Sayt test holatida ishlamoqda!
10 Iyul, 2025   |   15 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:17
Quyosh
04:59
Peshin
12:33
Asr
17:41
Shom
20:02
Xufton
21:36
Bismillah
10 Iyul, 2025, 15 Muharram, 1447

Jannat eshiklari ochiladi…

22.11.2017   11511   3 min.
Jannat eshiklari ochiladi…

Sahl ibn Sa’d roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Jannatda Rayyon degan eshik bor. Qiyomat kuni ro‘za tutuvchilar qayerda deyiladi, ular turadilar. Rayyon eshigidan ro‘za tutuvchilardan boshqa hech kim kirmaydi. Ro‘zadorlar jannatga kirib bo‘lganlaridan keyin eshik yopiladi”, dedilar (Imom Buxoriy rivoyati).

Hadisda jannatga kirishga sabab bo‘ladigan amal – ro‘zaningn qadri naqadar ulug‘ ekani bayon qilinmoqda. Shuningdek, mazkur hadisi sharifda ro‘zadorlarning Alloh taolo huzuridagi darajasi buyugi ekani ma’lum bo‘lmoqda. Chunki Alloh taolo ro‘zadorlarni jannatga alohida eshikdan kirgizadi. Banda ro‘za tufayli Allohning buyuk in’omiga erishadi. Ro‘zaning fazilati haqida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim Yaratganning roziligi uchun bir kun ro‘za tutsa, Alloh taolo uning yuzini do‘zaxdan yetmish yil uzoq qiladi”, deganlar (Imom Buxoriy rivoyati).

Ushbu hadisi sharif jannatda eshiklarning mavjud ekaniga dalildir. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam jannat eshiklari sakkizta ekanini aytganlar. Abu Hurayra roziyallohu anhu: “Nabiy sollallohu alayhi va sallam: “Ramazon oyining birinchi kechasida, shaytonlar va yomon jinlar kishanlanadi, do‘zax eshiklari yopilib, undan birortasi ochilmaydi. Jannat eshiklari ochilib, ular yopilmaydi. “Ey yaxshilikni xohlovchi, buyoqqa kel! Ey yomonlik istovchi, bu ishdan to‘xta!” deb nido qilinadi. Bu kechada Alloh taolo ko‘pchilikni do‘zaxdan ozod qiladi. Mana shu har kuni takrorlanadi”, dedilar(Imom Termiziy rivoyati).

Biz o‘rganayotgan hadis Rayyon eshigining boshqalaridan fazilatli ekaniga ham ishora. bu fazilat – uning ro‘zadorlargagina xoslab qo‘yilganidadir. Ro‘zadorlar jannatga kirishda qiyinchilik, mashaqqat va tiqilinchga duch kelmaydilar. Chunki jannatning eshiklari juda katta va keng bo‘ladi. Ibn Hajar Asqaloniy rahmatullohi alayh: “Jannat eshigining bir tarafidan ikkinchi tarafigacha qirq yillik masofa bor”, degan (Fathul boriy).

Manbalarda Firdavs jannatining “farah” nomli eshigi bor. Undan yosh bolalarni hursand qilib, ularning qalbiga quvonch olib kirganlar kiradi deyiladi. Jannatda solih amallarga xos eshiklar mavjud. Dunyoda qaysi solih amal qilinsa, jannatga o‘sha amalning eshigidan kiriladi. Jannatda sakkiz eshikdan boshqa namoz, zakot, sadaqa nomli eshiklar mavjud. Hakim Termiziy rahmatullohi alayh “Navodirul usul” asarida bunday deydi: “Jannatda Muhammad eshigi, Rahmat eshigi va Tavba eshigi bor. Bular Alloh taolo yaratgandan buyon ochiqdir. Ular quyosh g‘arbdan chiqsa yopiladi va qiyomat kunigacha ochilmaydi. Bulardan boshqa eshiklar yaxshi amallarga taqsimlanib, Zakot eshigi, Haj eshigi va Umra eshigi deb nomlangan”.  Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kim namozxon bo‘lsa, namoz eshigidan chaqiriladi. Kim sadaqa qiluvchi bo‘lsa, sadaqa eshigidan chaqiriladi. Kim ro‘zador bo‘lsa, Rayyon eshigidan chaqiriladi”, dedilar. Shunda Abu Bakr Siddiq roziyallohu anhu: “Yo Rasululloh, odamlar qisilib, qiynalib qolmasligi uchun har bir kishi mazkur eshiklardan chaqiriladi. Bir kishi eshiklarning hammasidan chaqiriladimi?” deb so‘radi. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Ha, sen o‘shalardan bo‘lishingni umid qilaman”, dedilar (Imom Muslim rivoyati).

Mazkur eshiklarning hammasi sakkizta eshiklarning ichida joylashgan. Bu sakkiz eshikning birinchi tarafidan ikkinchi tarafigacha besh yuz yillik masofa ekani hadisning sharhida zikr qilingan.           

Kamoliddin HAMROQULOV,

Norin tumani bosh imom-xatibi

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Yetkazib berish kechikkani sababli qo‘shimcha taom berish

07.07.2025   6933   1 min.
Yetkazib berish kechikkani sababli qo‘shimcha taom berish

Savol: Ba’zi yemakxonlar taom yetkazib  berishni kechiktirgani uchun buyurtmadan tashqari qo‘shimcha taom taqdim etar ekan. Shu ish joizmi? Agar reklamada qo‘shimcha bepul taom berish emas, balki yetkazib berilgan taomning pulini olmaslik aytilgan bo‘lsa, hukm qanday bo‘ladi?


Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym.

1. Taomga buyurtma berish bitimi shariatdagi istisno’, ya’ni buyurtma asosida ma’lum mahsulotni tayyorlab berish shartnomasiga to‘g‘ri keladi. Agar savoldagi shart faqat reklamada aks etib, buyurtma jarayonida alohida bunday shart qo‘yilmasa, sotuvchi tarafidan berilgan bu va’da joiz hisoblanadi va unga vafo qilishi kerak bo‘ladi.

Agar buyurtma berishda yetkazib berish kechikishi sababli qo‘shimcha taom berish sharti qo‘yilsa, bu shartnomaning bir qismiga aylanadi. Bitimdagi bunday shart moliyaviy jarima sanaladi. Mahsulot tayyorlab berish (istisno’) bitimida sotuvchiga nisbatan moliyaviy jarima qo‘llashga ruxsat etiladi.

Demak, qo‘shimcha bepul taom berish va’da ko‘rinishida bo‘lsa ham, shartnomada aks etgan bo‘lsa ham joiz ekan.

2. Yetkazib berish kechiksa, buyurtma qilingan taomning pulini olmaslik faqat reklamada aks etib, buyurtma jarayonida bunday shart qo‘yilmasa, bu ham sotuvchi tarafidan berilgan va’da bo‘ladi va joiz hisoblanadi. Ammo buyurtma berish jarayonida yuqoridagi shart qo‘yilsa, bu shartnomaning bir qismiga aylanadi. Shartnomada esa buyurtma summasidan voz kechish shartini qo‘yish durust emas.

Demak, buyurtma qilingan taomning pulini olmaslik va’da ko‘rinishida bo‘lsa joiz, bitimda shart qilinsa, joiz emas. Vallohu a’lam.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi