“(Ey Muhammad!) Rabbingiz asalarilarga vahiy (buyruq) qildi: “Tog‘larga, daraxtlarga va (odamlar) barpo qiladigan narsalarga in quringiz. So‘ngra turli mevalardan yeb, Parvardigoringiz (siz uchun) qulay qilib qo‘ygan yo‘llardan yuringiz!” Ularning qorinlaridan odamlar uchun shifo bo‘lgan turli rangdagi sharbat (asal) chiqur. Albatta, bunda fikr yuritadigan qavm uchun alomat bordir” (Nahl surasining 68-69-oyatlari).
Payg‘ambarimiz asalni yaxshi ko‘rar, boshqalarni ham bu ne’matdan yeyishga, u bilan davolanishga chaqirardilar. Bir kishi Nabiy alayhissalom huzurlariga kelib: «Birodarimning qorni og‘riyapti», dedi. Rasululloh unga: «Birodaringga asal ichir», deb tavsiya qildilar. Haligi odam unga asal ichirdi. Keyin kelib aytdi: «Men unga asal ichirdim. Ammo battar ichini ketkizib yubordi. Shunda Nabiy sollallohu alayhi va sallam: «Allohning gapi rost, birodaring qorni aldagan!» dedilar (Imom Buxoriy, Imom Muslim, Imom Termiziy va Imom Ahmad rivoyat qilgan).
Payg‘ambar alayhissalom shunday deganlar: “Kimda-kim har oyda uch marta, nahorda (och qoringa) asal yalasa, kasallikning kattasi unga yaqin yo‘lamaydi” (Imom Ibn Moja va Imom Bayhaqiy rivoyat qilgan. Hadis sanadi zaif).
* * *
Insonlar iste’mol qiladigan mahsulotlar ustida tadqiqot olib borgan olimlar asal eng foydali ozuqa degan xulosaga kelishdi. “Mo‘jizaviy hapdori” vazifasini o‘tashi mumkin bo‘lgan asal inson tanasiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadigan eng ajoyib ozuqadir, demoqda Rossiya OAV.
Mutaxassislarning fikricha, bir choy qoshiq asal kun davomida sog‘liqni saqlab yurishga yetadi. OAV ma’lumotlariga ko‘ra, asal juda ham yaxshi antioksidant ekan. Demak, muntazam asal iste’mol qilib yurilsa, tana toksinlardan xalos bo‘lib boradi va asalning mikrobga qarshi kurashish xususiyati terining holatini bir necha barobar yaxshilaydi.
Ozishni xohlaganlarga har qanday shirinlik yeyish taqiqlanadi, ammo asal bundan mustasno. Chunki asalning tarkibidagi shakar shokoladning tarkibidagi shakardan farq qiladi. Asal metabolizmni tezlashtiradi va vazn tashlashga yaxshi foyda beradi.
Har kuni asal iste’mol qilish tananing xolestringa qarshi kurashishida samarali ta’sir ko‘rsatadi. Tadqiqotlar ko‘rsatishicha, asal siqilishlarning oldini oladi, tanada toksinlar yig‘ilishiga qarshilik ko‘rsatadi hamda xotirani mustahkamlaydi.
Bundan tashqari asal tarkibidagi kalsiy miyaga yengil so‘riladi va uning ishlash qobiliyatini yaxshilaydi.
Robiya JO‘RAQULOVA tayyorladi
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Fiqh ijtihod va fikrlar majmuasi bo‘lib, bu fikrlar nafsu havoga berilishdan kelib chiqmagan, balki Qur’on va Sunnatni anglashdan kelib chiqqan, Qur’on va Sunnatdan olingandir. Alloh azza va jalla bizga shu yo‘lni buyurgan. Agar Alloh fiqhga tegishli har bir masalaning hukmini bayon qilishni iroda qilganida, hozir millionlab oyatlar, millionlab hadislar turgan bo‘lardi. Lekin hammasi bo‘lib, olti mingdan sal ortiq oyat nozil bo‘lgan, muayyan adaddagi hadislar vorid bo‘lgan. Har bir masalaga oyat-hadis kelsa, shuncha oyatni, shuncha hadisni kim yod olardi? Nabiy sollallohu alayhi vasallamning o‘z zamonlarida avtomobillar haqida gapirishlarini tasavvur qiling! Unda u zotning so‘zlarini hech kim tasdiqlamagan bo‘lardi-ku!
Ijtihod qilish noto‘g‘ri desangiz, sahobalar ham ijtihod qilishgan. Keyin o‘sha o‘z ijtihodi bilan chiqargan hukmga amal qilishni odamlarga buyurishgan. Odamlar ularga taqlid qilishgan, ergashishgan. Mana shu yo‘sinda ularning yo‘llaridan yurib kelishgan.
Tahallul tarafdorlari orasida «Fiqh dinning bir qismi emas», «Mazhab egalarining aytganiga amal qilish shart emas», degan gaplar tarqalgan.
Tashaddud ahli ham mana shunga chaqiryapti. Ularning asl maqsadi fiqhiy mazhablarni yo‘q qilib, dinsizlikka yetaklash edi. Masalan, men dinni mahkam ushlasam-u, lekin na hanafiy, na shofe’iy, na molikiy va na hanbaliy mazhabini tutmasam, unda dindan nimani ushlayman? Menda fiqh degan narsa qolmaydi-ku! Fiqhni mana shu mazhablar tashkil qiladi-ku! Alloh bizga «Zikr ahlidan so‘rang» deb buyurib, ergashishimizga rozi bo‘lgan ilmlarni mujtahidlarning ijtihod va fikrlari tashkil qilmasa, nima tashkil qiladi?!
«Hanafiy mazhabiga teran nigoh» kitobidan