Bismillahir Rohmanir Rohiym
Bir qancha masjidlarda Juma mav’izasi boshlangunga qadar «Kahf» surasi tilovat qilinadi. Ayrimlar, nega, aynan, juma kuni ushbu sura o‘qilishiga qiziqishadi, ba’zan sababi haqida ham bir birlaridan so‘rashayotgani quloqqa chalinadi. Quyida, buning sababini bilib olasiz. Keling, dastlab, ushbu sura haqida qisqacha ma’lumotga berib o‘tsak. “Kahf” surasi Qur’oni Karimdagi «Alhamdu» bilan boshlangan besh suradan biri hisoblanadi. Bu surada, tarixiy qissalarga asosiy urg‘u berilgan. 110 oyatdan iborat suraning 71 oyati qissalardan iborat. Surada kahf(g‘or)ga kirib olgan yigitlar, ikki bog‘, Odam va Iblis, Muso alayhissalom va solih banda hamda Zulqarnayn haqidagi qissalar keltiriladi.
Endi esa, juma kuni nega, aynan, ushbu sura tilovat qilinishining fazilati haqidagi quyidagilarni keltirib o‘tamiz:
Yuqoridagi hadisi shariflardan ma’lum bo‘ladiki, juma kuni ushbu surani tilovat qilishning fazilati bisyor ekan. Kimki har juma «Kahf» surasini tadabbur bilan o‘qisa, dunyo va oxirat yaxshiligiga musharraf bo‘lar ekan. Demak, «Kahf» surasini o‘qishga shoshilaylik!
Ilhom Ma’rupov
tayyorladi.
Savol: Masjidul haromda namozlarni jamoat bilan o‘qib, keyingi namoz vaqtini kutib o‘tirganimizda, ayrim hojilarimiz yotgan holda uxlab qolib, keyingi namozga azon aytilganda, tahorat qilmay namoz o‘qishayotganiga guvoh bo‘ldim.
Buning xukmi dinimizda qanday? Chunki uxlash tahoratni buzadi deb o‘qiganmiz va shunga amal qilamiz. Yoki masjidul haromda ayrim hukmlar o‘zgaradimi?
Javob: Bismillahir rohmanir rohiym. Hanafiy mazhabiga ko‘ra, biror narsaga suyanib, yoki yonboshlagan holda uxlash tahoratni sindiradi. Bu hukm masjidul haromga ham tegishli. Siz aytgan hojilar yerga yonboshlagan holda uxlagan bo‘lsalar, tahoratlari sinadi. Lekin ko‘zini yumib, uxlamasdan, zikr qilib yotadiganlar ham bo‘ladi. Agar shunday qilgan bo‘lsalar, tabiiyki tahoratlari sinmaydi.
Masjidul haromda dunyoning turli nuqtasidan kelgan ziyoratchilar ibodat qiladi. Ularning ichida ilmli insonlar bilan bir qatorda ibodatga endi kirgan, shar’iy hukmlarni yaxshi o‘zlashtirmaganlar ham bo‘ladi. Ularning qilayotgan ishini ko‘rib, anavilar qilyapti-ku, demak, noto‘g‘ri emas ekanda, deb qilib ketavermaslik kerak.
Qolaversa, u yerda turli mazhab odamlari ibodat qiladi. Ayrim mazhablarda uxlash, badandan qon chiqish kabi ishlar tahoratni sindirmaydi. Ammo bizning mazhabimizda har ikkisi ham tahoratni buzadi va bunga ulamolarimiz bir qancha hadislarni dalil o‘laroq keltirganlar.
Shu bois, ulug‘ makonlarga ibodatga otlanayotgan odamlar: xoh erkak, xoh ayol kishi bo‘lsin, shar’iy hukmlarni bilib olishi yoki biladigan odam hamrohligida borishi maqsadga muvofiq bo‘ladi. Aks holda ibodat qilaman deb, gunohga botishi hech gap emas. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.