Inson doimo pokiza bo‘lib yurishga, uyi, ish joyini saranjom qilishga odatlanishi lozim. Bu bilan o‘zi salomat, yashab, ishlab turgan yerida qut-baraka bo‘ladi. Dini mubinimiz ham insonlarni poklikka chaqiradi. Tozalik imondan ekanini uqtiradi. Payg‘ambarimiz Muhammad (s.a.v.): “Albatta, Alloh pokdir, poklikni sevadi, U tozadir, tozalikni sevadi...”, deganlar.
Dinimizda tirnoqlarni vaqtida qisqartirish ham tozalikning bir belgisi bo‘lishi bilan birga, Payg‘ambarimiz alayhissalomning sunnatlari ham hisoblanadi. Muhammad mustafo (s.a.v.) “Kim juma kuni tirnoqlarini qisqartirsa, Alloh taolo undan kasallikni chiqarib, o‘rniga shifo kirgizib qo‘yadi”, deganlar.
Oisha roziyallohu anhodan rivoyat qilingan hadisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim juma kuni tirnoq olsa, Alloh uni keyingi jumagacha balolardan saqlaydi. Uch kun qo‘shimchasi ham bor”, dedilar.
Demak, tirnoq olish orqali inson turli kasalliklardan xalos bo‘lar ekan. Yana bir hadisi sharifda shunday deyiladi: “Kimki, juma kuni tirnoqlarini qisqartirsa, u inson moxov kasalidan ham omon bo‘ladi”.
Bir kuni Payg‘ambarimiz Muhammad (s.a.v.) huzurlariga bir kishi kelib ko‘z og‘rig‘idan shikoyat qildi. Shunda Rasuli Akram (s.a.v.): “Kim ko‘z og‘rig‘i kasalidan najot topishni va dunyoda boy-badavlat bo‘lishni xohlasa, payshanba kuni asr namozidan keyin tirnoqlarini qisqartirsin”, dedilar.
Shu o‘rinda tirnoq olishning tartibi haqida ham bilib olsak, foydadan xoli bo‘lmaydi. Imom Navaviy bu borada shunday deganlar: “Tirnoq olishlik avval qo‘llardan boshlanadi. Birinchi o‘ng qo‘lning ko‘rsatkich barmog‘idan boshlab, so‘ng o‘rtancha barmoq, keyin nomsiz barmoq, so‘ng jimjiloq va nihoyat, bosh barmoqning tirnoqlarini qisqartirish lozim. Keyin chap qo‘lning jimjilog‘idan boshlab, navbat bilan bosh barmoqqacha tirnoqlar qisqartiriladi. Qo‘llardan so‘ng o‘ng oyoqning jimjilog‘idan boshlab, chap oyoqning jimjilog‘ida tugatiladi”. Ushbu tartib ulamolar nazdida mustahab sanaladi.
Ilhom Ma’rupov
tayyorladi
Ulamolar biror bir mazhabga ergashish borasida Quron oyatlari va hadisi shariflardan ishoralar keltirib aytishadiki,«...Agar bilmaydigan bo‘lsangiz, ahli zikrlardan so‘rangiz» (16:43).
Huzayfa roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan rivoyat qilgan hadisda: «Men sizlarning orangizda yana qancha qolishimni bilmayman. Shunday ekan, mendan so‘ng u ikkisi: Abu Bakr va Umarga iqtido qiling» (Termiziy, Ibn Moja, Ahmad), deyilgan.
Imom Muslim «Sahih» asarining sharhlovchisi Imom Navaviy muayyan imomga taqlid qilishning shartligini sharhlab: «Sabab shundaki, mazhablardan birini tanlashga ruxsat berish kishilarni, ular o‘z xohishlariga mos keladigan oson narsaga ergashishiga olib keladi. Ular halol va harom, ruxsat etilgan va man etilgan narsalarning orasidan o‘zlariga mosini tanlaydilar. Bu mazhablar osonlashtirilmagan, tizimlashtirilmagan yoki mashhur bo‘lmagan ilk islom davridan farqli ravishda mas’uliyat tashvishidan ozod qilishga olib keladi. Shular asosida kishi o‘zi qat’iy ravishda amal qiladigan mazhablardan birini tanlashi lozim bo‘ladi», degan .Boshqa manbada: «Bu ummat ijmo qilgan, to‘g‘irlangan, yozib qo‘yilgan to‘rt mazhabdir. Bizning kunimizgacha odamlar unga taqlid qilishib o‘zlarini o‘shandan deb hisoblaydilar. Bunda, ayniqsa, qat’iyatlilik kamaygan, xohishlarimiz ongimizga o‘rnashgan va odamning ahmoqona ehtirosi xuddi fazilat sifatida qaraladigan bugungi kunda, ko‘pgina aniq ustunlik bor», deb yozgan.
Yangi Namangan tumani "Abdulloh ibn Mas’ud" jome masjidi
imom-xatibi Sh.To‘xtabayev