Makkai mukarramadagi Masjidul Harom masjidi maxsus xavfsizlik xizmati vakili Samih Sulamining aytishicha, Zam-zam qudug‘iga tutashgan mintaqalardagi yangi obyektlarni ishga tushirish loyihasini boshlash va tavof maydonidagi kengaytirish ishlarini yakuniga yetkazish doirasida tavof maydonining katta bo‘lagi qisqartirildi. Natijada haj va umra xavfsizlik xizmati loyihani bajarish jarayonida tavof maydonida izdihomning oldini olish hamda ziyoratchilarning xavfsizligi va sog‘ligiga ahamiyat qaratish maqsadida bir qator zarur choralarni ko‘rib, reja tuzishdi. Ushbu rejaga ko‘ra, tavofga kirish yo‘li Podshoh Fahd eshigiga olib keluvchi yer osti yo‘llaridan eskalator vositasida Harami sharifga kirish yo‘li orqali amalga oshiriladi. Ziyoratchilar tavof maydonidan sa’y maydoniga Fath eshigidagi yo‘lak orqali o‘tishadi. Tavof maydonidan foydalanishga faqat umra ziyoratchilari uchun ruxsat beriladi. Hozirda yer qavati va birinchi qavatdagi tavof aylanasi maydonchasi umra ziyoratchilari uchun tayyorlab qo‘yildi.
Samih Sulami baytulloh ziyoratchilarini o‘z salomatliklarini muhofaza etishlari uchun xavfsizlik mas’ullari bilan hamkorlik qilishga va tegishli ko‘rsatmalarga rioya etishga chaqirdi.
Xalqaro aloqalar bo‘limi xodimi
Ilyos AHMЕDOV
tayyorladi
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ، عَنْ أَبِيهِ، فِي قَوْلِ اللهِ تَعَالَى: ﮋﯓ ﯔ ﯕ ﯖ ﯗ ﯘﮊ، قَالَ: لَا تَمْتَنِعْ مِنْ شَيْءٍ أَرَادَاهُ.
Hishom ibn Urva otasidan rivoyat qiladi:
«Alloh taoloning «Ikkovlariga mehribonlik ila xokisorlik qanotingni pastlat», degan qavli haqida: «Ikkovi iroda qilgan biror narsadan bosh tortma», dedi».
Sharh: Ya’ni ota-onang sendan xohlagan hech bir narsadan bosh tortmagin. Nimani xohlasalar, «Xo‘p», deb qilib bergin. Faqat bu yerda oldingi qoida, ya’ni Allohga ma’siyat ish bo‘lmasligi shart qilinadi.
Alloh taoloning Isro surasidagi «Ikkovlariga mehribonlik ila xokisorlik qanotingni pastlat» (24-oyat) degan qavlidan mana shu ma’no kelib chiqar ekan.
Farzand ota-onaning huzurida o‘zini qanchalik xokisor tutsa, shunchalik yaxshi. U o‘z rahmatini xokisorlik ila ota-onasiga pastlatib, poyandoz qilsa ham oz. Shu bilan birga, doimo ularga Alloh taolodan rahm-shafqat tilab duo qilib turishi lozim.
Ota-onani hurmatlash, e’zozlash masalasida hech bir tuzum yoki tarbiya vositasi Islomga teng ham, yaqin ham kela olmaydi. Ota-onaning hurmati, farzand ustidagi haqqi to‘g‘risidagi oyatlar, hadislar, islomiy hikmatlar, musulmonlar hayotidagi tajribalar dunyo tarixida bu borada misli ko‘rilmagan oliymaqom narsalar ekanligi ma’lum va mashhurdir.
عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ قَالَ: قَالَ لِي أَبِي: هَلْ تَدْرِي مَا قَوْلُهُ: ﮋﯓ ﯔ ﯕ ﯖ ﯗ ﯘﮊ؟ أَنْ لَا تَمْتَنِعَ مِنْ شَيْءٍ أَرَادَاهُ.
Hishom ibn Urvadan rivoyat qilinadi:
«Otam menga: «U Zot taoloning «Ikkovlariga mehribonlik ila xokisorlik qanotingni pastlat» degan qavli nima ekanini bilasanmi? «Ikkovlari iroda qilgan biror narsadan bosh tortma», dedi».
Sharh: Bu rivoyat ham o‘zidan oldingi rivoyatga juda o‘xshash bo‘lishiga qaramay, biz undan avvalgisida yo‘q ma’noni chiqarib olamiz. Bu rivoyatda nasihatni ota o‘z bolasiga qilmoqda. Ha, otalar bolalarini tarbiya qilishda Qur’oni Karim oyatlarini anglatishlari, ota-onani hurmatlash haqida o‘gitlar berishlari oldin o‘tgan azizlarimizning tutgan yo‘llari bo‘lgan. Biz bu borada ham ulardan o‘rnak olishimiz lozim.
«Yaxshilik va silai rahm» kitobi 1-juz.