Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisi Ortiqbek Yusupov hamda O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Usmonxon Alimov hazratlari rasmiy tashrif bilan Ozarbayjon Respublikasining Baku shahrida bo‘lib turishibdi.
Bugun Ozarbayjon Respublikasi Prezidenti Ilhom Aliyev Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisi Ortiqbek Yusupov hamda O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Usmonxon Alimovni qabul qildi.
Uchrashuvda Ozarbayjon Respublikasi Prezidenti Ilhom Aliyev ikki davlat o‘rtasidagi do‘stona munosabatlar, mamlakatlarni bog‘lab turuvchi qardoshlik aloqalari haqida atroflicha to‘xtaldi. Shuningdek, u o‘z nutqida, O‘zbekistonda istiqlol yillarida O‘zbekiston Respublikasining Birinchi Prezidenti Islom Karimov tomonidan yurt tinchligi, xalq farovonligi yo‘lida amalga oshirilgan keng ko‘lamli ishlarni eslab o‘tdi. Ushbu ezgu an’ana bugun ham Prezident Shavkat Mirziyoyev tomonidan izchil davom ettirilayotganini alohida ta’kidladi.
Muloqotda Ilhom Aliyev dunyo hamjamiyatini tashvishga solib kelayotgan ekstremizm va terrorizmga qarshi kurashda ikki davlat o‘rtasidagi aloqalarni rivojlantirish muhim ahamiyatga egaligini aytib o‘tdi. Jumladan, u: “Biz yoshlarimizni ko‘z qorachig‘idek asrab-avaylashimiz lozim. Agar biz tarbiyaga alohida e’tibor qaratsak, turli yot g‘oyalar yoshlarimizga ta’sir o‘tkaza olmaydi”, dedi.
Shuningdek, Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisi Ortiqbek Yusupov so‘zga chiqib, yurtimizda din sohasida amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli ishlar, barpo etilishi rejalashtirilayotgan xalqaro ilmiy tadqiqot markazlari haqida atroflicha to‘xtaldi. Bugungi kunda dunyoning yirik xalqaro tashkilotlari tomonidan yuqori baholanayotgan bag‘rikenglik masalalariga ham alohida urg‘u berdi.
Suhbat davomida ikki diniy idora o‘rtasidagi mavjud aloqalarni yanada rivojlantirish va hamkorlik sohalarini kengaytirish ishlari ham muhokama qilindi. Uchrashuv samimiy va qizg‘in ruhda o‘tdi. Tomonlar o‘zaro hamkorlik uchun minnatdorchilik izhor qilib, esdalik sovg‘alari almashdilar.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Xalqaro aloqalar bo‘limi
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Faqihlarning fiqhga bergan ta’riflarida «dalil» degan so‘z bormi? Yo‘q. Ular faqat mukallaflarning amallari haqida gapirishdi, hukmlarning mukallaflarga nisbatan joriy bo‘lish holatlariga e’tibor qaratishdi. Demak, umumiy qilib aytadigan bo‘lsak, fiqhga ikki xil ta’rif berildi. Biri usuliy ulamolarning ta’rifi, ya’ni «Qur’on va Sunnatdan hukmlarni qay tarzda chiqarib olish haqidagi ilm» degan ta’rif. Ikkinchisi fuqaholar bergan ta’rif bo‘lib, unda hosil bo‘lgan hukmlarning mukallaflarga qanday joriy qilinishi asosiy o‘ringa qo‘yildi. Bu hukmlar mutlaq mujtahidlar tarafidan chiqariladi. Hukmni faqat mutlaq mujtahid chiqara oladi. Ana shu mujtahid muayyan bir hukmni Qur’on va Sunnatdan qanday chiqarganini o‘rganish usul ilmining mavzusidir. Chiqarilgan hukmni o‘zimizga va jamiyatga tatbiq qilish esa muftiy va faqihlarning ishidir.
Demak, fiqhga ikki xil qarash mumkin ekan: hukmni chiqarib olish va uni tatbiq qilish. Bizning xatoimiz shuki, hukmni ishlab chiqish bilan uni tatbiq qilish orasidagi farqni tushunmayapmiz. Tushunmaganimiz uchun ham keraksiz gaplarni gapiryapmiz. Biz yuqorida aytib o‘tgan ikki yo‘nalish – tahallul, ya’ni dinga yengil qarash va tashaddud, ya’ni dinda g‘uluvga ketish yo‘nalishlari yo ikkinchi ta’rifdan bexabar qolishdi, yoki unga e’tiborsiz qarashdi. Ular faqat birinchi ta’rifni, ya’ni hukmni qay tarzda ishlab chiqishni izohlashdi.
«Hanafiy mazhabiga teran nigoh» kitobidan