Bismillahir rohmanir rohim.
Mohi Ramazonning avvali o‘n kunini rahmat, o‘rtasini mag‘firat, oxirini xalos bo‘lish dahasi qilib, ushbu kunlarga biz bandalarini cheksiz ne’matlar bilan yetkazgan va o‘z rahmatidan muyassar qilgan Robbimiz Alloh subhanohu va taologa cheksiz hamdu sanolar bo‘lsin.
Ushbu har bir o‘n kunlikni o‘zgacha qadrlagan va shu ne’mat qadridan sof e’tiqod ila foydalangan hamda ushbu ta’limini o‘z ummatlariga o‘rgatgan payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallamga salovotu salomlar bo‘lsin.
Avvalihu rohma - kunlarining bugun oxirgi o‘ninchi kuniga ham o‘rtalab qoldi. Vo ajab, kechagina ramazon kelyapti deb qalblarda quvonch bilan kutayotgan ramazon oyimiz nihoyasiga yetay deb qoldi.
Rahmat kunlarining shukuhi, qorong‘u tun ichra subhi sodiq vaqti kirguncha saharlik va qizil shafaq tortib botayotgan quyoshning so‘ngi vaqtida iftorlikning fayzi, masjidlarimizda taroveh namozi va xatmul Qur’on tarovatidan sarmast bo‘lib, g‘animatli kunlarning o‘tib ketayotganini sezmay qolibmiz.
Ha, bu kunlar xaqiqatan ruhiy oziqqa tashna qalblarga g‘animatdir. Buning qadriga yetmagan va undan bahra olib qolishni unutib g‘aflatda qolgan insonlarga taajjub qilasiz.
Ramazon oyi kelib zaminimizni fayzu tarovati bilan bezab tursa-da, uni bepisand o‘tkazib yuborsa, bunday kishilar qanday buyuk mukofotlardan bebahra qolayotganini bilarmikan...
Ish xonada, kassa oldida kassirni kutib o‘tirib, u kelganida ko‘zlari quvonchga to‘lib kettgan ishchi-xodimlarning nigohiga nazar solsangiz, ana shu damda go‘yoki ulardan baxtliroq inson yo‘qdek. Oylik maoshini oladi-yu kassirga cheksiz extirom ila minnatdorchilik bildiradi, ammo osmondan boshi uzra yog‘ayotgan rahmat yomg‘iriga parvo qilmaydi.
“Biz ishdagi odamlar, ko‘chada yuramiz, ochlikka chidayman-u, issiqda chanqoqqa bardosh berolmayman-da” deya uzrxohlik qilayotganlarni eshitib hayron bo‘lasiz: axir ramazon soya-salqinda yotib olib bekorchilikda qiladigan ish emas-ku. Iftorliklarga uyalmay-netmay chiqib yastanib o‘tirgan “ko‘zalar”ning holi taajjubli.
Jannat eshiklari ochilib, do‘zax eshiklari yopiladigan oyda o‘zlariga jannatning eshigini yopib olgan insonlarga taajjub qilasiz kishi.
Uyi masjidning yonida bo‘la turib, taroveh namozidan qolayotganlarning holi taajjubli. Nahot, Qur’on oyatlari va tasbeh ohanglari qalblariga yetib bormasa.
Muso alayhissalom davrida osmondan Allohning ne’mati yog‘ilib, ularni qavmi yeb-ichib, buning shukronasiga ibodat qilinglar deyilganida, ularning biz bunday narsalarni emas, boshqa narsalarni xohlardik deb sarkashlik qilganini bilamiz, bugun esa o‘sha hodisa oldida yuqorida sanab o‘tgan taajjublarimiz hech narsa emas.
Nima ham derdik, Allohning imtihoni bu...
Barchamizga Ramazon muborak bo‘lsin.
M.SHOJALILOV,
Tasbeh.uz sayti administratori
Davlatimiz rahbarining shu yil 14 martdagi “Imom Moturidiy tavalludining 1155 yilligini keng nishonlash to‘g‘risida”gi qaroriga ko‘ra, Din ishlari bo‘yicha qo‘mita, Imom Moturidiy, Imom Buxoriy, Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlari, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi, Islom sivilizatsiyasi markazi, O‘zbekiston musulmonlari idorasi tomonidan tashkil etilgan anjumanda dunyoning o‘ttizga yaqin davlatidan muftiylar, islomshunos va dinshunos olimlar, diniy-ma’rifiy soha vakillari ishtirok etmoqda.
Anjuman munosabati bilan o‘tkazilgan brifingda Din ishlari bo‘yicha qo‘mita axborot xizmati rahbari – matbuot kotibi Ilhom Ma’rupov konferensiya va uning doirasidagi tadbirlar haqida ma’lumot berdi.
– Mamlakatimiz taraqqiyotining yangi bosqichida O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tomonidan jamiyatda diniy bag‘rikenglik, millatlararo totuvlik va ijtimoiy barqarorlikni ta’minlash, buyuk alloma va mutafakkirlarimizning boy ilmiy-ma’naviy merosini chuqur o‘rganish bo‘yicha puxta o‘ylangan izchil islohotlar amalga oshirilmoqda, – dedi I.Ma’rupov. – Ushbu ezgu ishlarning uzviy davomi sifatida 2025 yil 29-30 aprel kunlari Samarqand shahrida “Moturidiylik – bag‘rikenglik, mo‘tadillik va ma’rifat ta’limoti” mavzusida xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya o‘tkazilmoqda.
So‘nggi yillarda diniy-ma’rifiy sohada amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli islohotlar natijasida O‘zbekistonda moturidiyshunoslik ilmiy maktabi shakllandi, desak to‘g‘ri bo‘ladi.
Konferensiyaning ahamiyati va dolzarbligi haqida gapirganda bugungi kunda quyidagi omillar Imom Moturidiy va moturidiylik ta’limotini chuqur o‘rganishni taqozo etayotganini alohida qayd etish lozim:
– muqaddas islom dini niqobi ostida faoliyat yuritayotgan radikal guruhlar harakati kuchayib borayotgan bugungi sharoitda xalqaro maydonda Imom Moturidiy ta’limotini o‘rganishga e’tibor oshmoqda;
– moturidiylik maktabining bag‘rikeng g‘oyalari, asrlar davomida mintaqamiz xususiyatlariga mos holda shakllangan insonparvar ta’limoti radikalizmga qarshi kurashning ta’sirchan va samarali vositasi sifatida baholanmoqda.
Konferensiya 3 ta shu’bada faoliyat olib boradi:
Birinchi shu’ba “Imom Moturidiy va uning izdoshlari ilmiy merosining islom ilmlari rivojidagi o‘rni” mavzuiga bag‘ishlangan bo‘lib, unda Imom Moturidiy, moturidiy allomalari va izdoshlari hayot yo‘li, Movarounnahr kalom ilmi maktabi rivojlanish tarixi haqida bahs-munozaralar, ilmiy muzokaralar bo‘lib o‘tadi.
Ikkinchi shu’ba “Moturidiylik ta’limotida umuminsoniy qadriyatlar talqini” mavzuida bo‘lib, u Moturidiylik ta’limotida ilgari surilgan g‘oyalar, jumladan, bag‘rikenglik, mo‘tadillik va ma’rifat nazariyalarining shakllanishiga oid munozaralarni o‘z ichiga oladi.
Uchinchi shu’ba “XXI asrda moturidiylik ta’limotining ahamiyati” mavzuiga bag‘ishlangan bo‘lib, u Imom Moturidiy va uning izdoshlari ilmiy merosida ko‘tarilgan mavzularning bugungi kundagi dolzarb muammolarni hal qilishdagi ilmiy va nazariy ahamiyatiga oid bahs-munozaralarni qamrab oladi.
Anjuman yakunida Imom Moturidiy ilmiy merosi va moturidiylik ta’limotini o‘rganishni yangi bosqichga olib chiqish bo‘yicha nufuzli olimlarning taklif va tashabbuslari asosida yakuniy deklaratsiya qabul qilinadi.
Bugun anjuman qatnashchilari uchun Samarqand shahridagi muqaddas qadamjolar va tarixiy-madaniy yodgorliklarga sayohat ko‘zda tutilgan.
G‘.Hasanov, A.Isroilov (video), O‘zA muxbirlari