Sayt test holatida ishlamoqda!
06 Yanvar, 2025   |   6 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:24
Quyosh
07:49
Peshin
12:34
Asr
15:28
Shom
17:12
Xufton
18:31
Bismillah
06 Yanvar, 2025, 6 Rajab, 1446

Qur’oni karim – dardlar shifosi

19.06.2017   18232   4 min.
Qur’oni karim – dardlar shifosi

Abdulloh ibn Mas’ud (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilingan hadisda Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): “Sizlar o‘zingizga ikki shifo – Qur’on va asalni lozim tutinglar!” deganlar (Bayhaqiy rivoyati).

Ba’zan bemor Qur’onni tilovat qilolmaydigan darajada og‘ir holatda bo‘lishi yoki Qur’onni to‘g‘ri o‘qiy olmaydigan holatda bo‘lishi mumkin. Bunda unga Qur’onni tilovat qiladigan kishi yordamga keladi. U Qur’onni ixlos bilan, oyatlar barakotidan bemor shifo topadi degan niyatda ovozini baland ham, juda past ham qilmasdan bemor eshitadigan darajada tilovat qiladi.

Bemor iloji boricha, har kuni bir necha marta Qur’oni karim tilovatini tinglashga harakat qilishi lozim. Tinglayotgan oyatlarini tadabbur qilib, ma’nolarini tushunishga harakat qilishi muolaja samarasini yanada oshiradi.

Olimlar tovushlar teri hujayralariga, yurakka ta’sir etadi deya ko‘p takrorlaydilar. Alloh taolo aytadi: «Ular imon keltirgan va qalblari Allohning zikri bilan orom oladigan zotlardir. Ogoh bo‘lingizki, Allohni zikr etish bilan qalblar orom olur (va taskin topur)» (Ra’d, 28).

Tana a’zolari, hatto, bosh miya va yurak hujayralarini faollashtirishda Qur’on oyatlari katta ta’sirga ega. Bu borada ba’zi oyatlar “shifo oyatlari” deya ajratilmaydi. Zero, Qur’onning barcha oyatlari dardlarga shifodir.

Olimlar tibbiy tadqiqotlarida aniqlashlaricha, inson tug‘ilganda uning bosh miyasida rostgo‘ylik, yaxshilikni sevish, xatolar va yomonliklardan qochish kabi go‘zal xislatlar tabiiy dasturlangan bo‘ladi.

Olimlar maxsus kuzatuv jihozlari orqali inson so‘zlaganda uning bosh miyasidagi o‘zgarishlarni o‘rganishdi. Tadqiqot natijasida inson rost so‘zlagan paytda uning bosh miyasida hech qanday quvvat sarflanmay, aksincha yolg‘on gapirganda katta kuch yo‘qotishi aniqlandi.

Agar inson yomon o‘y-fikrlarni o‘ylasa uning bosh miyasida katta miqdorda qon aylanib, bosh miya katta kuch sarflaydi. Inson eshitgan ma’lumotlari va aytgan so‘zlari uning bosh miyasiga katta ta’sir ko‘rsatadi. Qur’oni karim tilovati insonning aynan ushbu a’zosiga ta’sir qiladi. Bu a’zo boshqaruvga va qarorlarni qabul qilishga mas’uldir.

Demak, xatolar, yolg‘on, barcha yomon ishlar bosh miya hujayralariga salbiy ta’sir ko‘rsatib, uning faoliyatini buzadi. Vaqt o‘tishi bilan bu holat ruhiy va jismoniy kasalliklarga olib keladi. Hujayralarni oziqlantirish va asl holiga qaytarish esa Qur’oni karim tilovati bilan bo‘ladi. 

Bunda avvalo, mo‘min kishi Qur’onni shifo ekaniga ishonishi lozim. Chunki shifo topishda ishonch katta ahamiyatga ega. Eng muhimi, oyatlarni savob umidida, nafsiy va jismoniy kasalliklarga shifo bo‘lishini so‘rab, ixlos bilan o‘qish va sabrli bo‘lish lozim. Biror kasallikka shifo bo‘lishini so‘rab o‘qilganda, ba’zilar tezda tuzalishni istab, shoshqaloqlik qiladi. Agar kasalidan tuzalmasa, Qur’on foyda bermadi deb o‘ylaydi. Bu noto‘g‘ridir. Chunki Alloh taolo Qur’onni shifo ekanining xabarini berib, bunday marhamat etadi: «(Biz) Qur’ondan mo‘minlar uchun shifo va rahmat bo‘lgan (oyat)larni nozil qilurmiz» (Isro, 82).

Bir kasallik tuzalmagan bo‘lsa, oyatlar barakotidan o‘zimiz bilmagan boshqa og‘irroq xastalik yoki musibat daf bo‘lgan bo‘lishi yoki uning ijobati oxirat azobidan qutulish uchun qoldirilgan bo‘lishi mumkin. Ayni paytda, Qur’oni karim tilovati bilan barcha kasalliklarimizdan qutulish arafasida turibmiz. Ya’ni, Ramazoni sharifda kechalari qoim bo‘lib, masjidlarda Qur’onni xatm qilinadi. Ushbu vaqtdan unumli foydalanib qolishimiz darkor.

 

Muhammadzarif DADAMIRZAYEV

“A’lij nafsaka bil Qur’an” (“O‘zingni Qur’on bilan davola”) kitobi asosida

Toshkent islom universiteti magistranti

tayyorladi

Qur'oni karim
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Kelinning sepida erning haqqi yo‘q

6.01.2025   80   3 min.
Kelinning sepida erning haqqi yo‘q

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

عَنْ عَلِيٍّ رَضِي اللهُ عَنْهُ قَالَ: جَهَّزَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَاطِمَةَ فِي خَمِيلٍ وَقِرْبَةٍ وَوِسَادَةٍ حَشْوُهَا إِذْخِرٌ .رَوَاهُ النَّسَائِيُّ. وَاللهُ أَعْلَى وَأَعْلَمُ.

Ali roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Fotimaga bir chiyduxoba, bir mesh va ichiga izxir solingan bolishni jihoz (sep) qilib berdilar» (Nasaiy rivoyat qilgan). Alloh oliy va bilguvchiroqdir.

Sharh: Olamlarning sayyidi bo‘lmish zot Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning jigargo‘shalari, ahli jannat ayollarning sayyidasi Fotimai Zahro roziyallohu anhoga qilib bergan seplari qanchalik kamtarona, qanchalik sodda bo‘lganini qarang.

Bu holatni bilgandan keyin bugungi kunga bir nazar solaylik. Boshqalarni qo‘yib turib, Muhammad sollallohu alayhi vasallamga ummatlik da’vosini qilayotganlarga ko‘z tashlaylik.

Qiz bola tug‘ilganidan boshlab, yemay-ichmay, yedirmay-ichirmay sep to‘plab, bo‘lgan-bo‘lmagan narsani yig‘ib, jamlab yuradiganlarga nima deyish mumkin?

Sep masalasini nikohning asosiy va markaziy masalasiga aylantiruvchilarga nima deymiz?

Kelinning epiga emas, sepiga qaraydigan qudalarga nima deymiz?

Sep tufayli kelib chiqayotgan urush-janjallarga nima deymiz?

Nima ham der edik. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamdan o‘rnak oling, otalar, deymiz.

Fotimai Zahrodan o‘rnak oling, qizlar, deymiz.

Hazrati Ali karramallohu vajhahudan o‘rnak oling, kuyovlar, deymiz.

Sep masalasida tez-tez oilaviy kelishmovchiliklar chiqib turishini ko‘zda tutib, ulamolarimiz bu masalani batafsil yoritib berganlar.

– Mahr deb berilgan narsaning sepga hech aloqasi yo‘q.

Bir odam mahrga ming dinor berdi. Odatda bunchalik ko‘p mahr olgan kelin ko‘p sep bilan kelar edi. Ammo bu kelin oz sep bilan keldi. Shunda erning «Sen ko‘p jihoz bilan kelishing kerak edi», deyishga haqqi yo‘q.

– Kelin o‘zi bilan olib kelgan sepiga o‘zi ega hisoblanadi. U narsalarda erning haqqi yo‘q.

– Agar er mahrdan tashqari, jihoz olishga alohida pul bergan bo‘lsa-yu, kelin hech narsa olmay kelsa, er talab qilishi mumkin. Ammo ma’lum muddat indamay yursa, rozi bo‘lgan hisoblanadi va keyin talab qilishga haqqi qolmaydi.

– Agar ota urf-odatga binoan, qiziga sep olib bergan bo‘lsa, keyin uni qaytarib olishga haqqi yo‘q. Ota vafot etganidan keyin boshqa merosxo‘rlar ham uni ololmaydilar.

– Ota qizi kichkinalik paytida unga sep bo‘ladigan narsani sotib olib bergan bo‘lsa, keyinchalik orada nizo chiqib, ota «Omonatga bergan edim», desa, qiz esa «Sepga berilgan edi», desa, otaning hujjat-dalillari bo‘lmasa, qizning gapi o‘tadi. Agar qiz vafot etganidan keyin nizo chiqsa, uning erining gapi o‘tadi.

– Agar ona otadan so‘ramay, uydagi narsalardan qiziga bersa, ota indamasa, u narsalar qizga sep bo‘ladi, qaytarib olish mumkin emas.

– Agar kuyov qizning valiylariga to‘yni tezlashtirish uchun biror narsa bergan bo‘lsa, keyinchalik «O‘sha narsani qaytarib beringlar», deyishga haqqi bor. Chunki u narsa rishva – pora hisoblanadi.

Hamma muqaddimalar qilib bo‘linganidan keyin er-xotin bo‘lib yashashdan oldin nikohni e’lon qilish kerak.

«Hadis va hayot» kitobi asosida tayyorlandi

Maqolalar