Sayt test holatida ishlamoqda!
03 May, 2025   |   5 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:48
Quyosh
05:18
Peshin
12:25
Asr
17:17
Shom
19:25
Xufton
20:50
Bismillah
03 May, 2025, 5 Zulqa`da, 1446

Ramazon (she’r)

15.06.2017   103678   21 min.
Ramazon (she’r)

Yaxshi kelding, ey sharofatli aziz mehmonimiz,

Intizor erdi yo‘lingda diydai giryonimiz,

 

Ey ko‘ngillar istagi, mahbubimiz, jononimiz,

O‘rtanur shavqing bila bu siynai so‘zonimiz,

Tiyra kulbamiz yorutding, ey mahi tobonimiz.

 

Jilvalar aylab saodat burjida, ey navnihol,

Yuz ochib, qilding namoyon nozaninlardek jamol,

Barqaror o‘lg‘il kamolot avjida ko‘rmay zavol,

Xush kelibsan, ketmag‘il, to umrimiz boricha qol,

Kechsin emdi sen bila qolgan hayoti fonimiz.

 

Dilhazinlarni quduming shodu xandon ayladi,

Kechamizni partavi mohing charog‘on ayladi,

Har sahar subhing nasimi anjumafshon[i] ayladi,

Sen tufayli Tangri ne’matlar farovon ayladi,

Hayri barkat kelganing mohi sharif ramadonimiz.

 

Qaysi bir madhing raqam qilgay sening, ey yaxshi zot,

Ulki mo‘min bahravar sendin hayotu ham mamot,

Ey karambaxshu saxolik, boisi xayru zakot,

Topg‘usi bechoralar sen birla tanglikdin najot,

Xayri maqdam, ey fazilatli mahi g‘ufronimiz.

 

Ta’rixi hijratga o‘tgach ikki yil ul biru bor,

Bandalarga ro‘za tutmoq amrin etdi oshkor,

Ehtirom ila tuting odobini, ey ro‘zador,

Koni xislat, xosiyatbaxshu mahi rahmatnisor,

Bir ulug‘ ne’matki, bizga tuhfai rahmonimiz.

 

Assalom, ey mohi oliy, xush kelibsan, marhabo,

Ey g‘ubori xoki poying diydalarga to‘tiyo,

Qilmadik shoyista amring, tutmadik sharting bajo,

Bo‘lg‘umiz afv etmasang, sharmandai yavmil-jazo,

Ul kuni so‘rganda bizdin adl ila sultonimiz.

 

Haq taolo bizga ko‘p lutfu inoyat ayladi,

Sen kabi bir mohi rahmatni karomat ayladi,

Xolisanlilloh agar kim senga xizmat ayladi,

Oni Tangrim loyiqi diydoru jannat ayladi,

Illati jurmu gunahlar dardiga darmonimiz.


 

 

Jumla oylardin fazilatli, muborak nomsan,

Benavolarga saxovatli ulug‘ ayyomsan,

Soim[ii] ahlini ziyofat qilg‘uchi har shom san,

Rahmatidin Jabraildek qosidi payg‘omsan,

Xayrxohu jurmpo‘shu[iii] pardai nuqsonimiz.

 

Mushkbo‘yi fayzi subhingdin muattardur dimog‘,

Ro‘shnoyi laylatil-qadringda yulduzlar chirog‘,

G‘aflat ahli uyquda bebahra, kunduz kun sinog‘,

Yaxshilar bedor o‘lib, tunlar farog‘atdin yirog‘,

Aylashib xatmu tilovat hofizi qur’onimiz.

 

Ey mahi ashraf[iv], fazilat senda behad bordur,

Ham savobing behisobu hikmating bisyordur,

Susti hozim[v], za’fi me’da birla kim bemordur,

Hikmating bu dardu illatga shifo izhordur,

Har marizu[vi] har tani bemora sen Luqmonimiz.

 

Bizni, yo Rab, yaxshilarning zumrasiga qil vusul,

Jurmimizni mag‘firat qil, ayla rahmatga duxul,

Aybu nuqson birla tutgan ro‘zamizni qil qabul,

Bu Suhayliy osiyning sendin mudom ummidi shul,

Vaqti rihlatda salomat aylagil iymonimiz.



[i] anjumafshon — yulduz sochuvchi, nur sochuvchi

[ii] soim  –  ro‘zador

[iii] jurmpo‘sh  –  ayblarni yopguvchi

[iv] ashraf  –  eng ulug‘

[v] susti hozim  – hazm tizimining buzilishi

[vi] mariz  – kasal

 

Dadaxon qori Suhayliy

 

 

Ramazon
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Sunnat to‘yi uchun so‘qim olib kelish

30.04.2025   8331   2 min.
Sunnat to‘yi uchun so‘qim olib kelish

Savol: Biz tomonlarda o‘g‘il farzand uchun qilinadigan sunnat (xatna) to‘yiga kelinning otasi yoki aka-ukalari so‘qim (so‘yiladigan qoramol) olib borishlari shartdek bo‘lib qolgan. Hatto bu narsa  kelin tarafdagilarning burchi degan tushuncha ham bor. Shuning uchun ayrim hollarda ba’zi otalar nevarasini sunnat to‘yiga yerini sotish yoki katta qarzlarni olishgacha majbur bo‘layapti. Shu ishlar dinimizda bormi?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Dinimizda xatnani bor ekanligi barchaga ma’lum va bu uchun ziyofat qilib berish ham bor. Ammo bu narsa farz yoki vojib, hatto sunnat ham emas, balki u ayrim sahobiylarning shunchaki odati bo‘lgan. Lekin u hozirgi kunda avj olgandek bema’ni dabdabozlik bilan emas, balki tor doirada kamtarona dasturxon yozib o‘tkazilgan.

Demak, aslida sunnat ham bo‘lmagan ushbu “to‘y”ga so‘qim olib kelish qiz tomonning burchi deyish mantiqsiz ekani ko‘rinib turibdi. Buni johilona hoyu havas ortidan paydo bo‘lgan xurofot desak, to‘g‘riroq bo‘ladi. Aynan mana shunaqa tayini yo‘q “majburiyat”lar tufayli qanchadan-qancha oilalar jabr ko‘ryapti va hatto ayrim oilalar “so‘qim qilinmagani yoki olib kelingan so‘qimning kichkinaligi” sababidan buzilib ketishgacha ham bormoqda.
Dinimizda hadya ulashishga targ‘ib qilingan. Ammo bu chin yurakdan hamda beruvchiga malol kelmasdan amalga oshirilishi kerak.

Shunday ekan, kuyov tomonga yuboriladigan novvoslarni hadya deb bo‘lmaydi. Chunki bu narsa oshkora yoki zimdan qilingan talab yoki kelin tomonning odamlardan uyalib yoxud “qizim xijolat bo‘lmasin”, deb qiladigan “sovg‘asi” bo‘ladi. Kuyov tomonning kelin tomonga bunday talablar qo‘yishi katta xato va gunoh sanaladi. Qolaversa, chin ko‘ngildan berilmagan narsani yeyish ham shubhali hisoblanadi. Zero Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam shunday deganlar:

لا يحل مال امرئ مسلم الا عن طيب نفسه  رواه احمد

“Musulmon kishining moli boshqaga halol emas, faqatgina o‘zi rozi bo‘lib, ko‘nglidan chiqarib bersagina, halol bo‘ladi” (Imom Ahmad rivoyati).

Shunday ekan, bunday ishga chek qo‘yish lozim. Agar qilmoqchi bo‘lsalar, kuyov tomon imkoni darajasida o‘zlari qilsinlar. Agar imkonlari bo‘lmasa, qaynotani zimmasiga yuklamasliklari lozim. Imkon bo‘lmagani uchun bu kabi ehsonni qila olmasa, gunohkor bo‘lmaydi. Vallohu a’lam.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.

Maqolalar