Sayt test holatida ishlamoqda!
23 Aprel, 2025   |   25 Shavvol, 1446

Toshkent shahri
Tong
04:05
Quyosh
05:32
Peshin
12:26
Asr
17:11
Shom
19:15
Xufton
20:35
Bismillah
23 Aprel, 2025, 25 Shavvol, 1446

“Ehsonlarning afzali ramazon oyida qilinganidir”

30.05.2017   81243   2 min.
“Ehsonlarning afzali ramazon oyida qilinganidir”

Muborak ramazon oyining qutlug‘ kunlarida xayriya tadbirlari o‘tkazish, ehtiyojmand kishilarni har tomonlama qo‘llab-quvvatlash, oila va mahallalarda mehr-oqibat muhitini mustahkamlash bo‘yicha keng qamrovli faoliyat ko‘rsatish barchamizning oldimizga qo‘ygan maqsadimizdir. Zero, ramazon oyi ro‘za tutish bilan bir qatorda bag‘rikenglik, birdamlik, tinchlik-osoyishtalikka sabab bo‘luvchi mehr-muruvvat oyidir. Bu oyda qilinadigan mehr-muruvvatga Rasululloh sallallohu alayhi va sallam chorlab: “Ehsonlarning afzali ramazon oyida qilinganidir”,  deb marhamat etganlar (Imom Termiziy rivoyati).

Yana bir hadisi muborakda ramazon oyida qilingan xayr-saxovatlar boshqa oylarda qilingan xayr-saxovatlardan afzalligini bildirib, Ibn Abbos roziyallohu anhu: “Rasululloh sallallohu alayhi vasallam insonlarning saxiysi edilar. Ayniqsa, muborak ramazon oyida, Jabroil alayhissalom bilan uchrashganlarida yana ham saxiy bo‘lib ketar edilar”,  deganlar.

Rivoyatlarning birida Rasululloh sallallohu alayhi vasallam ro‘za oyini “sabr oyi” deb nomlagan bo‘lsalar boshqa bir rivoyatda ramazoni sharif insonning iroda va sabrining yarmi ekanini ta’kidlab: “Ro‘za sabrning yarmidir”, deganlar (Imom Termiziy rivoyati).

Ramazon oyining mohiyatida mujassam bo‘lgan insoniylik, ma’naviy poklik, shukronalik fazilatlari har bir insonning qalbidan joy olishi tahsinga loyiq. Shu ma’noda, qalblari taskinga muhtoj, ehtiyoji cheklanganlarga e’tibor qaratishdan ko‘ra a’lo fazilat bo‘lmasa kerak.

Aynan shu ne’matlarga hamohang viloyatimizdagi barcha masjidlarda taroveh va xatmi Qur’onlar boshlab yuborildi. Namozxonlar masjidlarda qorilarning Qur’on o‘qib berishlarini maroq bilan tinglamoqdalar. Qaysi bir masjidga nazar solsangiz muborak ramazon oyi shukuhi davom etmoqda. Ana shu ne’matlar ichida eng ulug‘laridan biri tinchlik va osoyishtalik ne’matidir. Tinchlik va xotirjamlik bo‘lgan yurtda rivojlanish va taraqqiyot bo‘ladi. Ibodatlar tinch va osoyishtalik ila ado etiladi. Farzandlarimizning quvnoq ovozlari jaranglaydi.

Abdulhay TURSUNOV,

“Hidoya” o‘rta maxsus islom bilim yurti ma’naviy-ma’rifiy masalalar bo‘yicha mudir o‘rinbosari

Ramazon
Boshqa maqolalar

Badavlat odam zohid bo‘ladimi?

23.04.2025   427   3 min.
Badavlat odam zohid bo‘ladimi?

Zuhd – dunyoga bemayl, behavas bo‘lishlik, nafsini ti­yishlik, taqvodorlik demakdir. Shunday ekan o‘z-o‘zidan savol tug‘iladi: badavlat odam ham zohid bo‘ladimi?

Sufyoni Savriy rahimahulloh hazratlaridan: “Badavlat odam ham zohid bo‘ladimi?” deb so‘ralganida, u zot: “Ha! Agar mol-dunyosi ko‘payganida shukr qilsa, kamayganida ham shukr, ham sabr qilsa”, deb javob bergan ekanlar.

Aliy roziyallohu anhu: “Agarda bir kishi yer yuzidagi hamma narsani qo‘lga kiritib, u orqali Allohning rizosini ko‘zlasa, demak, u zohiddir! Agar u hamma narsani tashlasa-yu, bundan Allohning roziligini maqsad qilmasa, demak, u zohid emasdir”, deganlar.

Podshoh zohidning oldiga borib: “Sening o‘ta zohidligingni bilib, oldingga keldim”, debdi. Zohid esa: “O‘zimdan-da zuhdda mahkamroq kishiga yo‘llab qo‘yaymi seni?” debdi. “Mayli”, debdi podshoh. Zohid esa: “Bu sensan... Chunki men bu o‘tkinchi dunyodan yuz o‘girdim. Sen bo‘lsang boqiy jannatga orqa o‘girgansan (ya’ni, haqiqiy yuz o‘giruvchi sensan)”, debdi.

Mol-dunyoni ko‘paytirish yoki vaqtinchalik lazzat uchun abadiy jannatdan voz kechish mumkinmi?!

Alloh taolo aytadi: «Ayting: “Albatta, namozim, ibodatim va hayotu mamotim olamlar Parvardigori bo‘lmish Alloh uchundir”»[1].

Xalifa Hishom ibn Abdulmalik Solim ibn Abdullohni ka’baning oldida ko‘rib: “Mendan birorta hojatingizni so‘rang”, dedi.

U zot javoban: “Allohga qasamki, men Allohning uyida turib Allohdan boshqadan so‘rashdan hayo qilaman”, dedi. Baytullohdan chiqqanidan so‘ng Hishom ibn Abdulmalik: “Allohning uyidan ham chiqdingiz, endi so‘rang!” – dedi. “Dunyo hojatlaridanmi yoki oxiratmi?” – dedi Ibn Abdulloh. Hishom ibn Abdulmalik: “Dunyo hojatlaridan”, dedi. Shunda Ibn Abdulloh: “Dunyoga molik bo‘lgan Zotdan so‘ramadim-u, qanday qilib egasi bo‘lmagandan so‘rayman”, degan ekan.

Bir solih zotga: “Dunyodan yuz o‘girib, go‘sht, tuxum va lazzatli taomlarni tark etgan kishi haqida nima deysiz?” – deb savol berishdi. U: “Zuhd bilan lazzatli narsalardan voz kechishning bir-biriga nima aloqasi bor?!  Xohlagan narsasini yeyaversin va Allohga haqiqiy taqvo qilsin”, dedi.

Agar haromdan hazar qilib, haloldan yesangiz, Alloh buni yomon ko‘rmaydi. Alloh harom qilgan narsalardan chetlanib, lazzatli narsalarni yeyayotgan bo‘lsangiz, buning ham karohiyatli joyi yo‘q.

Ota-onangizga yaxshilik qilayapsizmi?!
Yaqin qarindoshlaringiz, qo‘ni-qo‘shnilaringiz bilan munosabatlaringiz qanday?!
Qiynalganlarga yordam beryapsizmi?!
Achchig‘ingiz chiqqanda g‘azabingizni yenga olayapsizmi?!
Sizga yomonlik qilganlarga ham yaxshilik qilish qo‘lingizdan kelyaptimi?!
Kamiga sabr qilib, ko‘piga shukr qilyapsizmi?! 

Mana shu  savollarga to‘liq javob  bera olsangiz, bilingizki siz Allohning roziligiga erishasiz.

Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.


[1]  An’om surasi, 162-oyat.