Sayt test holatida ishlamoqda!
08 Yanvar, 2025   |   8 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:24
Quyosh
07:49
Peshin
12:35
Asr
15:30
Shom
17:14
Xufton
18:33
Bismillah
08 Yanvar, 2025, 8 Rajab, 1446

Ramazonga tayyormisiz?

17.05.2017   79671   3 min.
Ramazonga tayyormisiz?
  1. Allohdan ramazon oyiga sog‘-salomat yetkazishini hamda Ramazon ro‘zasini tutishga musharraf etishini so‘rab duo qiling. Chunki Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam) Rajab oyi kelsa, Allohga “Yo Alloh, bizga Rajab va Sha’bon oylarini xayrli qilgin va Ramazonga yetkazgin”, deb duo qilar edilar. Shuningdek, sahobiylar ham muborak Ramazon oyi kelmasidan oldin “Alloh bizni ramazonga yetkaz”, deb duo qilishga odatlanganlar.
  2. Ramazon oyining har bir kunining rejasini tuzing. Ramazon – g‘animat oydir. Uning har bir soniyasidan unumli foydalanish lozim. Alloh taolo Ramazon oyining har bir kunini bandalar savoblarini ko‘paytirib olishlari boshqa kunlardan ko‘ra afzal qilgan.

Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam) o‘ta saxiy zot bo‘lsalar-da, Ramazon kirishi bilan saxovatlari, yaxshiliklari yanada ortib ketar edi.  Abdulloh ibn Abbos (roziyallohu anhumo) aytadi: “Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) odamlarning eng saxovatlisi edilar. U zotning saxovatlari Ramazon oyida – har kecha Jabroil (alayhissalom) Qur’onni ta’lim berish uchun huzurlariga tushadigan paytlarda – ayniqsa, ziyoda bo‘lardi. Darhaqiqat, Allohning rasuli (sollallohu alayhi va sallam) odamlarga muruvvat ko‘rsatishda shiddat bilan esayotgan shamoldan-da tez edilar” (Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyati).

Afsuski, hayotimizdagi barcha mayda ishlarni ham e’tibordan chetda qoldirmay hisob-qitob qilamiz-u, biroq ramazon oyi rejasini tuzishni unutamiz. Oqibatda dunyo va oxirat uchun foydali bo‘lgan yaxshilikdan beparvolik sababli mahrum bo‘lamiz. Zero, oxiratning obodligi bu dunyoni obod qilish bilan boshlanadi. Abadiy saodatga erishish uchun ibodatlarni go‘zal tarzda ado etishga odatlanish lozim. Shu sababli, mo‘min-musulmonlarning Ramazon oyining har bir kunduziyu kechasini o‘tkazish tartibini rejalashtirib olishlari maqsadga muvofiq.

  1. Ramazon va unga taalluqli bo‘lgan masalalarni puxta o‘zlashtirib oling. Har bir mo‘min-musulmon Ramazon oyi ro‘zasiga oid bo‘lgan masalalarni bu oy kelmasidan avval yaxshilab o‘zlashtirib olishi kerak. Ro‘zaning barcha qoidalarini tushunmay, unga ko‘r-ko‘rona amal qilish, go‘yo mevasiz daraxt kabi bo‘ladi. Islom dini – ilm dini bo‘lib, har bir musulmon erkak va ayol o‘zi uchun foydali va zararli narsalarni bilib olishi shart. Alloh taolo bunday marhamat qiladi: «Bas, Agar bilmaydigan bo‘lsangiz, zikr ahlidan so‘rangiz!» (Anbiyo, 7)
  2. Ramazon ro‘zasini tutishga xolis niyat qiling. “Havo juda issiq, ro‘za tutishga kuchim yetmaydi” kabi turli bahonalar bilan bu oyning fazilatlaridan bebahra qolmang! Agar ro‘za tutishni xolis Alloh uchun ado etishni niyat qilsangiz, Allohning o‘zi yengillik, baraka ato etadi.
  3. Ramazon oyi kelayotganidan xursand bo‘ling. Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam) Ramazon oyi kelsa, baxtiyor va xursand bo‘lib ketar edilar. Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam) “Ramazon oyi keldi. Ramazon oyi Alloh ro‘za tutishni farz qilgan rahmat oyidir. Bu oyda jannat eshiklari ochilib, do‘zax eshiklari berkitiladi”, der edilar. Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam)ning sahobiylari, tobeiylar bu oy kelishini intizorlik bilan kutishar edi.
  4. Muborak Ramazon oyiga yetkazgani uchun Allohga hamd ayting. Chunki Alloh sizni sog‘-salomat bu oyga yetkazib, o‘zining cheksiz rahmat va marhamatiga loyiq ko‘rdi.

 

Davron NURMUHAMMAD

tayyorladi

 

Ramazon
Boshqa maqolalar

Qalbning zangini ketkazuvchi amal

8.01.2025   3472   3 min.
Qalbning zangini ketkazuvchi amal

Inson qalbi goh u tarafga, goh bu tarafga o‘zgarib turadi: savobli ish qilganida, qalbi yayraydi, dili cheksiz quvonchga to‘ladi. Gunoh-ma’siyat kirlari esa dil oynasini xiralashtiradi. Oqibatda qalb qorayadi, ko‘ngli xijil bo‘ladi.
Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: "Temirga suv tegsa zanglaydi. Xuddi shunga o‘xshab qalblarni ham zang bosadi", dedilar. Shunda: "Yo Rasululloh, uning jilosi nima?" deb so‘raldi. U zot: "O‘limni ko‘p eslash, Qur’on o‘qish", dedilar.

Qalb xuddi temir kabi zanglaydi. Temirga suv tegsa, sirtini zang bosadi. Gunohlar yig‘ilib yig‘ilib qalbni zanglatadi, dilni qoraytiradi, ko‘ngilni g‘ash qiladi. Qalb qorayishi oqibatida inson shuuri o‘tmaslashadi, mehr-oqibat tuyg‘usi kishi bilmas tarzda ko‘tarilib boradi.

Mazkur hadisda aytilishicha, o‘limni eslagan, Qur’on o‘qigan odamning qalbi zanglardan tozalanadi. Qanday qilib, deysizmi? Gap shundaki, o‘limni eslagan kishining o‘tkinchi dunyoga xohishi so‘nadi. O‘limni eslagan, oxiratni o‘ylagan inson gunohlardan tiyiladi, nafasi kirib-chiqib turganida Parvardigoriga tezroq tavba qilishga shoshiladi, o‘zini isloh qiladi. Inson o‘limni eslaganda lazzatlar parchalanadi, hakalab otib turgan nafs xohishlari sal bo‘lsayam jilovlanadi. Bir kunmas-bir kun dunyoni tark etishini bilgan kishi oqibatli bo‘ladi, bir ish qilishdan oldin oxirini o‘ylaydi, mulohaza yuritadi.

Yuqoridagi hadisda aytilishicha, Qur’on tilovati qalbdagi zanglarni ketkazadi. Haqiqatan, Qur’on o‘qish bilan qalb yayraydi, ko‘ngil taskin topadi. Mo‘min banda qiroatdan bir dunyo ma’naviy ozuqa oladi. Shu yo‘sin qalbni qoplagan zang qurumlari asta-sekin tozalanib boradi. Bejizga "Qur’on qalbga malham, dilni tozalaydigan ilohiy davo", deyilmagan.

Ma’lumki, temirga doim ishlov berib turilmasa, ko‘p o‘tmay zanglaydi. Xuddi shunga o‘xshab, Qur’on o‘qilmasa, dilni zang bosadi. Hamisha Qur’on o‘qiydigan inson qalbiga gard yuqmaydi. Tilovat bilan jilolangan qalbi oynadek yarqirab turadi.

Hozirgi "zamonaviy" odamlarning ko‘pi dunyoga hirs qo‘yish dardi bilan og‘rigan. Kishilar orasida o‘zaro ishonch, sadoqat, vafo, mehr-oqibat kamayib ketayotgandek. Bizningcha, buning sababi bitta: o‘limni unutish, Qur’on o‘qimaslik.

Ayrim odamlarga o‘limni eslatsangiz, oxiratdan gap ochsangiz: "Qo‘ying, yaxshi mavzuda gaplashaylik!" deya so‘zingizni bo‘ladi. O‘limni eslash yomonmi?! Har kimning boshida bor-ku bu savdo! O‘limdan qochib-qutulib bo‘lmaydi. Shuning uchun o‘limga tayyorgarlik ko‘rish kerak. Qanday qilib, deysizmi? O‘limga hozirlik solih amallar bilan bo‘ladi, qorong‘i go‘rni yorituvchi Qur’on tilovati bilan bo‘ladi. Quruq kafanlik olib yoki qabristondan o‘zi uchun alohida joy ajratib qo‘ygan odamni oxirat safariga rostmana shay deb bo‘lmaydi.

Tolibjon domla Xursanmurodov,
Hadis ilmi maktabi o‘qituvchisi.

Ali ibn Husomiddin Muttaqiy Hindiy. "Kanzul ummol fi sunanil aqvoli val af’ol". – Bayrut.: Muassasatur risolat, 1989. - B. 210.