Ma’naviy yangilanish yo‘lidan dadil odimlab borayotgan yurtimizda muqaddas dinimizga alohida e’tibor berila boshlandi. Jumladan, islom bilim yurtlari faoliyati tubdan yaxshilandi. Buning zamirida islom dinini asl holatida o‘rganishga bo‘lgan ehtiyojni qondirish, diyorimiz allomalarining dinimizga oid boy ma’naviy me’rosini tadqiq etib, ularni xalqimizga sodda va ravon uslubda yetkazish, zamon talablari darajasidagi malakali diniy mutaxassislarni tayyorlash maqsad qilib qo‘yilgan.
Alloh taologa beadad shukrlar bo‘lsinki, jamiyatimizda ro‘y bergan ijobiy o‘zgarishlar mamlakatimiz musulmonlari hayotida ham ulkan burilishlarga sabab bo‘ldi. Respublikamiz xalqaro maydonda o‘z o‘rnini topdi. Har yili turli mamlakatlarda o‘tkaziladigan Xalqaro Qur’on musobaqalarida diyorimizda yetishib chiqayotgan qorilarimiz ham qatnashib, nufuzli o‘rinlarni egallashmoqda.
Bugun poytaxtdagi “Xoja Alambardor” jome masjidida O‘zbekiston musulmonlari idorasi tasarrufidagi Toshkent islom instituti, Islom universiteti va o‘rta maxsus islom bilim yurtlari talabalari ishtirokida “Qorilar musobaqasi” ko‘rik-tanlovining Respublika bosqichi o‘tkazildi. An’anaviy tarzda o‘tkazilayotgan bunday ko‘rik-tanlov yurtdoshlarimizning Qur’oni karimni o‘qib-o‘rganish, yodlash, tinglash hamda tajvid qoidalarini yanada puxta o‘rganishga bo‘lgan mehr-muhabbatining oshishiga sabab bo‘lmoqda.
Qur’oni karimni yodlagan iqtidorli talabalarni aniqlash, qo‘llab-quvvatlash, ulardagi noyob fazilatlarni yanada rivojlantirish maqsadida tashkil etilgan “Qorilar musobaqasi”ning Respublika bosqichi ikki yo‘nalishda o‘tkazildi. Birinchi yo‘nalish murattab qorilar, ikkinchi yo‘nalish mujavvid qorilar o‘rtasida bo‘lib o‘tdi.
Ko‘rik-tanlov natijalari quyidagicha bo‘ldi:
Murattab qori yigitlardan:
1-oliy o‘ringa Toshkent islom instituti talabasi Rahmonberdi Abdulaziz qori;
1-o‘ringa Sayyid Muhyiddin Maxdum madrasasi talabasi Abdumalikov Sirojiddin qori;
2-o‘ringa Ko‘kaldosh madrasasi talabasi Abdumalikov Nizomiddin qori;
3-o‘ringa Mir Arab madrasasi talabasi Mirboboyev Mirabbos;
Mujavvid qori yigitlardan:
1-o‘ringa Faxriddin ar-Roziy madrasasi talabasi Homidov Muhammadyusuf;
2-o‘ringa Muhammad al-Beruniy madrasasi talabasi Pirxonov Nasibilloh qori;
3-o‘ringa Mir Arab madrasasi talabasi Ahmadjonov Qodirali;
Murattab qoriya qizlardan:
1-o‘ringa Xadichai Kubro madrasasi talabasi Is'hoqjonova Muhsina;
2-o‘ringa Toshkent islom instituti talabasi Nurmatova Shohistaxon;
3-o‘ringa Jo‘ybori Kalon madrasasi talabasi Yahyoyeva Shahnoza;
Mujavvid qoriya qizlardan:
1-oliy o‘ringa Toshkent islom instituti talabasi Najmiddinova Robiya;
1-o‘ringa Xadichai Kubro madrasasi talabasi Umaraliyeva Dilnozaxon;
2-o‘ringa Jo‘ybori Kalon madrasasi talabasi O‘rinova Lutfiya;
3-o‘ringa Toshkent islom universiteti talabasi Jaloliddinova Mahfuza munosib deb topildi.
Ko‘rik-tanlov g‘oliblari O‘zbekiston musulmonlari idorasi hamda homiylar tomonidan tashkil etilgan diplom va qimmatbaho sovg‘alar bilan taqdirlandilar.
Ta’lim va kadrlar tayyorlash bo‘limi
Cavol: Men har yili qurbonlik qilar edim, bu yil ham qurbonlik qilishni niyat qilgan edim. Ammo bu yil muborak haj ibodatini ado qilish nasib qilib haj qilish uchun ketayapman. Shu holatda qurbonligimni qanday ado qilaman?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taolo safaringizni O‘zi oson qilsin. Qurbonlik vojib bo‘lishi uchun kishi muqim bo‘lishi kerak, safarda yurgan musofirlarga qurbonlik qilish vojib bo‘lmaydi.
Musofir kishi qurbonlik qilinadigan kunlar o‘tib ketishidan avval muqim bo‘lib qolsa, bu holatda unga qurbonlik qilish vojib bo‘ladi.
Zimmasiga qurbonlik qilish vojib bo‘lgan boy kishi qurbonlik qilish maqsadida qo‘y sotib olib qurbonlik qilinadigan kunlar kelishidan avval safarga chiqib ketsa, uning zimmasidan qurbonlik soqit bo‘ladi. Ammo boyligi nisobga yetmagan va shu sababli unga qurbonlik qilish vojib bo‘lmagan kishi qurbonlik qilish maqsadida qo‘y sotib olsa, qurbonlik qilish uchun qo‘y sotib olish bilan qurbonlik qilishni nazr qilgan hisoblanadi va bunday kishi qurbonlik qilinadigan kunlari safarga chiqsa ham uning zimmasidan qurbonlik soqit bo‘lmaydi. Nomidan qurbonligini so‘yish uchun biror kishini vakil qilib tayinlaydi (Fatavoi Hindiya).
Demak, agar sizni nisob miqdorida molingiz bo‘lib sizga qurbonlik qilish vojib bo‘lgan bo‘lsa va hox qurbonlik qilish uchun qo‘y sotib olgan bo‘lsangiz ham yoki sotib olmagan bo‘lsangiz ham bu kunlarda safarda bo‘lganingiz sabab sizdan qurbonlik soqit bo‘ladi.
Agar sizni nisobga yetgan molingiz bo‘lmasa va sizga qurbonlik qilish vojib bo‘lmagan bo‘lsa, qurbonlik qilish uchun qo‘y ham sotib olmagan bo‘lsangiz sizga qurbonlik vojib emas. Lekin qurbonlik qilish uchun qo‘y sotib olgan bo‘lsangiz nomingizdan qurbonligingizni so‘yish uchun biror kishini vakil qilasiz.
Bu o‘rinda yana bir jihatga e’tibor qaratishingiz lozim. Agar haj safarida muqimlik holatini topsangiz ya’ni Makkada unga borganingizdan boshlab Minoga chiqadigan kuningizgacha yoki Minodan qaytganingizdan keyin 15 kun tursangiz qurbonlik vojib bo‘ladi. Uni o‘sha yerda yoki vakil orqali o‘z uyingizda so‘ydirishingiz vojib bo‘ladi.
Yana shuni ta’kidlaymizki, mazkur qurbonlik va hajdagi jonliq so‘yish masalalari boshqa-boshqa masalalardir. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.