Muhammad ibn Siyrin
Abu Bakr Muhammad ibn Siyrin rahmatullohi alayhi Usmon ibn Affon roziyallohu anhuning xalifalik zamonida Basrada hijriy 653 yili tug‘ilganlar. U zot ulug‘ tobi’in, tafsir, hadis, fiqh va tush ta’birlarida imom edilar. Zuhd, taqvo, parhezkorlik va ota onaga yaxshilik qilishda peshqadam edilar.
Otalari Siyrin Anas ibn Molik roziyallohu anhuning qullari edi. Anas ibn Molik roziyallohu anhuga u kishini Ko‘faning g‘arbidagi “Aynut tamr” shahrida bo‘lgan jangdan ulush qilib berilgan edi. U shaharni Xolid ibn Valid roziyallohu anhu Abu Bakr Siddiq roziyallohu anhu xalifa bo‘lgan zamonlarida fath qilgan edi. Anas ibn Molik roziyallohu anhu o‘z qullarini o‘sha vaqtning o‘zidayoq ozod qilib yuborgan edi.
Anas ibn Siyrin rohimahulloh aytadi: “Ukam Muhammad Umar ibn Xattob roziyallohu anhuning xalifaliklariga ikki yil qolganda tug‘ildi. Uning onasining ismi “Sofiyya” edi. U Abu Bakr siddiq roziyallohu anhuning cho‘risi edi. U zot uni ozod qilgan edi”.
Abu Bakr Muhammad ibn Siyrin rahmatullohi alayhi Umaviylar va Abbosiylar davlatida yashaganlar. Ahli sunna val jamoadan bo‘lganlar.
Hishom ibn Hasson rohimahulloh aytadi: “Muhammad ibn Siyrin 30 ta sahobiy bilan bir davrda yashab, ularning suhbatidan bahramand bo‘lgan”.
Abu Bakr Muhammad ibn Siyrin rahmatullohi alayhining tushlarni ta’bir qilishlaridan misollar:
- Yusuf ibn Sobbog‘dan rivoyat qilinadi: Abu Bakr Muhammad ibn Siyrin rahmatullohi alayhi: “Kimki tushida Robbisini ko‘rsa, u jannatga kiradi” degan.
- Xolid ibn Diynordan rivoyat qilinadi: u Abu Bakr Muhammad ibn Siyrin rahmatullohi alayhining huzurida edim. Bir kishi uning huzuriga kelib: “Ey Abu Bakr! Men tushimda ikki jo‘mragi bor idishdan suv ichayotgan ekanman. Ularning biri shirin ikkinchisi nordon ekan” dedi. Abu Bakr Muhammad ibn Siyrin rahmatullohi alayhi u kishiga: “Allohga taqvo qil. Seni bir ayoling bo‘ladi. Uning singlisining ziyoniga sen nimadir bir ish qilasan” dedi.
- Abu Qilobadan rivoyat qilinadi: bir kishi Abu Bakr Muhammad ibn Siyrin rahmatullohi alayhiga: “Men tushimda qon siyayotgan ekanman” dedi. Abu Bakr Muhammad ibn Siyrin rahmatullohi alayhi unga: “Seni ayoling hayz ko‘rgan holida keldimi?” dedi. U: “Ha!” dedi. Abu Bakr Muhammad ibn Siyrin rahmatullohi alayhi unga: “Allohga taqvo qil. Uni ortiga qaytarma!” dedi.
Ustozlari:
- Anas ibn Molik roziyallohu anhu
- Zayd ibn Sobit roziyallohu anhu
- Imron ibn Husoyn roziyallohu anhu
- Abdulloh ibn Zubayr roziyalllohu anhu
- Abu Hurayra roziyallohu anhu
- Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhu
- Abdulloh ibn Umar ibn Xattob roziyallohu anhu va boshqa sahobilar.
Shogirdlari:
- Qatoda ibn Daoma rohimahulloh
- Yunus ibn Ubayd rohimahulloh
- Ibn Avn rohimahulloh
- Xolid Hizo rohimahulloh
- Avf A’robiy rohimahulloh
- Hishom ibn Hasson rohimahulloh
- Qurra ibn Xolid rohimahulloh
- Mahdiy ibn Maymun rohimahulloh
- Jarir ibn Hozim rohimahulloh
- Ayyub Suxtiyoniy rohimahulloh va boshqa tobi’inlar.
Abu Bakr Muhammad ibn Siyrin rahmatullohi alayhi hijriy 110 yili Hasan Basriy rahmatullohi alayhining vafotlaridan 100 kun o‘tgandan so‘ng 80 yoshlarida Basrada vafot etadilar.
Manbalar asosida
Abdus Somad Abdul Bosit tayyorladi
O‘zbekiston musulmonlari idorasida navbatdagi “Fuqarolar qabuli” bo‘lib o‘tdi
Har haftaning chorshanba kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasida an’anaviy tarzda tashkil etiladigan fuqarolar qabuli bu safar ham aholi vakillarining murojaatlarini o‘rganish, muammolarga yechim topishga qaratildi.
Joriy haftadagi qabulda O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Muhammadolim domla Muhammadsiddiqov poytaxtimizdan hamda yurtimizning turli shahar va tumanlaridan tashrif buyurgan fuqarolarning shaxsiy va jamoaviy masalalari, taklif va mulohazalarini tingladi.
- - Aholi vakillari tomonidan turli masalalar bo‘yicha shar’iy hukmlar, ularning amaliy tatbiqlari yuzasidan savollar berildi;
- - Nikoh, oilaviy munosabatlar, farzand tarbiyasi kabi mavzulardagi murojaatlar ko‘rib chiqildi;
- - Ayrim ehtiyojmand fuqarolar tomonidan tushgan moddiy ko‘mak so‘rovlari tegishli tartibda ko‘rib chiqilishi belgilandi;
- - Sohani yanada rivojlantirish, masjidlarni obod qilish, yoshlar o‘rtasida ilmiy-ma’rifiy targ‘ibotlarni kuchaytirish kabi bir qator konstruktiv takliflar bildirildi.
Qabul yakunida mas’ullarga aniq topshiriqlar berilib, fuqarolar murojaatlarini tezkor va adolatli hal etish bo‘yicha choralar belgilandi. Shu bilan birga, fuqarolar bilan bevosita muloqot qilish, ularning fikrlarini eshitish va islohotlarga jamoatchilikni faol jalb etish borasidagi ishlar doimiy e’tiborda ekani ta’kidlandi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati
