Sayt test holatida ishlamoqda!
21 Aprel, 2025   |   23 Shavvol, 1446

Toshkent shahri
Tong
04:09
Quyosh
05:35
Peshin
12:27
Asr
17:10
Shom
19:13
Xufton
20:32
Bismillah
21 Aprel, 2025, 23 Shavvol, 1446

Eng ko‘p soxtalashtiriladigan sotuvdagi oziq-ovqat mahsulotlari: buni qanday aniqlash mumkin

23.03.2017   17276   3 min.
Eng  ko‘p soxtalashtiriladigan sotuvdagi  oziq-ovqat mahsulotlari:  buni qanday aniqlash mumkin

Yurtimiz bozorlari va do‘konlarining peshtaxtalari turli-tuman noz-ne’matlarga to‘la. Xohlasak xorijda, xohlasak o‘zimizda yetishtirilgan va ishlab chiqarilgan mahsulotlarni xarid qilamiz.

Xorijiy mamlakatlarda mahsulotlarni soxta yo‘l bilan tayyorlab sotuvga chiqaruvchi shirkatlar yo‘q emas. Ayrim nobakor tadbirkorlar boylik orttirish maqsadida oziq-ovqat mahsulotlarini soxtalashtirish yo‘li bilan mahsulotni asliga o‘xshatib, chiroyli qog‘ozlarga o‘rab sotish hollari kundalik hayotimizda uchrab turibdi.

Pishloq o‘rniga unga o‘xshash narsani, qaymoq o‘rniga sousni, apelsin sharbati o‘rniga uning mazasini beruvchi ichimlikni tayyorlashganini balki eshitgandirsiz. Mutaxassislar buni qanday aniqlash mumkinligi, mahsulotlarning qaysilari haqiqiy  ekanligini, soxtalarini qanday yo‘l bilan tayyorlanganini aniqlash ustida muayyan ish olib bordilar. 

  1. Asal

Asalning tabiiyligini bir necha xil uslubda aniqlash mumkin:

Soxta asaldan kuydirilgan shakar mazasi kelib turadi.

Uni muzlatgichda saqlashni tavsiya etishadi.  (Tabiiysiga bu shart emas.).

Uyingizda kimyoviy qora qalam bo‘lsa, uning yozadigan uchini asalga kirgazing. Agar mahsulot ko‘karib ketsa, bu unga suv yoki shakar sharbati qo‘shilganini bildiradi.

Asalni soxtalashtirish uchun unga kraxmal, yanchilgan soya daraxti uni yoki sharbat qo‘shishadi.

  1. Qaymoq

Soxta qaymoq mahsulotining haqiqiy qaymoqdan farqi unga jonivor yog‘ining o‘rniga o‘simlik yog‘i qo‘shilgan bo‘ladi, sut oqsili soya daraxti oqsili bilan almashtirilgan bo‘ladi.

Agar siz bir qoshiq qaymoqni qaynoq suvga solsangiz, u butunlay aralashib ketadi. Soxta qaymoq bunday holatda aralashmay, qaynoq suv solingan idish tagiga cho‘kadi.

  1. Sut

Kelayotgan daromadni ko‘paytirish maqsadida nopok ishlab chiqaruvchilar sutga palma yog‘i, melamin, soda yoki kraxmal aralashtirishadi.

Soxtalashtirilgan sutni xarid qilmaslikning birgina to‘g‘ri yo‘li— ishonchli qo‘llardan, sinalgan sotuvchilardan sotib olishdir.

  1. Qizil ikra

Qizil ikrani soxtalashtirib, ayrim kishilar juda katta boylik orttirishadi. Uni bo‘yashadi yoki suv o‘tlaridan tayyorlashadi. Tabiiy ikra barmoqlar orasida ezilganda yorilib ketadi va biroz taxir mazali bo‘ladi, soxtasi bunday holatda ezilib, shaklini o‘zgartiradi. Tabiiy ikrada uning donalari butun, tagidagi suyuqlik juda oz holatda bo‘ladi.

  1. 5. Zaytun yog‘i

Taajjublanarli, lekin fakt. Italiya  mafiyachilari soxtalashtirilgan zaytun yog‘idan oladigan daromadlari narkotrafika foydalari bilan raqobatlashadi. Uning nopok ishlab chiqaruvchilari unga yoki boshqa narsa aralashtirishadi yoki eng arzon yog‘lardan qo‘shishadi. Zaytun yog‘ining haqiqiyligini uning narxi qimmatligidan bilsa bo‘ladi.

Kichkina eksperiment: paxtadan pilik o‘rab, zaytun yog‘iga botirib olib, uni yoqiladi. Agar olov yallig‘i tiniq va qurumsiz bo‘lsa, demak shishadagi yog‘ shubhasiz, zaytun yog‘idir. Soxta yog‘ qora rangda tutab, chirsillab yonadi.

 Manba: marketium.ru

                                           Jaloliddin Nuriddinov tayyorladi

Tabobat
Boshqa maqolalar
Maqolalar

"Vazifamdan qutuldim”, deb o‘ylamang!

21.04.2025   80   3 min.

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Ba’zi otalar ayoli, bolalaridan o‘zining ayshu ishrati va ulfatchiligini ustun qo‘yadilar, gohida o‘sha tarafga butunlay burilib ketadilar.

Ey muhtaram ota! Nima uchun oilangiz va bolalaringizdan qochyapsiz?! Nima uchun ko‘zingizdagi nurga parda tashlayapsiz, farzandlaringiz sizni tun qorong‘usidan bosh­qa mahal ko‘ra olishmayapti.

Barchalari sizni izlaydilar. Yosh bolalarni o‘psangiz, kattalar davrasida bo‘lsangiz, tabassumingizga sababchi bo‘luvchi ayolingizga e’tibor qaratsangiz, qanday ham go‘zal!

Zimmangizdagi ularning haqlariga bee’tibor bo‘lmang. “Yemak-ichmak, kiyim-kechagini to‘kib-sochib qo‘ysam bo‘ldi, vazifamdan qutuldim”, deb o‘ylamang. Ular siz tomoningizdan yetkaziluvchi  ma’naviy, ruhiy ozuqaga muhtojdirlar.

Ey muhtaram ota! Oilangiz bee’tibor qolsa, ko‘zi ochlarning hirslari ularni yeb bitirishi mumkin. “Boshsiz qolgan jasad tirik turadi”, deb o‘ylamang. Siz oilangiz uchun tananing boshideksiz, bosh tanadan judo bo‘lsa, ruh tanadan ajraydi va hayot tugaydi.

Oilangizga mustahkam qo‘rg‘on bo‘ling. Unutmangki, qiyomat kuni har bir rahbar o‘z qo‘l ostidagilari borasida javob beradi.

Barcha mas’uliyatni ayolingizga yuklab qo‘ymang. Tarbiya mashaqqatini uning yelkasiga yuklamang.

O‘tinaman, zoye bo‘layotgan umringizga, oilangizga qayting! Avval Robbingizga qayting va qilgan gunohu isyonlaringizga tavba qiling. Namozga mahkam bo‘ling. Qalbingizda iymon qayta barq urib, rahmat vujudingizga sizib kirishi uchun tun qorong‘usida turib tahajjud o‘qing.

Har gal bolalaringizni, ayolingizni ko‘rsam, ularning ko‘zidagi mahzunlik meni tilka-pora qiladi. Buning ta’siridan sizga aytadigan oxirgi gapim:

Yerdagilarga rahm qil, samoning Egasi senga ham rahm qiladi. Senga shukrini ado qilolmaydigan darajada ne’matlar ato etgan Robbingga yaqinlash. Oila deb atalmish ne’matdan yuz o‘girding. Oilangni tashlab ketding, ular qayoqqa borarini bilmay qolishdi.

Achinarli bir voqeani keltiray: Ota-onasi ishga ketib yolg‘iz qolgan bolalarning sho‘xliklari avjiga chiqib, oralaridan biri pichoq o‘ynab xonadagi charim divan va kursini yirtib, teshdi. Ota ishdan kelib bolaning qilgan ishini ko‘rdi va qattiq g‘azablanib bolaning qo‘l-oyoqlarini mahkam bog‘lab qo‘ydi.

 Bola tinmay yig‘lab, bo‘shatib yuborishlarini o‘tinib so‘radi. Lekin bari befoyda edi. G‘azablangan otaga hech narsa ta’sir qilmadi. Lekin ona bog‘ichlarni yechishga urindi. Ota unga: “Agarda yechsang, taloqsan”, dedi.

 Bola tinmay yig‘layverganidan tinkasi quridi va uxlab qoldi. Uning qo‘l-oyoqlarining rangi o‘zgara boshladi va ko‘karib ketdi.

 Ota qo‘rqib ketganidan bog‘ichni yechdi va bolani darhol shifoxonaga olib bordi. Bola koma holatida edi. Shifokorlar bolaning oyoq-qo‘llarini amputatsiya qilishga qaror qilishdi. Bola o‘tkir ishemiyaga chalingan edi.

 Ota amputatsiya qilish uchun berilgan qog‘ozga imzo qo‘yarkan, tinmay yig‘lardi.

 Haqiqiy musibat bola jarrohlik amaliyotidan chiqqanidan keyin boshdandi. Bola otasiga qarab: “Dada, dadajon, oyoqlarimni qaytarib berishsin. Endi hecham bunday ish qilmayman”, deya dod soldi.


Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.

Maqolalar