So‘nggi paytlarda “Ozodlik” radiosi haqida butun insoniyat hozirda keng foydalanayotgan internet tarmog‘i orqali ba’zan-ba’zan asossiz fitnalar, mish-mishlar, bo‘hton va uydirmalarni eshitib qolamiz, eshitgan odamlar ham hech qanday ijobiy munosabat bildirmay, afsus bilan bir xo‘rsinib qo‘ya qoladi.
Men Andijon viloyatidanman, bir masjidda imom-xatibman. Imom-xatiblik faoliyatimni boshlaganimdan buyon nafaqat mehrobda balki, tashkilotlar, muassasalar, ta’lim dargohlari shuningdek, matbuot va internet saytlarida ham muqaddas dinimizga oid ma’rifiy islom targ‘ibotini olib bormoqdaman. Bu Allohning bergan ulkan ne’mati deb bilaman va biz bunga istiqlol tufayli erishdik. Yurt va Vatan ozodligi, istiqlol uchun jon fido qilganlardan Allohning o‘zi rozi bo‘lsin. Istiqloldan oldin matbuotda din haqida bir satr tugul din degan so‘zni yozish mumkin emas edi. Faqat dinni qoralash uchungina bo‘lishi mumkin edi, xolos. Ushbu maqola ham o‘z ijodimdan bir namuna. Chunki, jamiyatda bir illat paydo bo‘lsa, yoki biror xunuk ish avj olsa, amri ma’ruf va nahiy munkar farz bo‘lgani yuzasidan albatta imkon qadar undan odamlarni qaytarishga harakat qilaman, bu xislat va harakat birgina mening emas, balki butun O‘zbekiston diyorida ishlayotgan imom-xatiblar va barcha diniy xodimlarning bosh maqsadidir.
Mavzuni “Ozodlik” radiosidan boshlashimning 2 ta asosiy sababi bor. Birinchi sababini yuqorida qisqacha bayon qilib o‘tdim. Chunki, doimo fitna bilan yashaydigan, bo‘hton bilan nafas oladigan, xalq o‘rtasiga nifoq urug‘ini sochadigan bu radioga anchadan buyon raddiya berishni o‘ylab yurardim. Panada turib tosh otish, o‘zbekning, mo‘minning ishi emas. Ming afsuski, ming hijolatga qo‘yadigan jihati, o‘sha diyorning narigi chetida turib, o‘zbek tilida o‘zbek xalqiga, O‘zbekistonimga tosh otayotganlarida qalbimda bir o‘y meni qiynaydi, bular haqiqiy o‘zbek emas, o‘zbek tilini o‘rgangan fitnachilar deyman. Chunki, tomirida o‘zbek millatining qoni oqayotgan haqiqiy o‘zbek farzandi ona yurtiga tosh otmaydi. Bunga tarixdan ko‘p misollar bor. “Ozodlik”dagilar bu tarixiy shaxslarni bizdan yaxshi biladilar. Lekin, ular bu buyuk siymolarga avlodlik da’vosini qilishga haqqi yo‘q. Chunki, ularning zurriyotlaridan vatan xoinlari chiqishlari aslo mumkin emas. Men bunga aminman. Ajdodlarimizning vatanparvarligiga shak-shubham yo‘q. Biroq hozirgi zamon o‘zbek farzandlari ham mana shu ajdodlariga munosib farzandlardir. Men bunga ham bir o‘zbek farzandining hayotidan misol keltirmoqchiman.
Maktabda o‘qiyotgan chog‘larimda adabiyot fani darsida o‘qituvchimiz bir o‘zbek shoirini, hozir ismi aniq esimda yo‘q, vatanga bo‘lgan muhabbatini aytib berdi. Vatandoshimiz Kanadaga xizmat safari bilan ma’lum muddatga borgan. Xizmat safari tugagach, O‘zbekistonga qaytishdan oldin unga kanadalik sheriklari, hamkasblari, biror joyga safarga chiqishdan oldin qilinadigan kanadacha urfni o‘rgatishmoqchi bo‘lishgan. Ularni odatiga ko‘ra “kishi biror safarga chiqmoqchi bo‘lsa, dunyo xaritasidan, o‘sha joyni topib, igna sanchishi lozim ekan, shunda u bexatar ko‘zlagan manziliga yetib oladi”,- degan fikr bor ekan. Vatandoshimizni chaqirishib, uni xarita oldiga tik turgizishib, qo‘liga ignani berishib, o‘zlarining amallarini tushuntirishibdi, shunda vatandoshimiz, ignani qo‘liga olgan holda xaritadan O‘zbekiston diyorini topib, quyidagi ma’nodagi she’riy misrani o‘qib yig‘lab, ignani uloqtirgan ekan. Ma’nosi shuki, “men yurtimga bexatar yetamanmi, yoki yetmaymanmi, biroq seni hatto suratingga tikon sanchmasman, Vatan”. Voqe’ani kuzatib turgan kanadalik hamkasblari nega yig‘layotganini so‘rashganida, o‘z she’rini ularga tarjima qilib berganida, ularni hijolatdan yuzlari qizargan va bu ishlaridan uyalgan ekan.
Maqolani yozishimga ikkinchi turtki, mening dinimga, kasbimga, hamkasblarimga va O‘zbekiston musulmonlari idorasi tizimiga otilgan toshdir.
2017 yil 31 yanvar kuni barcha tashkilotlarda bo‘lgani kabi O‘zbekiston musulmonlari idorasi Andijon viloyat vakiligining katta majlislar zalida viloyatda faoliyat ko‘rsatayogan barcha masjidlar imom-xatiblarining 2016 yil yakunlariga, yil sarhisobiga bag‘ishlangan yig‘ilish o‘tkazildi.
Yig‘ilishda imom-xatiblarning yutuq va kamchiliklari muhokama qilindi. 2016 yilda imom-xatiblar tomonidan erishilgan ijobiy natijalar aytib o‘tilib, yo‘l qo‘yilgan xato va kamchiliklar ham sanab o‘tildi.
Jumladan, OAVda va internet tarmog‘ida chiqishlarda faol bo‘lganlar sanab o‘tildi.
Vakillik rahbariyati imomlarni aholining yordamga muhtoj qatlamiga yordam berishga targ‘ib qilish, yetimparvarlik, sahovatpeshalik dinimizning ko‘rsatmalaridan ekanligini imom-xatiblarga eslatib o‘tdi.
Yig‘ilishdan so‘ng hamkasabalarimizdan biri go‘yoki, o‘zlarini huquq himoyachilari deb bilgan “Ozodlik” radiosiga telefon orqali shikoyat qilibdi. Har doimgidek, “Ozodlik” voqeani batafsil o‘rganmay turib, barcha muhokama qilingan masalalarning aksini yozib, radio to‘lqinlarida doston qilib o‘tiribdi. Mayliyam, deylik, u fitna bilan nimaga erishishdi, hayronman.
Menimcha, yig‘ilishda aytilgan fikrlar shariat doirasida aytilgan, zero maqola chiqarish, bu dinni shoye qilish, ya’ni targ‘ib qilishning bir usulidir. Imom xutbasida bir jamoani qamrab olsa, OAV va internet orqali juda katta jamoani qamrab olgan bo‘ladi. Imomni OAV va internet tarmog‘ida ko‘proq va faolroq chiqishlarga targ‘ib qilish bu manfaatdan boshqa narsa emas. Chunki, internet yoki g‘arb olamining OAVlarida fahsh va buzg‘unchilikka, turli ekstremistik oqimlarning g‘oyalari to‘lib toshgan paytda, imom-xatiblarning bu fojealardan xalqimizni asrab, ularni to‘g‘ri yo‘lga boshlash uchun qilayotgan sa’y-harakatlaridir. Yig‘ilishda maqolalar sonini ko‘paytirishga emas, balki maqolalarning sifati va saviyasini yaxshilashga harakat qilish bo‘yicha tavsiya berilgan. Bu, ham shariat va ham umuminsoniy tamoyillarga zid emasdir. Demak, shu xulosaga kelish mumkinki, shikoyat qilgan imom faqat o‘z nafsini o‘ylaydigan ya’ni, unga marosimlar bo‘lsa bas, insonlar ma’naviy ahvoli, taqvosi, ibodati, tinchlik-osoyishtaligi uni umuman qiziqtirmas ekan-da.
Xabarda keltirilgan “boylardan olib kambag‘alga berasan” degan gap umuman yig‘ilishda aytilgan emas, balki aholining yordamga muhtoj qatlamiga yordam berishga targ‘ib qilish, yetimparvarlik, sahovatpeshalik dinimizning ko‘rsatmalaridan ekanligini imom-xatiblarga eslatib o‘tildi.
Shuningdek, vakillik rahbariyati tomonidan imom-xatiblarning axloqi, odobi, imomlik mas’uliyati, muomala madaniyati haqida ham to‘xtalib o‘tildi.
Bu xabarni internet orqali ko‘rgan va eshitgan imom-xatiblar bunday imomning saviyasi past ekanligi, ilmsizligi, kasbiga hurmatsizligi, mas’uliyatsizligi haqida gapirib, unday imomga bizning oramizda joy yo‘q, deb aytmoqdalar. Shariatdan xabari bor odam orqadan turib, tuhmat qilib, fitna qilmaydi. Zero shariatimiz insonni dunyoda fitna-fasod, buzg‘unchilik qilishdan qaytaradi. Ana shu imomga va “Ozodlik” radiosi jamoasiga bir nasihatim bor. Turli xil fitnalarni kavlash, ularni tarqatib, odamlar orasida buzg‘unchilik, fitna va fasodni tarqatishdan oldin Alloh taoloning Kalomi -Qur’oni karimda va Payg‘ambarimiz Muhammad sollalohu alayhi va sallamning Hadisi shariflarida fitna qilmaslikka doir oyat va hadislarni ko‘rib olsinlar. Zero, yer yuzida buzg‘unchilik, fitna va fasod qilg‘uvchilarga oxiratda alamli azoblar borligi haqida bir qancha va’iydlar kelgan. Bu ishni kim qilganligi yoki “Ozodlik”ning muxbirlari kimligi ma’lum bo‘lmas, lekin, xabarlarda kelishicha, qiyomatda Yaratgannining huzuridan insonning barcha amallari oshkor qilinganida, insonning a’zolari tuhmat va bo‘htonlarni eshitgan quloqlari, fitnalarni yozgan va tarqatgan qo‘llari, radioda so‘zlagan tillari tilga kirib, barcha qilgan ma’siyatlari haqida aytib berganida, ne ahvolga tushishlarini o‘ylasinlar. Vaqt va imkon borida tavba qiling, bunday fasod ishlarni to‘xtating, insoniyatga, yurtga, Vatanga, xalqqa yaxshilik qilishga o‘ting.
Sizlarda tanqid qilgan maqolalar shu yo‘sinda noto‘g‘ri yo‘ldan ketayotgan odamlarni, o‘zimizni isloh qilishlik uchun yoziladi. Allohu taolo barchalarimizni fitna, fasod, buzg‘unchilik qilishdan saqlasin. O‘zining haq yo‘lidan adashtirmasin.
Andijonlik imom
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
"Alloh sizdan yengillatmoqni iroda qiladir. Va inson zaif yaratilgandir".
Insonni Alloh taoloning O‘zi yaratgan. U Zot O‘z bandasining xususiyatlarini yaxshi biladi. Shuning uchun ham insonga faqat Alloh taoloning ko‘rsatmalarigina to‘g‘ri kelishi mumkin. Ushbu oyatda Alloh taolo insonning zaif holda yaratilganini ta’kidlamoqda. Yaratuvchining O‘zi «zaif yaratilgan», deb turganidan keyin, shu zaif insonga yo‘l ko‘rsatishda U Zot og‘irlikni xohlarmidi? Yo‘q, U Zot yengillikni xohlaydi.
Islom shariati, umuman, yengillik ustiga bino qilingandir. Bu haqda ko‘plab oyat va hadislar bor. Hammasi o‘z o‘rnida bayon qilinadi. «Niso» surasining boshidan muolaja qilib kelinayotgan masalalar, xususan, erkak va ayol, oila, nikoh masalasiga kelsak, ushbu oyatda bu masalalarda ham Alloh O‘z bandalariga yengillikni istashi ta’kidlanmoqda. Zohiriy qaralganda, diniy ko‘rsatmalarni bajarish qiyin, shahvatga ergashganlarning yo‘llarida yurish osonga o‘xshaydi. Islomda hamma narsa man qilingan-u, faqat birgina yo‘lga ruxsat berilganga o‘xshaydi. «Nomahramga qarama», «U bilan yolg‘iz qolma», «Uylanmoqchi bo‘lsang, oldin ahlining roziligini ol», «Mahr ber», «Guvoh keltir» va hokazo. Hammasi qaydlash va qiyinchilikdan iborat bo‘lib tuyuladi. Shahvatga ergashganlar esa «Yoshligingda o‘ynab qol, gunoh nima qiladi», deyishadi. Bu esa sodda va oson ko‘rinadi. Haqiqatda esa unday emas. Natijaga qaraganimizda bu narsa yaqqol ko‘zga tashlanadi. Dunyo tarixini kuzatadigan bo‘lsak, oila masalasiga yengil qaragan, jinsiy shahvatga berilgan xalqlar, davlatlar va madaniyatlar inqirozga uchragan. Qadimiy buyuk imperiyalarning sharmandalarcha qulashining asosiy omillaridan biri ham shu bo‘lgan.
Bizning asrimizga kelib, G‘arbda, o‘zlarining ta’biri bilan aytganda, jinsiy inqilob bo‘ldi. Jins borasida olimlar yetishib chiqdilar. Ular «Jinsiy hurriyat bo‘lmaguncha, inson to‘liq hur bo‘la olmaydi. Agar jinsiy mayllar jilovlansa, insonda ruhiy tugun paydo bo‘lib, unda qo‘rqoqlik va boshqa salbiy sifatlar kelib chiqishiga sabab bo‘ladi», kabi g‘oyalarni tarqatishdi. Oqibatda jinsiy inqilob avjiga chiqdi.
Natijasini – har xil balo-ofatlar buhronini hozir o‘zlari ko‘rib-tatib turishibdi. Axloqiy buzuqlik, oilaning va jamiyatning parchalanishi, hayotga qiziqishning yo‘qolishidan tashqari, son-sanog‘iga yetib bo‘lmaydigan muammolar paydo bo‘ldi. Jinsiy inqilob oqibatida taraqqiy etgan g‘arb davlatlarining tub aholisi dahshatli sur’atda kamayib bormoqda. Ko‘z ko‘rib, quloq eshitmagan tanosil kasalliklari kelib chiqdi, har yili son-sanoqsiz odamlar shu kasalliklardan o‘lmoqda. Nasl buzilib, odamlari zaifhol va kasalmand bo‘lib bormoqda. Turli aqliy va ruhiy kasalliklar urchidi. Oxiri kelib, kasalliklarga qarshi insondagi tabiiy monelikning yo‘qolishi (OITS) kasalligi paydo bo‘ldi. Bu kasallik haqli ravishda, XX asr vabosi deb nomlandi. Uning davosi yo‘q. Bu dardga chalinishning sababi zinodir. U bilan kasallangan odam tez muddatda o‘ladi. Hamma dahshatda. Bu dardga chalinmaslikning yo‘llari axtarilmoqda, bu yo‘lda behisob mablag‘lar sarflanmoqda, mazkur vaboga chalinmaslikning turli choralari taklif etilmoqda. Qonunlar chiqarilmoqda, idoralar ochilmoqda.
Lekin shahvatga ergashganlari sababli ular eng oson, eng ishonchli bitta yo‘l – Allohning yo‘liga qaytishni xayollariga ham keltirishmayapti. Aqalli ushbu dardning bevosita sababchisi bo‘lmish zinoni man etuvchi qonun chiqarishni hech kim o‘ylab ham ko‘rmayapti. Chunki shahvatga ergashganlar shahvatga qarshi chiqa olmaydilar. Ularning o‘zlari shahvatga banda bo‘lganlari uchun unga ergashganlar. O‘zlarini zohiriy yengil ko‘ringan ishga urib, endi og‘irlikdan boshlari chiqmay yuribdi. Zohiriy og‘ir ko‘ringan bo‘lsa ham, Alloh ko‘rsatgan yo‘lga yurgan bandalar boshida mazkur og‘irlik va mashaqqatlarning birortasi ham yo‘q. Ular mutlaq yengillikda, farovon turmush kechirmoqdalar.
"Tafsiri Hilol" kitobidan