Saudiya Arabistoni Podshohligida nashr etiladigan «Ukkoz» gazetasining 2016 yil 12 sentyabr sonida e’lon qilingan.
Maqolada Ka’bai muazzama to‘g‘risida ma’lumotlar berilgan.
1. Al-hajar al-asvad (qora tosh);
2. Bobul-ka’ba (Ka’ba eshigi);
3. Al-miyzabu, miyzabur-rahma (rahmat tarnovi);
4. Ash-shazuravon (qoziq);
5. Hajaru Ismoil (al-Hatim);
6. Al-multazam;
7. Maqom Ibrohim alayhissalom;
8. Ruknul-hajar al-asvad;
9. Ar-ruknul-yamoniy;
10. Ar-ruknush-shomiy;
11. Ar-ruknul-iroqiy;
12. Sitarul-ka’ba;
13. Jigar rang marmar chizig‘i.
Ka’bai muazzama kaliti
Uzunligi 25 sm
Ka’baning maxsus xizmatchisida saqlanadi.
Suvalgan joy
Ka’bai muazzamaning eshigi va rukni iroqiy o‘rtasi - sharqiy devoridagi kichkina chuqurcha uzungligi 2 m, eni 112 sm, chuqurligi 28 sm.
Bu Jabroil alayhissalom namoz o‘qigan joylari va Rasululloh sallollohu alayhi va sallamning Makka fathi kuni xonai Ka’badan chiqib, namoz o‘qigan joylari.
1377 h. yil ziyoratchilar beixtiyor qoqilishlarining oldini olish maqsadida chuqurcha to‘latilib, suvab qo‘yildi va atrofidagi oq marmardan ajralib turadigan chiroyli rangli to‘rtburchak marmar qoplandi.
Xonai Ka’ba ustunlari Tik daraxtidan (subtropik iqlimda o‘suvchi nihoyatda mustahkam daraxt, kemasozlikda ishlatiladi - tarjimon) ishlangan 3 ta ustun mavjud bo‘lib, har birining aylanasi 150 sm, diametri 44 sm.
Ka’ba poydevorlari
Ka’ba poydevorlarini Ibrohim alayhissalom bino qilganlar.
Saudiya Arabistoni muhandislari 1417 h. yil umumiy ta’mirlash jarayonida poydevor g‘ishtlari tuyaning bo‘yni shaklida (solkash qilib - tarjimon) bir-biriga biriktirib, mustahkam qurilganligi zamon ta’siridan – yemirilishdan va boshqa talofatlardan himoyalanganiga yana bir marta ishonch hosil qilishdi.
Tomi
Har qanday chirishdan himoyalangan mustahkam tik daraxti tanasidan tayyorlangan 23 ta taxta-to‘sin bilan yopilgan.
Devor qalinligi
Devor qalinligi 90 sm.
Tosh-g‘ishtlari
1614 ta g‘isht
Ulardan eng kattasi 190x50 sm;
Eng kichigi 50x40 sm.
Yangi kisva (ka’bapo‘sh)
Sof tabiiy shoyidan to‘qilgan;
Belbog‘ida Qur’oniy oyati karimalar bitilgan;
Ka’bapo‘shning rangi qora;
Qiymati 22 million riyol (qariyb 6 million dollar);
Ka’bai muazzama eshigi pardasining uzunligi 6,5 metr, eni 3 metr;
Ka’bapo‘sh balandligi 14 metr bo‘lib, besh qismdan tashkil topgan, ulardan to‘rttasi Ka’bai muazzamaning to‘rt tomonini qoplab turadi, beshinchisi Ka’ba eshigiga osilgan pardadan iborat.
Ka’bapo‘shning to‘rt tomonidagi belbog‘i uzunligi 47 metrdan iborat, eni 95 sm. Belbog‘ umumiy Ka’bapo‘shning uchdan bir qismi – yuqori qismini egallagan, 16 bo‘lak, oltin va kumush tolalar bilan ziynatlangan.
Nuriddinov Jaloliddin tarjima qildi.
Nuqtayi nazar
Bugun yurtimizda 130 dan ortiq millat va elat hamda 16 ta konfessiya vakillari bag‘rikenglik tamoyili asosida tinch-totuv yashab kelmoqda. 2174 ta islomiy va 198 ta noislomiy diniy tashkilot faoliyat ko‘rsatapti. So‘nggi sakkiz yilda O‘zbekistonda jami 130 ta – 3 ta oliy va 1 ta o‘rta maxsus islom bilim yurti, 102 ta masjid hamda turli konfessiyaga taalluqli 24 ta noislomiy diniy tashkilot davlat ro‘yxatidan o‘tkazildi.
Joriy yil 25 fevral kuni qabul qilingan qonun asosida tasdiqlangan O‘zbekiston Respublikasida fuqarolarning vijdon erkinligini ta’minlash va diniy sohadagi davlat siyosati konsepsiyasi bu borada amalga oshirilayotgan ishlarga huquqiy asos bo‘lib xizmat qilyapti.
Mazkur hujjat vijdon erkinligiga bo‘lgan huquq va O‘zbekiston dunyoviy davlat ekaniga oid konstitutsiyaviy qoidalarni ro‘yobga chiqarish hamda diniy sohadagi davlat siyosatining maqsadi, vazifalari, prinsip va ustuvor yo‘nalishlarini belgilab berdi.
O‘tgan qisqa vaqt ichida mamlakatimizda O‘zbekistondagi islom sivilizatsiyasi markazi, Imom Buxoriy, Imom Moturidiy, Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlari, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi, Samarqandda Hadis ilmi maktabi, Buxoroda Mir Arab oliy madrasasi tashkil etildi.
2017 yilga qadar mamlakatimizda 3 ta oliy (1 ta islomiy, 2 ta noislomiy) hamda 9 ta o‘rta maxsus diniy ta’lim muassasasi faoliyat yuritgan. Bugun esa 16 ta diniy ta’lim muassasasi bor, ularning 6 tasi oliy o‘quv yurtidir.
Mazkur sohadagi ishlarni yanada rivojlantirish maqsadida Prezidentimizning joriy yil 21 apreldagi "Fuqarolarning vijdon erkinligi huquqi kafolatlarini yanada mustahkamlash hamda diniy-ma’rifiy sohadagi islohotlarni yangi bosqichga olib chiqish chora-tadbirlari to‘g‘risida"gi farmoni nafaqat diniy-ma’rifiy soha, balki keng jamoatchilik tomonidan ham mamnuniyat bilan kutib olindi.
Sodiq Toshboyev,
Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisi
Manba: "Yangi O‘zbekiston" gazetasi 2025 yil 25 aprel, 84-son