Sayt test holatida ishlamoqda!
10 May, 2025   |   12 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:37
Quyosh
05:10
Peshin
12:24
Asr
17:22
Shom
19:33
Xufton
21:00
Bismillah
10 May, 2025, 12 Zulqa`da, 1446

Qur’on – oson yod olinadigan va tez yoddan ko‘tariladigan kitob

14.11.2016   15529   16 min.
Qur’on – oson yod olinadigan va tez yoddan ko‘tariladigan kitob

Qur’oni karimning yodlanishi, tilovati va tushunishning oson bo‘lishi ham Alloh taolo tomonidan bandalariga ikrom, rahmat va fazilatidir. Alloh taolo «Qamar» surasining 17, 22, 32 va 40-oyatlarida:

 وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآَنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ

 «Darhaqiqat, Biz Qur’onni zikr uchun oson qildik. Bas, eslatma oluvchi bormi?!» deya marhamat qilganidek, Qur’onni zikr uchun oson qilib qo‘ymaganida, uni to‘liq yodlash, o‘rganish tugul, bitta harfini ham o‘qishga biror kishining qudrati yetmas edi.

 Mujohid rahmatullohi alayh «Darhaqiqat, Biz Qur’onni zikr uchun oson qildik» oyati «uning qiroatini yengil qildik» degan ma’noni anglatishini ta’kidlagan. Suddiy esa: «Agar Alloh taolo odamzodga Qur’onni yengil qilmaganida, biror kishi Yaratganning kalomini gapira olmas edi», degan. Imom Qurtubiy yuqorida o‘tgan oyat tafsirida: «Biz Qur’onni yodlashga yengil qildik va uni yodlamoqchi bo‘lgan kishiga yordam berurmiz. Uni yod oluvchi kishi bormi? Unga yordam beriladi»- degan.

 Qur’oni karim uni yodlash va o‘qishni odatiy vazifa qilib olgan kishi tomonidan tez va yengil yodlanishi, uni takrorlash va qayta o‘qishga beparvo bo‘lgan kishining esa zehni va xotirasidan tez unutilishida boshqa kitob va (zikr, lafz)lardan butkul farq qiladi. Chunki Alloh taolo Qur’oni karimda:

 وَإِنَّهُ لَكِتَابٌ عَزِيزٌ

 «Albatta, u aziz Kitobdir», degan. (Fussilat surasi, 41-oyat).

 عن أبي موسى الأشعري رضي الله عنه عن رسول الله صلى الله عليه وسلم : قال تَعَاهَدُوا هَذَا الْقُرْآنَ فَوَالَّذِي نَفْسُ مُحَمَّدٍ بِيَدِهِ لَهُوَ أَشَدُّ تَفَلُّتًا مِنْ الْإِبِلِ فِي رواه البخاري ومسلم

 Abu Muso Ash’ariy roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan rivoyat qiladilar: “Qur’on bilan bog‘lanib turinglar. Nafsim Uning qo‘lida bo‘lgan zotga qasamki, u (Qur’on) tushovida turgan tuyadan ham ko‘ra qochuvchiroqdir”-deganlar. (Imom Buxoriy va Muslim rivoyati.)

 وعن ابن عمر رضي الله عنهما أن رسول الله صلى الله عليه وسلم : قال نَّمَا مَثَلُ صَاحِبِ الْقُرْآنِ كَمَثَلِ الْإِبِلِ الْمُعَقَّلَةِ إِنْ عَاهَدَ عَلَيْهَا أَمْسَكَهَا وَإِنْ أَطْلَقَهَا ذَهَبَتْ رواه مسلم والبخاري

 Yana boshqa bir hadisda Ibn Umar roziyallohu anhudan Payg‘ambarimiz alayhissalom: “Qur’on sohibi tushovlangan tuya egasi kabidir. Agar u bilan bog‘lanib tursa, ushlab turadi. Agar uni qo‘yib yuborsa, qochib ketadi”, dedilar. (Muttafaqun alayh).

 Qur’oni karimning mo‘jizakorligi qiyomatgacha davom etadi. Uning tez yod olinib, takrorlab turmasa esdan chiqib qolishi ham ana o‘sha mo‘jizalardan hisoblanadi. Biror she’r yoki baytni yodlab ko‘rgan inson buni xis qiladi. Uni yodlash uchun ancha muncha takror qiladi va yod olgandan so‘ng esa uni yoddan ko‘tarilishi ham sekin joriy bo‘ladi.

 Shuning uchun yod olgan suralarimizni doimiy tarzda takror qilib turishimiz va uning har biriga o‘ntadan to yetmish barobargacha savobga sazovor bo‘lishga intilishimiz lozim. Alloh taolo barchalarimizni O‘z Kalomiga muhabbatli insonlardan qilsin. Omiin!

Jaloliddin Hamroqulov

 

Qur'oni karim
Boshqa maqolalar

Sehrgar bir yilda ham bu ishni qila olmaydi

07.05.2025   2553   4 min.
Sehrgar bir yilda ham bu ishni qila olmaydi

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Hamdu sano olamlar Parvardigori, biz yashirayotgan va oshkora qilgan narsalarimizni biluvchi Alloh taologa bo‘lsin. Undan hech narsa maxfiy emas — yerda ham, osmonda ham. Uni shukr va hamdlar bilan yod etamiz. Kimki o‘z ayblari bilan mashg‘ul bo‘lsa, boshqalarning ayblariga qaramaydi. Muhammad sollallohu alayhi vasallamga, U zotning oila a’zolari va sahobalariga Allohning salomu duolari bo‘lsin.

Ey musulmonlar! Allohdan qo‘rqinglar va o‘zingizni g‘iybat va chaqimchilik halokatiga tashlamanglar. Chunki bu ikki illat birodarlik aloqalari va islomiy bag‘rikenglik uchun katta xavf soluvchi, jirkanch sifatlardandir. Ular qaysi jamiyatda keng tarqalsa, o‘sha jamiyatning birligi parchalanadi, dillar orasida muhabbat o‘rniga adovat paydo bo‘ladi, dushmanga qarshi madadsiz qolingan bo‘ladi.

Chaqimchilik — bir odamning gapini boshqasiga yetkazib, ular o‘rtasini buzishga harakat qilishdir. Bu illat qancha falokatlar keltirib chiqargan, qancha do‘stlikni parchalagan, muhabbatni nafratga aylantirgan! Shundan kelib chiqib ulamolar buni sehr deb ataganlar.

Ibn Abdulbarr Yahyo ibn Abi Kasirdan rivoyat qiladi: “Chaqimchi va yolg‘onchi bir soatda qilib yuborgan buzg‘unchilikni, sehrgar bir yilda ham qila olmaydi”.

Chaqimchilikdan saqlanaylik! U pastkash insonlarning odatidir. U yomonliklarni tarqatadi, sirlarni fosh qiladi, katta isyonlarga sabab bo‘ladi. Kimki sizga chaqimchilik qilsa, bilingki, u siz haqingizda ham boshqalarga chaqimchilik qiladi.

G‘iybat — birodaringizni uni yo‘qligida o‘zining yoqtirmaydigan narsalari bilan tilga olishdir — uning xulqi yoki qiyofasi haqida bo‘lsa ham. Hatto o‘sha narsa unda haqiqat bo‘lsa ham, bu — g‘iybat. Agar unda bo‘lmasa, bu tuhmat bo‘ladi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan g‘iybat haqida so‘ralganda:  G‘iybat — birodaringizni u yoqtirmaydigan holatda tilga olishingdir, dedilar. — Agar men aytganim u kishida bo‘lsa-chi? — deb so‘raldi. — Agar aytganing unda bo‘lsa, g‘iybat qilgansan. Agar bo‘lmasa, unga tuhmat qilgansan, — dedilar.

Alloh taolo bunday degan: Va bir-biringizni g‘iybat qilmanglar! So‘ngra Alloh taolo g‘iybat qiluvchining holatini shunday tasvirladi: Sizlardan kim o‘lgan birodarining go‘shtini yemoqchi bo‘ladi?! Bunday holatni yomon ko‘rasizlar.

G‘iybatdan saqlanaylik! Bu gunohni kichik deb bilmaylik. Oisha roziyallohu anho Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga Safiya onamiz haqida bir so‘z aytganlar, ya’ni — “U pakana”, deganlar. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Sen hozir shunday so‘z aytdingki, agar uni dengiz suviga aralashtirsang, uni bulg‘ashga yetar edi!”, deganlar.

G‘iybat va chaqimchilik — qabr azobining sabablaridandir. Rasululloh alayhissalom aytdilar: «Meni me’rojga olib chiqishganida, tirnoqlari misdan bo‘lgan insonlarni ko‘rdim, o‘z yuzlari va ko‘kraklarini tirnar edilar. Jabroildan so‘radim: “Bular kimlar?” Jabroil: “Bular insonlarning go‘shtini yeganlar va ularning sharaflariga tajovuz qilganlardir”, dedilar».

Boshqa musulmonlarning obro‘larini hurmat qilaylik! Rasululloh alayhissalom Xajjatul Vado’da: “Albatta, sizlarning qonlaringiz, mollaringiz va obro‘laringiz — bir-biringizga harom, bu kun, bu oy, va bu shaharingizning hurmati kabi” deb aytdilar.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam yana aytdilar: Kimki musulmonlarning ayblarini axtarsa, Alloh uning ayblarini fosh etadi — hatto o‘z uyida bo‘lsa ham.

Alloh bunday deydi: Albatta, mo‘minlar orasida fahsh ishlar tarqalishini xohlaydiganlarga dunyo va oxiratda alamli azob bo‘ladi. Alloh biladi, sizlar bilmaysizlar.

Alloh taolo bizlarni Qur’oni karim va Rasulining sunnatlariga muvofiq hayot kechirishimizni nasib etsin.

Homidjon domla ISHMATBЕKOV