Sayt test holatida ishlamoqda!
29 Oktabr, 2024   |   26 Rabi`us soni, 1446

Toshkent shahri
Tong
05:32
Quyosh
06:51
Peshin
12:12
Asr
15:40
Shom
17:25
Xufton
18:39
Bismillah
29 Oktabr, 2024, 26 Rabi`us soni, 1446
Maqolalar

Safar oyi boshlandi

6.08.2024   5339   2 min.
Safar oyi boshlandi

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Safar oyida to‘y qilsa, safarga chiqsa bo‘ladi(mi?)

 

Safar oyi qanday oy?

Safar oyi hijriy-qamariy taqvim bo‘yicha (muharramdan keyingi) yilning ikkinchi oyidir. 

 

Safar qanday ma’noni anglatadi?

Bu oy mevalar g‘arq pishib, barglar sarg‘aygan vaqtga to‘g‘ri kelgani uchun safar صفر – “sariq oy” deb nomlangan. Agar safar so‘zidagi “sod (ص)” harfi “sin (س)” bilan yozilsa “safarga chiqmoq” degan ma’noni anglatadi.

 

Safar oyi Islomdan oldingi johiliyat davrida.

Johiliyat davrida “Safar oyida yangi ish boshlab bo‘lmaydi, safarga chiqib bo‘lmaydi, oila qurib bo‘lmaydi” kabi shumlanishlar urf bo‘lgan. Hatto biror ishga kirishishdan oldin qush uchirib ko‘rishardi. Qush o‘ng tomonga uchsa, yaxshilikka yo‘yib, ishga kirishishar, chap tomonga uchsa, bu ishda yaxshilik yo‘q ekan, deb tark etishar, bordi-yu to‘g‘riga uchsa, qaytadan uchirib ko‘rishar edi.

 

Islom dini kelgandan keyin safar oyi – “Yaxshilik oyi” deb nomlandi. Rasululloh sollallohu alayhi vasalam: “Kasallik yuqishi yo‘q, boyqush yo‘q, nav’u yo‘q va safar yo‘q”, dedilar.

Safar oyi to‘g‘risidagi turli bid’at-xurofotlar rad etildi. Oylarning hammasi Alloh taoloning oylari ekani e’lon qilindi.

 

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam safar oyini qanday o‘tkazganlar?

1. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Madina shahridagi “Masjidun Nabaviy”masjidlarini safar oyida qurganlar.

2. Qizlari Fotimai Zahro roziyallohu anhoni Hazrat Ali roziyallohu anhuga safar oyida nikohlaganlar.

3. Aynan shu oyda safarga chiqib, Xaybar qal’asini fath qilganlar.

Demak, bu oyda yangi ish boshlash, oila qurish va safarga qilish joiz ekan.

 

Ammo, hozirgi kunda...

Afsuski, bugungi kunda ham “safar oyida ish boshlash, to‘y qilish, safarga chiqish xosiyatsiz” degan gaplar tez-tez uchrab turadi. Ularning hech qanday asosi yo‘q ekani Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning hadislari va sunnatlaridan ma’lum bo‘ldi. 

 

Eng muhimi – bandaga yetadigan musibat biror oyga bog‘liq bo‘lmaydi. Balki har bir yaxshilik ham, yomonlik ham faqatgina Alloh taoloning izni bilan sodir bo‘ladi. Taqdirga iymon keltirish dinimizning asoslaridan biridir. Inson boshiga tushadigan barcha yaxshilik va yomonliklarni taqdirdan deb bilmog‘i lozim. Alloh taolo: “(Insonga) biror musibat yetgan bo‘lsa, albatta, Allohning izni (irodasi) bilangina (yetur). Kimki Allohga iymon keltirsa, (U) uning qalbini to‘g‘ri yo‘lga hidoyat qilur. Alloh har narsani biluvchidir” (Tag‘obun surasi, 11-oyat), deb marhamat qilgan.

Alloh taolo aqidamizni mustahkam, hidoyatida bardavom qilsin. Safar oyini barchamiz uchun xayrli va barakali bo‘lishini nasib etsin.

 

Davron NURMUHAMMAD

Safar oyi boshlandi Safar oyi boshlandi Safar oyi boshlandi Safar oyi boshlandi Safar oyi boshlandi Safar oyi boshlandi Safar oyi boshlandi Safar oyi boshlandi Safar oyi boshlandi
Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Ilmiy-amaliy loyiha muvaffaqiyatli yakunlandi

15.10.2024   208   3 min.
Ilmiy-amaliy loyiha muvaffaqiyatli yakunlandi

Sa’duddin Taftazoniyning “Sharh al-Aqoid an-Nasafiya” asarining akademik ilmiy-izohli tarjimasi hamda uning android va multimedia dasturlarini yaratish” mavzusidagi maqsadli ilmiy-amaliy loyiha  muvaffaqiyatli yakunlandi.


O‘bekiston Respublikasi Prezidentining 2020 yil 11 iyuldagi “Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazini tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori bilan 2020-2024 yillarda Imom Moturidiy va Moturidiylik ta’limotini o‘rganishni qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha “Yo‘l xaritasi”da “Sa’duddin Taftazoniyning “Sharh al-Aqoid an-Nasafiya” asarini o‘zbek tiliga ilmiy-izohli tarjima qilish” vazifasi belgilangan edi.


Shu munosabat bilan O‘zbekiston musulmonlari idorasi tomonidan tuzilgan loyiha a’zolari Abu Rayhon Beruniy nomidagi Sharqshunoslik instituti, Diniy idora, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi va Toshkent islom instituti qo‘lyozma fondlarida saqlanayotgan “Sharh al-Aqoid an-Nasafiya” asarining qo‘lyozma nusxalarining o‘ziga xos xususiyatlari, muallif va uning yashagan davri, asar tarkibi va mazmuni chuqur o‘rganildi.


Tadqiqotni amalga oshirishda jahon islomshunoslik va manbashunoslik kabi yo‘nalishlarida qo‘llanilgan nazariy asoslar va  ilmiy usullardan foydalangan holda, tarixiylik, xolislik va qiyosiy tahlil tamoyillariga amal qilindi.


Quyida mazkur loyiha doirasida uch yil davomida erishilgan muhim natija va ilmiy yangiliklarni keltirib o‘tamiz:
 

  1. “Sharh al-Aqoid an-Nasafiya” asarining ilmiy-tanqidiy matni tayyorlandi. Buning uchun asarning 4 ta eng qadimiy va dolzarb qo‘lyozmalaridan foydalanildi. 
     
  2. “Markaziy Osiyo kalom ilmi tarixi: yangi ilmiy tadqiqotlar va yondashuvlar” mavzusida ilmiy maqolalar to‘plami nashr qilindi.
     
  3. “Sa’uddin Taftazoniy va uning ilmiy merosi” nomli ommabop risola chop etildi.
     
  4. “Moturidiylik ta’limotiga oid 101 savol-javob” nomli ilmiy-ommabop risola nashr qilindi.
     
  5. “Sharh al-Aqoid an-Nasafiya asarining ahamiyati” nomli ilmiy risola nashr etildi.
     
  6. “Aqoid” nomli o‘quv-uslubiy qo‘llanma nashr qilindi.
     
  7.  “Mashhur aqoid matnlari” nomli ilmiy-ommabop risola chop etildi.
     
  8. “Sharh al-Aqoid an-nasafiya” asarining ilmiy-izohli akademik tarjimasi nashr qilindi.
     
  9.  Loyiha doirasida android va multimediya dasturlari tayyorlandi.


Muxtasar qilib aytganda, loyiha doirasida 7 ta ilmiy-ommabop kitob va risolalar, 2 ta android va multimediya dasturi tayyorlandi. Xorijdagi nufuzli jurnallarda 21 ta, yurtimizdagi ilmiy (OAK) nashrlarda 31 ta, respublika anjumanlari materiallarida 19 ta jami 71 ta ilmiy maqola va tezislar chop etildi.


Mazkur loyihaning ilmiy natijalari, nashr etilgan kitob va maqolalardagi materiallardan tegishli yo‘nalishdagi ilmiy tadqiqotlarda, Oliy va o‘rta-maxsus islom ta’lim dargohlarida o‘qitiladigan maxsus o‘quv-kurslar, darslik va o‘quv qo‘llanmalar tayyorlash va targ‘ibot-tashviqot  ishlarini olib borishda foydalanish mumkin.


Umuman olganda “Sharh al-Aqoid an-Nasafiya” asarini o‘zbek tiliga ilmiy-izohli tarjima qilish katta ahamiyatga ega bo‘lib, xalqimiz, ayniqsa, yoshlarimizni insoniy fazilatlar sohibi etib tarbiyalash, ularni ajdodlarga munosib avlodlar voyaga yetishi va turli yot g‘oyalarga qarshi raddiyalar berish ko‘nikmasi shakllanishida muhim manba bo‘lib xizmat qilishi, shubhasiz. 


Homidjon domla ISHMATBЕKOV,

O‘zbekiston musulmonlari idorasi

raisining birinchi o‘rinbosari

 

Ilmiy-amaliy loyiha muvaffaqiyatli yakunlandi Ilmiy-amaliy loyiha muvaffaqiyatli yakunlandi Ilmiy-amaliy loyiha muvaffaqiyatli yakunlandi Ilmiy-amaliy loyiha muvaffaqiyatli yakunlandi Ilmiy-amaliy loyiha muvaffaqiyatli yakunlandi Ilmiy-amaliy loyiha muvaffaqiyatli yakunlandi Ilmiy-amaliy loyiha muvaffaqiyatli yakunlandi Ilmiy-amaliy loyiha muvaffaqiyatli yakunlandi Ilmiy-amaliy loyiha muvaffaqiyatli yakunlandi Ilmiy-amaliy loyiha muvaffaqiyatli yakunlandi Ilmiy-amaliy loyiha muvaffaqiyatli yakunlandi