Bismillahir Rohmanir Rohiym
O‘zbekiston musulmonlari idorasi huzuridagi Fatvo markazi tomonidan tayyorlanib chop etilgan “Fatvolar to‘plami. 500 savolga 500 javob” nomli kitobni o‘qib g‘oyat quvondim.
To‘plamda berilgan savol-javoblar har bir mo‘min-musulmon uchun nihoyatda foydalidir. Uni o‘qigan kishi e’tiqod, bid’at-xurofot, tahorat, namoz, zakot, ro‘za, haj va umra, qurbonlik, savdo, nikoh, taloq, emizish, qasam, nazrlar, ijara, meros, ruhiy tarbiya, zikr kabi turli muhim mavzularda zaruriy bilimlarga ega bo‘ladi.
Kitobda to‘g‘ri fatvo berish orqali insonlarni yaxshilikka yo‘llash, yomonliklardan qaytarish savobli, ilmsiz, asossiz berilgan har qanday fatvo xatarli, noto‘g‘ri ekani, yetarli bilim va tajribaga ega bo‘lmay turib fatvo berish og‘ir gunohga yo‘l ochishi, odamlarni ixtilofga solib qo‘yishi misol va dalillar asosida yoritilgan.
Ayrim kishilar ilmni “dunyoviy ilm”, “diniy ilm” deb ajratishlari kuzatiladi. Islom dini esa insonlarni har qanday foydali ilmni o‘rganishga targ‘ib qiladi. Zero, ilm bo‘lmagan joyda qoloqlik, jaholat, to‘g‘ri yo‘ldan adashish bo‘ladi.
To‘plam turli tahdidlar kuchayib borayotgan hozirgi murakkab jarayonda g‘oyatda kerakli manba bo‘lib xizmat qiladi. Ayniqsa, bugungi kunda diniy qadriyatlarimizga qarshi qaratilgan ijtimoiy tarmoqlarda tarqatilayotgan uydirma axborotlar, yetti yot begonalarga ko‘r-ko‘rona ergashishlar, yoshlarni zalolatga boshlovchi “jozibali” tasvirlar, mazhabsizlik kabi illatlarning asli puch, zararli ekanini ko‘rsatib berishi o‘quvchini o‘ziga yanada ko‘proq jalb etadi.
Zabardast ahli ilmlar hozirlagan ilmiy manbalarni o‘qib, “Biz boshqalarga ergashuvchi emas, aksincha, doim ergashtiruvchi xalq bo‘lib kelganmiz”, degan faxrni tuydim.
Sultonxoja ARIPXO‘JAYEV,
mehnat faxriysi
"Hidoyat" jurnalidan
Mol-dunyo masalasida o‘zingizdan pastroqdagilarga qarang, dedik. Lekin dinu diyonat masalasida doim o‘zingizdan oldindagilarga qarang, ulardan ibrat oling, ularga yetib olishga intiling. Dunyo, boylik, sog‘lik va go‘zallik borasida o‘zingizdan quyidagilarga qarab, cheksiz marhamati uchun Allohga shukr qilsangiz, hayotingiz baxt-saodatga to‘ladi, Alloh taolo sizni shukr va sabr qiluvchilar safiga yozib, fazlu marhamati bilan ularga beriladigan mukofotlaridan sizga ham beradi.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar:
«Kimda ikki xislat bor bo‘lsa, Alloh uni shukr qiluvchi, sabr qiluvchi deb yozib qo‘yadi. Kimda bu ikki xislat bo‘lmasa, Alloh uni shukr qiluvchi ham, sabr qiluvchi ham deb yozmaydi. Dinu diyonatda o‘zidan yuqoridagilarga qarab, ularga ergashsa; mol-dunyoda esa o‘zidan pastdagilarga qarab, o‘zini ulardan afzal qilgan Allohga hamd aytsa, Alloh uni shukr qiluvchi, sabr qiluvchi deb yozib qo‘yadi. Kim din borasida o‘zidan pastdagilarga, dunyo borasida esa o‘zidan yuqoridagilarga qarab, o‘zi yetisha olmagan narsaga afsuslansa, Alloh uni shukr qiluvchi ham, sabr qiluvchi ham deb yozmaydi» (Imom Termiziy rivoyati).
Uch xil qarash qalbingizdagi mahzunlikni ketkazadi:
- birovlardagi narsalarga rozilik ko‘zi bilan qarash;
- musibatga uchraganlarga ibrat ko‘zi bilan qarash;
- ahvoli sizdan yomonroq, holi xarobroq odamlarga qarash.
Abdulloh Abdulmu’tiy, Huda Sa’id Bahlulning
“Qulog‘im senda qizim” kitobidan G‘iyosiddin Habibulloh,
Abdulhamid Umaraliyev tarjimasi.