Ma’naviy yuksalish
Haj ziyorati har bir musulmonning orzusi. Ne baxtki, bunday ezgu niyatga yangi O‘zbekistonimizda hech bir qiyinchilik va to‘siqlarsiz erishilmoqda. Xususan, davlatimiz rahbarining qo‘llab-quvvatlovi va tashabbusi bilan haj va umra amallarini bekamu ko‘st ado etish uchun barcha imkoniyatlar va qulay sharoitlar yaratilmoqda. Yil sayin haj kvotasi oshirilib, so‘nggi yetti yilda 60 mingdan oshiq yurtdoshimiz muborak ibodatni ado etib qaytgani fikrimiz tasdig‘idir. Joriy yilgi haj mavsumida ham o‘n besh mingdan ziyod hamyurtimiz hojilik maqomiga erishdi.
Shu o‘rinda o‘tmishni bir eslaylik. Qanchadan-qancha ajdodlarimiz bu muborak ibodat orzusida dunyodan o‘tdi. Shukrlar bo‘lsinki, ajdodlarimiz orzu qilgan kunlar bizlarga nasib qildi. Yurtmizda Vatan taraqqiyoti, xalq farovonligi yo‘lida olib borayotgan oqilona siyosat o‘z samarasini bermoqda. Diniy-ma’rifiy sohaga ko‘rsatilayotgan e’tibor sabab bu yilgi haj mavsumi ham o‘zgacha shukuh va ko‘tarinki kayfiyatda amalga oshirildi.
E’tiborlisi, “Haj – 2024” mavsumi hojilarimiz uchun esda qolarli darajada yakuniga yetdi. Ayniqsa, Madinai munavvara va Makkai mukarramada yurtimiz mo‘min-musulmonlari uchun yaratilgan shart-sharoitlarga ko‘plab musulmonlarning havasi kelgani bor gap. Mehmonxonalar, Mino, Arafot vodiylaridagi sharoit va imkoniyatlar, tibbiy va transport xizmatlari barchaga manzur bo‘ldi. Mamlakatimiz yetakchisining muftiy, shayx Nuriddin Holiqnazar hazratlari bilan telefon orqali suhbati hojilarimizni yanada ruhlantirdi. Bu kabi e’tibor va g‘amxo‘rlik hojilarni ma’naviyat targ‘ibotchisi bo‘lishdek ezgu ishga ruhlantirdi.
Bundan bir muddat avval Prezidentimiz: “Ibrat domlaning “Ulamo g‘ayrat etkanda millat, albatta, isloh topur”, degan hikmatli so‘zlarini yodga olaylik. Ziyolilar, nuroniylar, haj va umraga borib kelgan yurtdoshlarimiz ma’naviyat targ‘ibotchisi bo‘lishi, odamlarni yaxshilikka boshlashi kerak”, deya ta’kidlagan edi. Ushbu so‘zlar diniy soha vakillari va hojilar faoliyatiga asos qilindi. Hozir mahallalarda ijtimoiy-ma’naviy muhitni sog‘lomlashtirish uchun qator chora-tadbirlar rejasi ishlab chiqilgan. Shu o‘rinda hojilarimiz “Yangi O‘zbekistonning fidoyisi bo‘lib, ma’naviyat targ‘ibotchisiga aylanamiz!” shiori ostida tashabbus ko‘rsatib, o‘z mahallalarida barchaga o‘rnak bo‘lmoqda. Bu faoliyatni to‘g‘ri tashkil etishi uchun “Yangi O‘zbekiston fidoyisi” nomli ilmiy-uslubiy qo‘llanma yaratildi.
Xususan, shu kunlarda hududlardagi imom-xatib va imom noiblar o‘zlariga biriktirilgan mahallalarda mahalla raisi va hojilar ishtirokida “Jaholatga qarshi – ma’rifat” shiori ostida ma’naviy-ma’rifiy targ‘ibot tadbirlari o‘tkazmoqda. Shuningdek, ijtimoiy himoyaga muhtoj, nogiron, kam ta’minlangan oilalar huzurida bo‘lib, yoshlarni yot oqimlar ta’siridan asrash, ularni Vatanga sadoqat ruhida tarbiyalash, ilm olish va kasb-hunar egallashga qiziqtirish, ota-onasi va oilasini hurmat qilishga undash yuzasidan tushuntirish ishlarini olib borishayapti.
Bundan tashqari, hojilarning har biri hududlardagi kam-ta’minlangan, yakka-yolg‘iz va yordamga muhtoj, boquvchisini yo‘qotgan, shaxslarga biriktirilgan edi. 2024 yil 26 avgust kuniga qadar hojilarimiz tomonidan ehtiyojmandlarga qiymati 163 million so‘mdan ziyod oziq-ovqat mahsulotlari xayriya qilindi. O‘ndan oshiq fuqaro ish bilan ta’minlandi. 19 nafar yurtdoshimizning uy-joyi ta’mirlandi. 421 nafar fuqaroning oilaviy ajrim, o‘zaro nizo va jinoyat sodir etilishining oldini olish bilan bog‘liq ijtimoiy masalalari ijobiy yechimini topdi.
Shuningdek, mingdan oshiq hojilarimiz hududlarda faoliyat olib borayotgan targ‘ibot guruhlari bilan birgalikda tadbirlarda qatnashib, ijtimoiy himoyaga muhtoj shaxslar orasida profilaktik suhbatlar o‘tkazdi, ularni to‘g‘ri yo‘lga o‘tishiga sababchi bo‘lishdi.
Bunday sa’y-harakatlarimizning besamar ketmayotgani qalbimizga yorug‘lik va huzur bag‘ishlashi barobarida ko‘ngli o‘ksik, ehtiyojmandlarga ham quvonch keltirmoqda. Bu esa davlatimiz rahbari belgilab bergan tamoyilning naqadar to‘g‘ri ekanini, taklif etilgan tashabbuslar zamirida uzoqni ko‘zlagan ezgu maqsad yotganini ko‘rsatdi.
Darvoqe, bugun xalqimiz erkin va ozod hayotga erishganining 33 yilligini katta tantana bilan nishonlayotgan bir paytda mahallalarda tichlik-osoyishtalik, obodlik, ma’naviy yuksalish sari olib borilayotgan bunday targ‘ibot va tashviqotlar mustaqilligimizni yanada mustahkamlab, “Biz bir bo‘lsak – yagona xalqmiz, birlashsak – Vatanmiz!” shiori ostida birdam bo‘lishga undaydi.
Bugun mana shunday shukuhli damlarda istiqlolimiz abadiyligini, muvaffaqiyatlarimiz bardavomligini Yaratgandan so‘rab, xayrli amallarimiz bilan yurt ravnaqiga hissa qo‘shishimizda Alloh taolo barchamizga madadkor bo‘lsin, deb qolamiz.
Musoxon ABBASITDINOV,
Namangan viloyati bosh imom-xatibi
So‘z – hojilar, ya’ni ma’naviyat va ezgulik targ‘ibotchilariga:
Abdulmajid hoji TO‘RAYEV,
Namangan shahri.
— Biz juda baxtiyor hojilardan bo‘ldik. Chunki davlatimiz rahbari telefon orqali muborak haj ibodati uchun yaratilgan sharoitlar, sog‘lik-salomatligimiz haqida so‘raganlari bizlarni cheksiz mamnun etdi. Arafot vodiysida Prezidentimizning Qurbon hayiti tabrigini O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqanazar o‘qib eshittirdi. Shu muqaddas joyda yuragimga bir maqsadni tugdim: Prezidentim hojilarga shunchalik e’tibor qaratibdilarmi, demak men ham shunga javoban hech bo‘lmasa mahallamdagi yoshlar tarbiyasiga mas’ul bo‘lib, mahalldoshlarim tinchligiga o‘z hissamni qo‘shaman.
Alhamdulillah, hozirda har dushanba kuni imom-domlalarmiz bilan mahallada yoshlarga o‘z misolimda bu yurtda mehnat qilgan odam xor bo‘lmasligini tushuntiryapman.
Sherqo‘zi hoji ISAQOV,
Mingbuloq tumani.
— Bu yilgi haj safari hayotimni tubdan o‘zgartirdi. O‘sha joylarda yurtimiz haqqiga, uning taraqqiyoti va tinchlik-osoyishtaligini so‘rab duolar qildim. Ilohim, bunday sharoitlarni yaratib berish tashabbuskori bo‘lgan Prezidentimizni Alloh hamisha qo‘llab-quvvatlasin.
Dunyoda o‘z o‘rnimizga ega bo‘lishni istasak, buyuk tariximiz bilan bir qatorda ma’rifatparvar jadid bobolarimiz qoldirgan ma’naviy merosni chuqur o‘rganib, ularning o‘gitlariga amal qilishimiz, Vatan taraqqiyoti uchun kuyib-pishadigan yangi avlodni tarbiyalashda har bir hoji o‘zining munosib hissasini qo‘shmog‘imiz lozim. Bu – bizning sharafli burchimiz.
Shu bois, biz hojilar yangi O‘zbekiston fidoyisi bo‘lib, mahallamizdagi yoshlarimizni yot g‘oyalardan asrash, ularni Vatanga muhabbat ruhida tarbiyalash, ilm va kasb-hunar egallashiga ko‘maklashish, oilalarda, jamiyatda mehr-oqibat muhitini mustahkamlash hamda ehtiyojmandlar holidan xabar olish ishlarida imom-domlalar bilan birgalikda targ‘ibot ishlarini olib bormoqdamiz.
Hazrat Alisher Navoiy aytganidek:
Odamiy ersang demagil odami,
Onikim yo‘q xalq g‘amidin g‘ami.
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Assalomu alaykum va rahmatullohi va barakatuhu
Bugun sizlarga 6 yoshli bir qizaloq haqida so‘zlab beraman. Qizaloqning ismi Tessi bo‘lib, u kambag‘al oilada yashardi. Uylarining birinchi qavatida dorixona joylashgan edi.
Qizaloq kunlarning birida ota-onasiga bildirmasdan shu dorixonaga bordi. Dorixonachi uzoq yil ko‘rishmagan chikagolik bir do‘sti bilan suhbat qurardi. Ular dorixonaga kirgan qizaloqni payqamay, gaplashishda davom etardilar. Oxiri Tessi stolni taqillatib, qo‘lidagi bir dollarni sotuvchining oldiga qo‘ydi-da: “Iltimos menga mo‘jiza berib yuboring” dedi.
Sotuvchi hayron bo‘lib: “Senga nima kerak qizaloq?” dedi.
Qizaloq: “Mana bir dollar, menga mo‘jiza kerak” dedi.
“Biz mo‘jiza sotmaymiz” dedi sotuvchi.
Qizaloq bu gapni eshitishi bilan yig‘lab yubordi. “Iltimos qilaman, menda yana 11 sent ham bor, menga mo‘jiza topib bering”.
Sotuvchi: “Menda sen izlayotgan narsa yo‘q. Kechirasiz, lekin men senga yordam berolmayman”, dedi.
Dorixonachining oldida turgan do‘sti tiz cho‘kib, qizaloqdan so‘radi: “Siz qanday mo‘jiza sotib olmoqchisiz?”.
“Ukam, ukam.... kasal. U yuqori qavatdagi uyimizda ahvoli og‘ir holatda yotibdi. Hozirgina shifoxonadan keldi. Lekin miyasidagi shishni davolab bo‘lmayapti. U o‘lib qoladi, ukam yashashi uchun menga mo‘jiza kerak” dedi jajji qizaloq ko‘zlari yoshga to‘lib.
Ha, qizcha mo‘jizani sotib olsa bo‘ladigan narsa deb o‘ylardi. Chunki u shifokorning ukasi og‘ir kasal ekani, buning uchun katta mablag‘ kerakligi haqida aytgan so‘zlarini eshitgandi. Shifokorning bu so‘zlaridan keyin Tessi ko‘zlari yoshga to‘lgan otasining umidsizlik bilan aytgan ushbu so‘zlarini ham eshitgandi: “Endi...endi o‘g‘limizni faqat mo‘jiza qutqara oladi”.
Shuning uchun qizaloqqa mo‘jiza juda zarur edi.
“Sizda necha pul bor?” deb so‘radi haligi chikagolik odam.
“Bir dollarim va yana o‘n bir sentim bor”, dedi Tessi.
“Qanday ham yaxshi, mening mo‘jizam uchun aynan shuncha kerak bo‘ladi” deb jilmaydi va jajji mushtiga pullarini qisib olgan qizchaning qo‘lidagi pulni olib, “Qani menga uyingni ko‘rsat-chi, ukangni ko‘rmoqchiman” dedi.
Ma’lum bo‘lishicha, bu odam taniqli neyroxirurg shifokor Karlton Armstrong ekan. U dunyodagi eng yaxshi neyroxirurglardan biri edi.
Shifokor qizaloq bilan birga uyga bordi va Tessining ukasini ko‘rib: “Men sizning farzandingizni mutlaqo bepulga davolayman”, dedi. Tessining oilasi bundan nihoyatda xursand bo‘lishdi. Mo‘jiza sodir bo‘layotganiga ishonishmasdi.
Shifokor Armstrong jarrohlik amaliyotini muvaffaqiyatli amalga oshirdi va uning bu amaliyotda qo‘llagan uslubi butun dunyo tibbiyot maktablarida o‘rgatiladigan bo‘ldi.
Tez orada Tessining ukasi butunlay sog‘lom holda uyga qaytdi. “Sizning o‘z oyoqlaringiz bilan uyimizga kelib qolishingiz bu – haqiqiy mo‘jiza. Pulimiz ham yo‘q edi. Nahotki, bepulga shunday murakkab amaliyotni qilib bergan bo‘lsangiz”, dedi qizaloqning otasi. Bu gaplarni qizaloq Tessi eshitib qolib, yugurib keldi: “Yo‘q, kechirib qo‘yasiz hech bepul emas. Men bu mo‘jiza uchun 1 dollar va 11 sent to‘laganman”, dedi. Qizaloqning ota-onasi hayratlanib: “Yo‘g‘e, bu sening ishingmi?” deyishdi. Shifokor: “Ha, hammasiga shu jajji qizaloq sababchi”, dedi.
Ushbu hikoyadan o‘zimizga qanday foydalarni olishimiz mumkin:
Avvalo, yosh bolalarning beg‘uborligi, sof tabiat ekani. Bir narsaga shak-shubhasiz ishonishlari.
Ikkinchidan, Alloh taoloning rahmati kengligi.
Uchinchidan, agar bir narsaga chin qalbdan ishonsak va unga erishish uchun astoydil harakat qilsak, albatta mo‘jiza bizdan uzoq emasligiga guvoh bo‘lamiz.
Qissada guvohi bo‘lganingizdek, qizaloqning qat’iy ishonchi sababli Alloh taolo shifokorni yubordi. Natijada, qizaloqning ukasi tuzalib ketdi, mo‘jiza sodir bo‘ldi. Buning uchun bor yo‘g‘i 1 dollaru 11 sent sarflandi.
Davron NURMUHAMMAD