Bismillahir Rohmanir Rohiym
Cavol: Men qo‘limda doim tasbeh aytaman. Lekin “Ibodati Islomiya” kitobining 108-betida qo‘lda tasbeh aytish makruh amal deyilganini o‘qib qoldim. Shu gapni kengroq tushuntirib bersangiz? Aytib yuradigan tasbihlarimizni qo‘lda sanashimiz mumkin emasmi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Siz mazkur kitobning namozning makruhlari bobidagi oyat va tasbehlarni barmoq bilan sanash haqidagi gapni aytyapsiz. Bu makruhlik siz tushungandek namozdan keyin yoki boshqa vaqtlarda ham qo‘lda tasbih aytish emas, balki namoz o‘qiyotganda, ya’ni “Allohu akbar” deb namozni boshlab, salom berguncha bo‘lgan jarayonda o‘qiyotgan oyat yoki ruku, sajda tasbihlarini barmoq bilan sanash makruhdir. Masalan, namozdan keyin 33 martadan aytiladigan zikrlarni qo‘l yoki tasbihlar yordamida sanash aslo makruh bo‘lmaydi.
“Hatto nafl namoz bo‘lsa ham, namoz ichida oyat, sura va tasbihlarni qo‘lda sanash tanzihiy makruhdir. Lekin namoz tashqarisida bunday qilish makruh emas” (“Raddul muhtor” kitobi). Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Misrlik yozuvchi Anis Mansurning ota-ona haqida yozgan eng go‘zal so‘zlari:
"Ota-onang seni tashlab ketganlaridan so‘ng afsuslanasan. Chunki sen ularga biror yordam yoki biror narsa taklif qilganingda, ular "hojati yo‘q", "kerak emas qo‘yaver" deyishardi, sen esa ularga ishonarding, vijdoningni tinchlantirar eding – haqiqatan otamga kerak emas, onam hech narsa istamayapti, deb o‘ylarding.
Otalaringiz va onalaringiz "hech narsa kerak emas" deganlarida ularga ishonmang. Ular buni sizni o‘ylab, sizni holatingizni inobatga olib yoki sizdan hijolat bo‘lib aytishadi... Siz ulardan so‘ramasdan, ularga takalluflik qilmasdan, ulardan ruxsat olmasdan bering, hadya qiling.
Ko‘pchilik odamlar aldangani kabi siz ham otangizning qariligiga aldanmang. Onangizning yoshi ulug‘ligi, ojizligi yoki soddaligi sizni aldab qo‘ymasin. Chunki ularning har birining ichida erkalatishga va e’tiborga muhtoj bo‘lgan bir bola yashaydi".
Homidjon domla ISHMATBЕKOV