Sayt test holatida ishlamoqda!
16 Yanvar, 2025   |   16 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:23
Quyosh
07:46
Peshin
12:38
Asr
15:39
Shom
17:23
Xufton
18:41
Bismillah
16 Yanvar, 2025, 16 Rajab, 1446
Maqolalar

Qayg‘usiz joy faqat Jannatda

16.09.2024   2174   4 min.
Qayg‘usiz joy faqat Jannatda

Bismillahir Rohmanir Rohiym

To‘rtinchi foyda: Dunyo qayg‘ulari sizni oxirat xursandchiliklariga, oxirat ne’matlariga mushtoq qilib qo‘yadi.

Abu Sa’id Xudriy va Abu Hurayra roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam bunday dedilar: "Jannatda shunday jar solinadi: Sizlarga sog‘lik berildi, endi hech qachon kasal bo‘lmaysizlar. Sizlarga hayot berildi, endi hech qachon o‘lmaysizlar. Sizlarga yoshlik berildi, endi hech qachon qarimaysizlar. Sizlarga ne’matlar berildi, endi hech qachon g‘am ko‘rmaysizlar" (Imom Muslim rivoyati).

Jannatda hech kim kasal bo‘lmaydi, hech kim o‘lmaydi, hech kim xafa ham bo‘lmaydi. Hamma abadiy baxt-saodatda, doimiy ofiyatda, rohat-farog‘atda yashaydi.
Jannatda mo‘minlar buyuk haqiqatni tushunib yetadilar: bu yerdagi ne’matlarning eng afzali – Alloh taolo ulardan dunyo tashvishlarini ketkazgani, ibodatlarning mashaqqati, musibatlarning azobi ketib, savoblari qolgani, oxiratning dahshatlarini, azoblarini ketkazib, doimiy baxt-saodat makoni bo‘lmish jannatda yashattirgani ekan.

Alloh taolo marhamat qiladi: «Adn jannatlariga kiradilar, u yerda oltin bilakuzuklar, injular bilan yasanadilar. U yerdagi liboslari ipak bo‘ladi. Shunda ular "Bizdan g‘am-qayg‘uni ketkazgan Allohga hamdlar bo‘lsin. Robbimiz mag‘firatlidir, ko‘p savob beruvchidir", deydilar» (Fotir surasi, 33-34-oyatlar).

Nabiy sollallohu alayhi vasallamning o‘lim to‘shagida yotganlarini eslang. U zotga sizu bizga qaraganda misli ko‘rilmagan mashaqqat, kuchli og‘riq yetdi. Sayyida Fotima onamiz roziyallohu anhoning rahmi kelib, «Otam qiynalib ketdilar...» deb yig‘ladilar. Nabiy sollallohu alayhi vasallam esa shunday dedilar: «Bugundan keyin otangizga qiyinchilik yo‘q. Otangizga hech kimni chetlab o‘tmaydigan narsa (o‘lim) yetdi, xolos. Endi siz bilan Qiyomatda ko‘rishamiz».

Bundan nimani tushunamiz? Demak, o‘lim – nabiylarni, solih zotlarni yaxshilikka eltuvchi ne’mat ekan. Chunki shu o‘lim tufayli bu dunyoning qiyinchiliklari tugaydi, undagi qayg‘u-alamlar o‘tib ketadi. Lekin ular uchun yozilgan ajru mukofotlar qoladi, inshaalloh. Shuning uchun Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Bugundan keyin otangizga qiyinchilik yo‘q», dedilar. Shu bilan qayg‘u zamoni o‘tib ketdi. Dunyoning g‘am-tashvishlari bizni oxirat ne’matlariga mushtoq qilib qo‘yadi, dunyo zindonidan oxirat ne’matlariga chiqadigan kunimizga intizor qilib qo‘yadi.

Bir qiz aytadi:
"Juda ko‘p yillar davomida g‘am-tashvishsiz joyda bo‘lib qolishni orzu qilib yashadim. Uyimizda muammolarning keti uzilmasdi, ota-onam meni xafa qilish bo‘yicha go‘yoki kimo‘zarga o‘ynashardi. Hatto ovqat payti ham tinchlik yo‘q edi, doim baqir-chaqir bilan o‘tardi. Bozordan kiyim-kechak sotib olishim ham onamning baqir-chaqirlari uchun bir bahona edi. Men onam xohlagandek kiyim sotib olishga qanchalik harakat qilmayin, baribir tirnoq ostidan kir qidirib, meni malomat qilaverardilar. Xullas, onamning menga muomalasi xuddi uydagi xizmatkorga qilinadigan muomala edi. Hamma dam olganda mening ham dam olishga, hamma kulganda mening ham kulishga haqqim yo‘q edi go‘yo.
Men o‘zi bu dunyoda baxt yuzini ko‘rarmikanman, deb o‘kinardim, o‘zimga dardkash dugona qidirardim. Lekin hozirgi qizlarning aksariyati ham o‘zimga o‘xshab, g‘am-qayg‘u manbaiga aylanib ulgurgan ekan. Ularning har biri dugonasining baxtsizligi evaziga bo‘lsa ham, baxtga erishishni istaydi.
Bu hayotda menga baxt ulasha oladigan birgina inson – buvim bor edilar, xolos. Lekin buvim ham to‘satdan vafot etib qoldilar. Buvimning vafotidan shunaqangi qayg‘uga botdimki, hatto bir nechta tishim to‘kilib tushdi.
Yoshim ham ulg‘ayib qoldi. Lekin hamon hayot ummonida sarson bo‘lib yuraverdim, yuraverdim... Nihoyat, bir kun jannat haqida o‘qib qoldim. Unda jannat ahlining ushbu so‘zlari yozilgandi: "U Zot O‘z fazli ila bizni shunday joyga joylashtirdiki, u yerda bizga charchoq ham, xorg‘inlik ham yetmaydi". Ana shunda umrimda birinchi marta qayg‘usiz joy faqat Jannat ekanini tushundim. Shunda anglab yetdimki, Jannatda beriladigan ne’matlarning eng yaxshisi – u yerda mutlaqo qayg‘u bo‘lmasligi ekan! Demak, men shuncha paytdan beri qidirib yurgan qayg‘usiz joy – Jannat ekan. Shundan keyin qachon g‘am cheksam, Jannatga mushtoq bo‘laverdim. Shunday qilib, g‘am-tashvishlarim ko‘paygan sari, Oxiratga muhabbatim ziyoda bo‘lib boraverdi".
 

Abdulloh Abdulmu’tiy, Huda Sa’id Bahlulning

“Qulog‘im senda qizim” kitobidan G‘iyosiddin Habibulloh tarjimasi.

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Qiyomatning kichik alomatlari: Quddusning fath etilishi (3 qism)

15.01.2025   2234   2 min.
Qiyomatning kichik alomatlari:  Quddusning fath etilishi (3 qism)

Qiyomat qoim bo‘lishining yana bir belgisi – musulmonlarning Quddusni fath etishi sanaladi.


Siyrat va tarix ilmi bo‘yicha mutaxassislar Quddus fathi Umar roziyallohu anhu davrida hijriy 16 yilida yakunlanganini qayd etishgan.


Hazrati Umar roziyallohu anhuning shaxsan o‘zlari Quddusga mahalliy aholi bilan tinchlik shartnomasi tuzish uchun boradilar va u yerda masjid quriladi.


Imom Ahmad Ubayd ibn Adamdan uning Ka’bul Axbor bilan suhbatini keltiradi:


“Umar roziyallohu anhu so‘radilar:

  •  Namozni qayerda o‘qiganim yaxshi, deb o‘ylaysiz?

Ka’b aytadi:

  •  Agar fikrimni qabul qilsangiz, tosh ortida o‘qiganingiz ma’qul. Shunda butun Quddus oldingizda bo‘ladi.

Umar roziyallohu anhu dedilar:

  •  Yo‘q, bu yahudiylarnikiga o‘xshash bo‘lib qoladi. Men namozimni Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam ado etgan joyda o‘qiyman.

Keyin Umar roziyallohu anhu qibla tomonga qarab namoz o‘qidilar, so‘ng ridolaridan changlarni qoqib tashladilar.


Shu o‘rinda Ka’bul Axbor rahmatullohi alayh haqida to‘xtalib o‘tsak. U ahli kitoblarning buyuk olimlaridan bo‘lgan. Abu Bakr roziyallohu anhu davrida Islomni qabul qilgan. Umar roziyallohu anhu davrida Madinaga ko‘chib o‘tgan. So‘ngra Shomda yashadi va Usmon roziyallohu anhu davrida vafot etgan.  


Ma’lumki, salibchilar Quddusni 100 yil davomida egallab turdi. Nihoyat bu muborak joyni buyuk jangchi va himoyachi Sulton Salohiddin rahimahulloh fath etgan.


Alloh taolo unga Umar roziyallohu anhuning g‘alabasidek g‘alaba berdi. G‘alaba ko‘lami bo‘yicha unga teng keladigani Konstantinopolni zabt etgan Sulton Muhammad Fotih rahimahulloh edi.


Muhammad Fotih (hijriy 832-886 / milodiy 1432-1481) – 1444 va 1451-1481 yillarda Usmonli sultoni. U fath siyosatini faol olib bordi. Usmonli qo‘shinining 26 ta yurishiga rahbarlik qilgan. Konstantinopolni 1453 yil qo‘lga kiritdi va uni Usmonli xalifaligining poytaxtiga aylantirdi.


Vizantiya mavjudligiga nuqta qo‘ydi, keyin Serbiya (1459), Morea (1460), Trebizond imperiyasi (1461), Bosniya (1463), Evbeyani (1471) fath etdi.


Karaman podshohligi (1471), Qrim xonligi va Albaniyani bo‘ysundirdi (1475), Albaniya (1479). Oqqo‘yunli davlati hukmdori Uzun Hasan bilan muvaffaqiyatli urushlar olib borgan.

Manbalar asosida

Bahriddin XUSHBOQOV

tarjimasi.

Ibratli hikoyalar