Sayt test holatida ishlamoqda!
16 Yanvar, 2025   |   16 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:23
Quyosh
07:46
Peshin
12:38
Asr
15:39
Shom
17:23
Xufton
18:41
Bismillah
16 Yanvar, 2025, 16 Rajab, 1446
Maqolalar

Qayg‘usiz joy faqat Jannatda

16.09.2024   2189   4 min.
Qayg‘usiz joy faqat Jannatda

Bismillahir Rohmanir Rohiym

To‘rtinchi foyda: Dunyo qayg‘ulari sizni oxirat xursandchiliklariga, oxirat ne’matlariga mushtoq qilib qo‘yadi.

Abu Sa’id Xudriy va Abu Hurayra roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam bunday dedilar: "Jannatda shunday jar solinadi: Sizlarga sog‘lik berildi, endi hech qachon kasal bo‘lmaysizlar. Sizlarga hayot berildi, endi hech qachon o‘lmaysizlar. Sizlarga yoshlik berildi, endi hech qachon qarimaysizlar. Sizlarga ne’matlar berildi, endi hech qachon g‘am ko‘rmaysizlar" (Imom Muslim rivoyati).

Jannatda hech kim kasal bo‘lmaydi, hech kim o‘lmaydi, hech kim xafa ham bo‘lmaydi. Hamma abadiy baxt-saodatda, doimiy ofiyatda, rohat-farog‘atda yashaydi.
Jannatda mo‘minlar buyuk haqiqatni tushunib yetadilar: bu yerdagi ne’matlarning eng afzali – Alloh taolo ulardan dunyo tashvishlarini ketkazgani, ibodatlarning mashaqqati, musibatlarning azobi ketib, savoblari qolgani, oxiratning dahshatlarini, azoblarini ketkazib, doimiy baxt-saodat makoni bo‘lmish jannatda yashattirgani ekan.

Alloh taolo marhamat qiladi: «Adn jannatlariga kiradilar, u yerda oltin bilakuzuklar, injular bilan yasanadilar. U yerdagi liboslari ipak bo‘ladi. Shunda ular "Bizdan g‘am-qayg‘uni ketkazgan Allohga hamdlar bo‘lsin. Robbimiz mag‘firatlidir, ko‘p savob beruvchidir", deydilar» (Fotir surasi, 33-34-oyatlar).

Nabiy sollallohu alayhi vasallamning o‘lim to‘shagida yotganlarini eslang. U zotga sizu bizga qaraganda misli ko‘rilmagan mashaqqat, kuchli og‘riq yetdi. Sayyida Fotima onamiz roziyallohu anhoning rahmi kelib, «Otam qiynalib ketdilar...» deb yig‘ladilar. Nabiy sollallohu alayhi vasallam esa shunday dedilar: «Bugundan keyin otangizga qiyinchilik yo‘q. Otangizga hech kimni chetlab o‘tmaydigan narsa (o‘lim) yetdi, xolos. Endi siz bilan Qiyomatda ko‘rishamiz».

Bundan nimani tushunamiz? Demak, o‘lim – nabiylarni, solih zotlarni yaxshilikka eltuvchi ne’mat ekan. Chunki shu o‘lim tufayli bu dunyoning qiyinchiliklari tugaydi, undagi qayg‘u-alamlar o‘tib ketadi. Lekin ular uchun yozilgan ajru mukofotlar qoladi, inshaalloh. Shuning uchun Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Bugundan keyin otangizga qiyinchilik yo‘q», dedilar. Shu bilan qayg‘u zamoni o‘tib ketdi. Dunyoning g‘am-tashvishlari bizni oxirat ne’matlariga mushtoq qilib qo‘yadi, dunyo zindonidan oxirat ne’matlariga chiqadigan kunimizga intizor qilib qo‘yadi.

Bir qiz aytadi:
"Juda ko‘p yillar davomida g‘am-tashvishsiz joyda bo‘lib qolishni orzu qilib yashadim. Uyimizda muammolarning keti uzilmasdi, ota-onam meni xafa qilish bo‘yicha go‘yoki kimo‘zarga o‘ynashardi. Hatto ovqat payti ham tinchlik yo‘q edi, doim baqir-chaqir bilan o‘tardi. Bozordan kiyim-kechak sotib olishim ham onamning baqir-chaqirlari uchun bir bahona edi. Men onam xohlagandek kiyim sotib olishga qanchalik harakat qilmayin, baribir tirnoq ostidan kir qidirib, meni malomat qilaverardilar. Xullas, onamning menga muomalasi xuddi uydagi xizmatkorga qilinadigan muomala edi. Hamma dam olganda mening ham dam olishga, hamma kulganda mening ham kulishga haqqim yo‘q edi go‘yo.
Men o‘zi bu dunyoda baxt yuzini ko‘rarmikanman, deb o‘kinardim, o‘zimga dardkash dugona qidirardim. Lekin hozirgi qizlarning aksariyati ham o‘zimga o‘xshab, g‘am-qayg‘u manbaiga aylanib ulgurgan ekan. Ularning har biri dugonasining baxtsizligi evaziga bo‘lsa ham, baxtga erishishni istaydi.
Bu hayotda menga baxt ulasha oladigan birgina inson – buvim bor edilar, xolos. Lekin buvim ham to‘satdan vafot etib qoldilar. Buvimning vafotidan shunaqangi qayg‘uga botdimki, hatto bir nechta tishim to‘kilib tushdi.
Yoshim ham ulg‘ayib qoldi. Lekin hamon hayot ummonida sarson bo‘lib yuraverdim, yuraverdim... Nihoyat, bir kun jannat haqida o‘qib qoldim. Unda jannat ahlining ushbu so‘zlari yozilgandi: "U Zot O‘z fazli ila bizni shunday joyga joylashtirdiki, u yerda bizga charchoq ham, xorg‘inlik ham yetmaydi". Ana shunda umrimda birinchi marta qayg‘usiz joy faqat Jannat ekanini tushundim. Shunda anglab yetdimki, Jannatda beriladigan ne’matlarning eng yaxshisi – u yerda mutlaqo qayg‘u bo‘lmasligi ekan! Demak, men shuncha paytdan beri qidirib yurgan qayg‘usiz joy – Jannat ekan. Shundan keyin qachon g‘am cheksam, Jannatga mushtoq bo‘laverdim. Shunday qilib, g‘am-tashvishlarim ko‘paygan sari, Oxiratga muhabbatim ziyoda bo‘lib boraverdi".
 

Abdulloh Abdulmu’tiy, Huda Sa’id Bahlulning

“Qulog‘im senda qizim” kitobidan G‘iyosiddin Habibulloh tarjimasi.

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Shaytonni kim vasvasa qildi?

16.01.2025   1257   3 min.
Shaytonni kim vasvasa qildi?

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Biror marta o‘zingizga shu savolni berib ko‘rganmisiz?

Iblis Odamga sajda qilishdan bosh tortganida hali shayton yo‘q ediku, unga kim vasvasa qildi?
Bu barchamiz uchun juda jiddiy va o‘ta muhim savoldir...
Shayton Allohga osiy bo‘lganida, uning shaytoni kim edi?
Ushbu satrlarni o‘qing — bizning haqiqiy shaytonimiz kim ekanligini bilasiz!

"Nafs" so‘zi nihoyatda muhim ma’noni anglatadi va u Qur’oni karimda juda ko‘p oyatlarda zikr qilingan.
Alloh taolo "Qof" surasida bunday deydi:
"Biz insonni yaratdik va uning nafsi nimani vasvasa qilayotganini ham bilamiz. Biz unga yo‘g‘on tomiridan ham yaqinroqmiz" (Qof, 16).
Biz Allohga imon keltirganmiz, Uni zikr qilamiz, masjidda namoz o‘qiymiz, Qur’on o‘qiymiz, sadaqa qilamiz va hokazo...
Shunga qaramay, gunohlardan holi bo‘la olmaymiz. Nega?

Sababi shundaki, biz haqiqiy dushmanni qo‘yib, zaif va ojiz dushmanga qarshi boramiz. Alloh taolo bunday deydi:
"Darhaqiqat, shaytonning makri zaifdir" (Niso, 76).
Haqiqiy dushman bu — nafsdir. Ha, nafs insonning ichidagi soatli mina, yashirin xavfdir.

Alloh taolo "Isro" surasida bunday deydi:
"Kitobingni o‘qib chiq. Bugun nafsing senga hisobchi bo‘lishi yetarlidir" (Isro, 14).

Yana Alloh taolo "G‘ofir" surasida bunday deydi:
"Bugun har bir nafs qilgan amallariga yarasha mukofotlanadi. Zulm qilinmaydi" (G‘ofir, 17).

"Muddassir" surasida:
"Har bir nafs qilgan ishining garovidir" (Muddassir, 38).

"Noziat" surasida:
"Kim Robbining martabasidan qo‘rqib, nafsini havoyi istaklardan tiysa..." (Noziat, 40).

"Takvir" surasida:
"Har bir nafs qilgan amallarini bilib olar" (Takvir, 14).

Ko‘rib turganingizdek, bu oyatlarda asosan "nafs" haqida so‘z ketmoqda. Shunday ekan, nafs nima o‘zi?

Olimlar bunday deydi: ilgari Allohdan boshqa iloh sifatida sig‘inilgan butlar — Lot, Uzzo, Manot, Suvo’, Vadd, Yag‘us, Ya’uq va Nasr — barchasi yo‘q qilindi. Ammo bir soxta iloh borki, uni odamlar hanuz ham Allohdan o‘zgacha sevib, unga bo‘ysunadi. Bu iloh — nafs havosidir. Alloh taolo aytadi: "O‘z nafsini iloh qilib olgan kimsani ko‘rmadingizmi?" (Josiya, 23).

Nafs havosi insonni o‘z qo‘liga olsa, u na biror qonunga bo‘ysunadi, na bir diniy ta’limotga. Shundan uni o‘zi istagan narsasiini qilib yurganini ko‘rasiz.

Imom Busiriy o‘z qasidasida bunday deydi:
"Nafs va shaytonga qarshi chiq va u ikkisiga itoat qilma".

Qobil Hobilni o‘ldirgani haqida hikoya qilar ekan, Alloh taolo aytadi:
"Uning nafsi uni o‘z akasi Hobilni o‘ldirishga undadi..." (Moida, 30).

Biror odam gunohga qo‘l ursa va keyin afsuslanib tavba qilsa, undan:
— Nima seni bu gunohga boshladi? deb so‘rasangiz, u: "Nafsimning gapiga kirdim", deb aytadi.

Xulosa shuki, nafsimiz bizning eng katta dushmanimiz va biz uni doimo ta’qib qilishimiz lozimdir.

Homidjon domla ISHMATBЕKOV