Sayt test holatida ishlamoqda!
18 Yanvar, 2025   |   18 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:22
Quyosh
07:45
Peshin
12:38
Asr
15:41
Shom
17:25
Xufton
18:43
Bismillah
18 Yanvar, 2025, 18 Rajab, 1446
Maqolalar

O‘limtikning suyagidan implant tish uchun foydalanish joizmi?

17.09.2024   3019   2 min.
O‘limtikning suyagidan implant tish uchun foydalanish joizmi?

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Cavol: Shariatda tish davolatish, plomba yoki yasama tish qo‘ydirish joiz. Hozirda implant tish uchun turli metallar bilan birga, hayvonlarning suyaklaridan ham foydalanilmoqda. Bunda o‘limtik hayvonning suyagi, shuningdek, cho‘chqa va odamning suyagidan foydalanish dinimizda mumkinmi?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Implant tish deganda metall vint yordamida suyakka joylashtiriladigan va tish ildizi vazifasini bajaradigan moslama tushuniladi. Ushbu moslama cho‘chqa va odam suyagidan boshqa o‘limtik hayvonning suyagidan bo‘lishi shariatimizga ko‘ra joiz sanaladi. Chunki barcha hanafiy fuqaholarimiz hamda molikiy ulamolardan Alloma Ibn Vahb hayvonlar garchi o‘limtik bo‘lsa ham ularning suyagidan foydalanish mumkin ekaniga fatvo berishgan. Alloma Ibn Nujaym bu borada Imom Muhammadning quyidagi gaplarini keltiradilar:

“Imom Muhammad “Siyarul kabir”da aytadilar: “Suyak bilan davolanish joiz. Bunda suyak qo‘y, mol, tuya yoxud boshqa hayvonlarning suyaklari bo‘lishi kerak. Lekin cho‘chqaning va odamning suyagi bundan mustasno. Chunki bu ikkisiniki bilan davolash mumkin emas. Suyak bilan davolashda hayvon shar’iy so‘yilgan yoki o‘limtik, ho‘l yoki quruq bo‘lishining farqi yo‘q” (“Bahrur roiq” kitobi).

Cho‘chqaning go‘shti, yog‘i va suyagi najosat ekani va undan foydalanish joiz emasligiga barcha fuqaholar ijmo qilishgan. Odamning suyagidan foydalanish joiz emasligi, uning mukarramligi, ulug‘ligiga, qadr-qimmati sabablidir.

Hanafiy mazhabiga ko‘ra, odam va cho‘chqaning suyagidan boshqa har qanday hayvonning, garchi o‘limtik bo‘lsa ham, foydalanish yoki davo sifatida ishlatish joiz. Chunki suyakda hayot bo‘lmagani sababli u pok hisoblanadi.

Demak, odam va cho‘chqadan boshqa jonzotlarning suyagidan implant tish uchun foydalanish joiz. Vallohu a’lam.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Onaga muhabbat — ibodat, xotinga muhabbat — saodat

16.01.2025   4213   2 min.
Onaga muhabbat — ibodat, xotinga muhabbat — saodat

Doktor Mustafo Mahmud aytadilar:

"Bir kuni bir ona menga shikoyat qilib bunday dedi:
— O‘g‘limning xotiniga bo‘lgan muhabbati menga bo‘lgan muhabbatidan kuchliroq.
Men undan so‘radim:
— Pomidor yaxshimi yoki apelsin?
U ajablangancha menga qarab:
— Bunday solishtirish noto‘g‘ri, chunki pomidor sabzavot, apelsin esa mevalardan, — dedi.
Men unga shunday javob berdim:
— Muhabbat ham huddi shunday, uning ham turlari ko‘p va bir turini boshqa biri bilan solishtirish to‘g‘ri emas.
Ona mendan tushuntirishimni so‘radi.
Men davom etdim:
— Siz — onasiz, siz o‘g‘lingiz uchun yerdagi jannatsiz, o‘g‘lingiz esa qalbingizning bir bo‘lagi. Uning sizga bo‘lgan muhabbati ibodatdir. Xotini esa uning jufti, Alloh uni unga baxt uchun yaratgan, uning xotiniga bo‘lgan muhabbati esa, saodatdir.
Shuning uchun o‘g‘lingizga ibodatda yordamchi bo‘ling va uning baxti uchun ayoliga bo‘lgan muhabbatini qo‘llang. Uning sizga bo‘lgan muhabbatini boshqa muhabbat bilan solishtirib, uning qadrini tushirmang. O‘g‘lingizni erkin qo‘ying, shunda uning qalbi sizni o‘z ixtiyori bilan qayta topadi va jannatni siz orqali izlaydi.
Shunda ona boshini silkitib gapimni tasdiqladi va yuzini rozilik nurli yoritdi. U ketar ekan, takrorlar edi:
— Uning menga bo‘lgan muhabbati ibodat, xotiniga bo‘lgan muhabbati esa saodat. Men unga ibodatini mukammal qilishida yordam berishim va xotini bilan baxtli bo‘lishiga qo‘yib berishim kerak.

Azizim ona...
Bu suhbatimizni xotirangizda saqlang. O‘g‘lingiz turmush qurganida shu so‘zlarni eslang va uning xotini bilan baxtli yashashiga qo‘yib bering. Uning sizga bo‘lgan muhabbati va itoati ila ibodati mukammal bo‘lishiga yordamchi bo‘ling. Bu gaplarni hecham unutmang: "Agar sizga itoat qilishini istasangiz, unga toqati yetadigan ishni buyuring".

Onaga bo‘lgan muhabbat — ibodat,
Xotinga bo‘lgan muhabbat — saodat.
Har ikki muhabbat ham qalbdan chiqadi, ammo turli xil va ularni bir-biri bilan solishtirib bo‘lmaydi.
Shunday ekan, ibodatingizni go‘zal ado eting va baxtli bo‘ling".

Homidjon domla ISHMATBЕKOV