Shu yil 16-20 sentyabr kunlari Rossiya Federatsiyasining Dog‘iston Respublikasi poytaxti Maxachqala shahrida “Islom merosining ruhiy va axloqiy qadriyatlar va madaniy o‘zlikni mustahkamlashdagi o‘rni” mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya bo‘lib o‘tmoqda.
Mazkur konferensiyada 50 dan ortiq davlat vakillari qatorida O‘zbekiston delegatsiya ham qatnashdi.
Dastlab O‘zbekiston musulmonlari idorasi vakillari Ibrohimjon Inomov, Tohir Evadullayev va Oxunjon Ahmedovlarni Dog‘iston Respublikasi muftiysi Shayx Ahmad Afandi Abdullayev yuqori ehtirom ila qabul qildi.
Samimiy qabul davomida O‘zbekiston musulmonlari idorasi vakillari Muftiy Ahmad Afandiga O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining duoyu salomlarini yetkazishdi. Ikki tomonlama hamkorlik aloqalari to‘g‘risida fikr-mulohaza almashildi. So‘ng Dog‘iston muftiysi vakillarimizni tashrif bilan qutlash barobarida xalqaro tadbirning martabali mehmon sifatida taklif qildi.
Muftiy Ahmad Afandi O‘zbekiston butun dunyoga Imom Buxoriy, Imom Termiziy, Imom Moturidiy, Abul Muin Nasafiy, Burhoniddin Marg‘inoniy va Bahouddin Naqshband kabi yuzlab allomalarni tarbiyalagan yurt sifatida mashhur ekani, Dog‘istonga ham tasavvuf tariqatlari O‘zbekiston orqali kirib kelgani, yurtimiz SSSR davrida ham o‘z e’tiqodi va olimlarining ilmiy merosini yo‘qotmagani, hozirda butun Rossiyadagi aksar diniy olimlar ham o‘z davrida Toshkent va Buxoroda diniy ta’lim olishganini katta hurmat bilan yodga olib, yurtimiz haqida iliq fikrlarini bildirdi.
Shuningdek, Ahmad afandi 2011 yili O‘zbekistonga qilgan tashrifi chog‘ida Toshkent, Samarqand va Buxoro shaharlarida bo‘lganini xotirlab, yurtimizda diniy-ma’rifiy sohadagi islohotlarga yuqori baho berdi va O‘zbekiton tajribasini e’tirof etdi.
Konferensiyada O‘zbekiston musulmonlari idorasi vakili Ibrohimjon Inomov: “Buyuk allomalarimiz ilmiy merosining ruhiy va axloqiy qadriyatlar hamda madaniy o‘zlikni mustahkamlashdagi roli” mavzusida ma’ruza qildi.
Mazkur konferensiya doirasida O‘zbekiston musulmonlari idorasi vakillari Dog‘iston gumanitar fanlar instituti rektori N.Baxmutkadiyev, Rossiya islom instituti rektori R.Muxametshin, Birlashgan Arab Amiliklari musulmon jamiyatlar kengashi Bosh kotibi doktor M.Bishariy va Damashq Fatvo markazi raisi Shayx A. Qabboniylar delegatsiyamiz a’zolari bilan o‘zaro muloqotda O‘zbekiston musulmonlari idorasi rahbariyatiga samimiy minnatdorchilik bildirib, salom va xayrli duolarini yetkazishni so‘radi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati
Nur tarqatuvchi sahifalar: Islom markazida noyob qo‘lyozmalar jamlanmoqda
Turkiy dunyodan Movarounnahrgacha bo‘lgan Qur’onlar
O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi muzeyi ekspozitsiyasining Qur’on zali bo‘limida yuksak ilmiy va ma’naviy ahamiyatga ega “114 Qur’on” loyihasi amalga oshirilmoqda. Loyihaning asosiy maqsadi — dunyo muzeylari va arxivlarida saqlanayotgan, O‘zbekiston tarixiy merosiga aloqador Qur’on qo‘lyozmalarini saralab olib, ularni keng jamoatchilikka taqdim etishdir.
Yaqinda Markazda bo‘lib o‘tgan ilmiy kengash yig‘ilishida Istanbul universiteti professori Emek Ushenmez ushbu loyiha bo‘yicha keng qamrovli taqdimot o‘tkazdi. U o‘z ma’ruzasida tayyorlanayotgan albom haqida atroflicha ma’lumot berib o‘tdi.
Albom “Kirish” qismi va to‘rt asosiy bo‘limdan tashkil topib, VII asrdan XX asrgacha bo‘lgan davrda yaratilgan Qur’on qo‘lyozmalarini qamrab oladi. Bu asarlar orasida Usmon mus'hafi, Katta Langar Qur’oni, Moviy Qur’on kabi jahon miqyosida tan olingan nusxalar bilan bir qatorda, Somoniylar, G‘aznaviylar, Temuriylar va boshqa sulolalarga tegishli nodir sahifalar ham o‘rin olgan.
Albomda har bir qo‘lyozmaning tilla suvi bilan bezatilgan ikki sahifasi faksimile shaklida taqdim etiladi. Bu sahifalar orqali Qur’oni karimning to‘liq vizual manzarasini yaratish ko‘zda tutilgan. Hozirda 103 ta qo‘lyozma sahifalanib, albomning 90 foizi tayyor holga keltirilgan. Qolgan 11 ta qo‘lyozma yaqin kunlarda to‘liq yakunlanishi kutilmoqda.
Ayni paytda, albomda Amir Temur nabirasi Muhammad Sultonning qizi Shodmulk xotun tomonidan 1467 yilda ko‘chirilgan Qur’on nusxasi hamda Qo‘qon xoni Amir Umarxon tomonidan Usmoniylar sultoni Mahmud II ga tuhfa etilgan nusxa ham o‘rin olishi rejalashtirilgan. Shuningdek, 1318 yilda Oltin O‘rda xoni O‘zbekxonga bag‘ishlab tilla varaqda yozilgan, 700 yillik tarixga ega Qur’on sahifalari ham loyihaning eng muhim qismlaridan biri sifatida taqdim etilishi ta’kidlandi.
Yig‘ilishda ekspozitsiya uchun mo‘ljallangan Qur’on nusxalari davriy asosda joylashtirilishi ma’lum qilindi.
Albomning umumiy hajmi 500 sahifaga yaqin bo‘lib, O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazining Qur’on zali bo‘limida ushbu meros dunyo tamadduni tarixi va ma’naviy ulkan boyligini jonli tarzda namoyon etadi.
Shuningdek, yig‘ilishda mazkur loyihaning muqova dizayni ham taqdim etildi. Ushbu muqova o‘zining shakli, bezagi va estetik yechimi bilan Ka’baning tashqi ko‘rinishini eslatishi qayd etildi. Kengash a’zolari bu taklifni ma’qullashdi.