Sayt test holatida ishlamoqda!
23 Dekabr, 2024   |   22 Jumadul soni, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:21
Quyosh
07:46
Peshin
12:27
Asr
15:17
Shom
17:01
Xufton
18:21
Bismillah
23 Dekabr, 2024, 22 Jumadul soni, 1446
Yangiliklar

Diniy idora vakillari Dog‘istondagi xalqaro anjumanda qatnashmoqda

18.09.2024   3985   2 min.
Diniy idora vakillari Dog‘istondagi xalqaro anjumanda qatnashmoqda

Shu yil 16-20 sentyabr kunlari Rossiya Federatsiyasining Dog‘iston Respublikasi poytaxti Maxachqala shahrida “Islom merosining ruhiy va axloqiy qadriyatlar va madaniy o‘zlikni mustahkamlashdagi o‘rni” mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya bo‘lib o‘tmoqda. 


Mazkur konferensiyada 50 dan ortiq davlat vakillari qatorida O‘zbekiston delegatsiya ham qatnashdi. 


Dastlab O‘zbekiston musulmonlari idorasi vakillari Ibrohimjon Inomov, Tohir Evadullayev va Oxunjon Ahmedovlarni Dog‘iston Respublikasi muftiysi Shayx Ahmad Afandi Abdullayev yuqori ehtirom ila qabul qildi.


Samimiy qabul davomida O‘zbekiston musulmonlari idorasi vakillari Muftiy Ahmad Afandiga O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining duoyu salomlarini yetkazishdi. Ikki tomonlama hamkorlik aloqalari to‘g‘risida fikr-mulohaza almashildi. So‘ng Dog‘iston muftiysi vakillarimizni tashrif bilan qutlash barobarida xalqaro tadbirning martabali mehmon sifatida taklif qildi.


Muftiy Ahmad Afandi O‘zbekiston butun dunyoga Imom Buxoriy, Imom Termiziy, Imom Moturidiy, Abul Muin Nasafiy, Burhoniddin Marg‘inoniy va Bahouddin Naqshband kabi yuzlab allomalarni tarbiyalagan yurt sifatida mashhur ekani, Dog‘istonga ham tasavvuf tariqatlari O‘zbekiston orqali kirib kelgani, yurtimiz SSSR davrida ham o‘z e’tiqodi va olimlarining ilmiy merosini yo‘qotmagani, hozirda butun Rossiyadagi aksar diniy olimlar ham o‘z davrida Toshkent va Buxoroda diniy ta’lim olishganini katta hurmat bilan yodga olib, yurtimiz haqida iliq fikrlarini bildirdi.


Shuningdek, Ahmad afandi 2011 yili O‘zbekistonga qilgan tashrifi chog‘ida Toshkent, Samarqand va Buxoro shaharlarida bo‘lganini xotirlab, yurtimizda diniy-ma’rifiy sohadagi islohotlarga yuqori baho berdi va O‘zbekiton tajribasini e’tirof etdi.


Konferensiyada O‘zbekiston musulmonlari idorasi vakili Ibrohimjon Inomov: “Buyuk allomalarimiz ilmiy merosining ruhiy va axloqiy qadriyatlar hamda madaniy o‘zlikni mustahkamlashdagi roli” mavzusida ma’ruza qildi.


Mazkur konferensiya doirasida O‘zbekiston musulmonlari idorasi vakillari Dog‘iston gumanitar fanlar instituti rektori N.Baxmutkadiyev, Rossiya islom instituti rektori R.Muxametshin, Birlashgan Arab Amiliklari musulmon jamiyatlar kengashi Bosh kotibi doktor M.Bishariy va Damashq Fatvo markazi raisi Shayx A. Qabboniylar delegatsiyamiz a’zolari bilan o‘zaro muloqotda O‘zbekiston musulmonlari idorasi rahbariyatiga samimiy minnatdorchilik bildirib, salom va xayrli duolarini yetkazishni so‘radi. 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati

Diniy idora vakillari Dog‘istondagi xalqaro anjumanda qatnashmoqda Diniy idora vakillari Dog‘istondagi xalqaro anjumanda qatnashmoqda Diniy idora vakillari Dog‘istondagi xalqaro anjumanda qatnashmoqda Diniy idora vakillari Dog‘istondagi xalqaro anjumanda qatnashmoqda Diniy idora vakillari Dog‘istondagi xalqaro anjumanda qatnashmoqda
Dunyo yangiliklari
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Fiqhga ikki xil qarash mumkinmi?

23.12.2024   592   1 min.
Fiqhga ikki xil qarash mumkinmi?

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Faqihlarning fiqhga bergan ta’riflarida «dalil» degan so‘z bormi? Yo‘q. Ular faqat mukallaflarning amallari haqida gapirishdi, hukmlarning mukallaflarga nisbatan joriy bo‘lish holatlariga e’tibor qaratishdi. Demak, umumiy qilib aytadigan bo‘lsak, fiqhga ikki xil ta’rif berildi. Biri usuliy ulamolarning ta’rifi, ya’ni «Qur’on va Sunnatdan hukmlarni qay tarzda chiqarib olish haqidagi ilm» degan ta’rif. Ikkinchisi fuqaholar bergan ta’rif bo‘lib, unda hosil bo‘lgan hukmlarning mukallaflarga qanday joriy qilinishi asosiy o‘ringa qo‘yildi. Bu hukmlar mutlaq mujtahidlar tarafidan chiqariladi. Hukmni faqat mutlaq mujtahid chiqara oladi. Ana shu mujtahid muayyan bir hukmni Qur’on va Sunnatdan qanday chiqarganini o‘rganish usul ilmining mavzusidir. Chiqarilgan hukmni o‘zimizga va jamiyatga tatbiq qilish esa muftiy va faqihlarning ishidir.

Demak, fiqhga ikki xil qarash mumkin ekan: hukmni chiqarib olish va uni tatbiq qilish. Bizning xatoimiz shuki, hukmni ishlab chiqish bilan uni tatbiq qilish orasidagi farqni tushunmayapmiz. Tushunmaganimiz uchun ham keraksiz gaplarni gapiryapmiz. Biz yuqorida aytib o‘tgan ikki yo‘nalish – tahallul, ya’ni dinga yengil qarash va tashaddud, ya’ni dinda g‘uluvga ketish yo‘nalishlari yo ikkinchi ta’rifdan bexabar qolishdi, yoki unga e’tiborsiz qarashdi. Ular faqat birinchi ta’rifni, ya’ni hukmni qay tarzda ishlab chiqishni izohlashdi.

«Hanafiy mazhabiga teran nigoh» kitobidan

Maqolalar