Sayt test holatida ishlamoqda!
20 Iyun, 2025   |   24 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:50
Peshin
12:30
Asr
17:40
Shom
20:03
Xufton
21:41
Bismillah
20 Iyun, 2025, 24 Zulhijja, 1446

Idda saqlamaslik saratonga sabab bo‘ladi

19.09.2024   11850   2 min.
Idda saqlamaslik saratonga sabab bo‘ladi

“IDDA” NIMA DЕGANI?

Dinimizda ayol kishi erining vafotidan yoki eri bilan ajrashgandan keyin saqlashi lozim bo‘lgan muddatga “idda” deyiladi.
 

MUDDATI QANCHA?

Uning muddati eri vafot etgan ayol uchun to‘rt oyu o‘n kun; homilador ayolning iddasi tuqqunicha, eridan ajralgan xotin iddasi taloqdan so‘ng uch hayz ko‘rib, uchinchi hayzidan pok bo‘lishi bilan tugaydi. Turli sabablarga ko‘ra hayz ko‘rmaydigan ayol eri bilan ajrashsa, uch oy idda o‘tiradi.
 

HOMILADOR EMAS...

Homilador emasligi aniq bo‘lgan ayollar ham idda o‘tirishlari lozim. Agar idda o‘tirmasdan boshqa kishiga nikohlansalar, nikoh botil, o‘zlari gunohkor bo‘ladilar.
 

SARATONGA SABAB BO‘LADI

Kaliforniya universiteti professori, biologik tekshiruvlar laboratoriyasi direktori Doktor Jamoliddin Ibrohim bunday yozadi: “Ayollarning immun tizimini o‘rganish natijasida ularda maxsus irsiy xotiraga ega hujayralar mavjudligi aniqlandi. Ayol kishi turmush o‘rtog‘i bilan jinsiy aloqada bo‘lganda erining hujayralari kamida 3 oy davomida ayolning reproduktiv organlarida faol qoladi. Agar ayol kishi ushbu muddat o‘tmasdan turib boshqa erkak bilan jinsiy aloqada bo‘lsa, bu immun tizimini ishdan chiqishiga, oqibatda saraton o‘smalarining paydo bo‘lishiga olib keladi”.

Taqdqiqotchilar idda saqlamay ikkinchi er bilan jinsiy hayotni davom etdirgan ayollarda ko‘krak va bachadon saratoni ko‘p kuzatilishini alohida ta’kidlaydilar.


ILM – ISLOMGA YETAKLAR

Amerikalik embriolog Rob Gillxem AQSHdagi ayollar orasida tadqiqotlar olib borgan. Natijada, muslima ayollar yashaydigan hududda ko‘krak va bachadon saratoniga chalingan ayollar boshqa mintaqalarga qaraganda nihoyatda kam kuzatilishini aniqlagan. Embriolog Gillxem idda saqlash haqidagi Qur’on oyatlarini o‘qib Islomni qabul qildi.

Albert Eynshteyn institutining ilmiy xodimlari ham bu borada uzoq yillar tadqiqotlar olib borib, ayol kishining organizmi erkak kishining xromosomasidan to‘liq tozalanishi uchun aynan Alloh taolo buyurgan muddat talab etilishini e’lon qilganlar.

Misr tibbiyot markazi professori Doktor Abdulbosit Sa’id aytadi: “Ayol kishi eri bilan jinsiy aloqada bo‘lgandan so‘ng, ayolning organizmi erkak kishining xromosomasidan har oyda faqatgina 30 % foizi tozalanadi. To‘liq tozalanish uchun esa kamida uch hayz muddati talab etiladi”.


XULOSA

Idda o‘tirishning juda ko‘p hikmatlari bo‘lib, ularni Allohning yolg‘iz O‘zi biladi. Kelajakda bunga o‘xshash hikmatlar yana chiqaverishida shubha yo‘q.

Davron NURMUHAMMAD

Boshqa maqolalar

Xatolarni necha marotaba avf qilay?

18.06.2025   4408   1 min.
Xatolarni necha marotaba avf qilay?

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.


Bandadan xato sodir bo‘lmasligi mumkin emas, balki sodir bo‘lgan xatolarni tuzatishga intilish — ana shu bandalik xususiyatidir. Odam bolasidan xato sodir bo‘lishi oddiy hol. Xatolarni afv etish esa hamma ham qila olmaydigan, oxiratda sharaf bo‘ladigan xislatdir.

Yevropalik bir faylasuf: «Olovni haddan ziyod yoqib yuborma, dushmandan oldin o‘zingni kuydirib qo‘ymasin», deydi.

Bir odam hazrati Abu Bakr roziyallohu anhuga: «Men seni shunday haqorat qilamanki, u sen bilan birga qabringgacha boradi», dedi. Abu Bakr roziyallohu anhu: «Sening haqorating qabrgacha men bilan emas, balki o‘zing bilan birga boradi», dedilar.

Xullas, Abu Bakr Siddiq roziyallohu anhu uning axloqsizligiga e’tibor ham bermadilar.

Qur’oni Karim johil kishilardan yuz o‘girib o‘tib ketishni va behuda ishlardan batamom saqlanishni ta’lim bergan va ta’kidlagan.

Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi:

«Bir kishi Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning huzurlariga kelib: «Yo Allohning Rasuli! Xizmatkorimning xatolarini necha marotaba avf qilayin?» deb so‘radi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam unga javob qilmay jim turdilar. U yana qayta so‘radi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Har kuni yetmish marotaba» dedilar.

Imom Termiziy rivoyati.

Hadisdan olinadigan foyda shuki, xatolarni avf qilishning haddi belgilangan emas. Agar xodim har kuni yetmish marotaba xato qilsa ham, uni kechirish go‘zal xulq va rahm-shafqatning talabidir.

«Nasihatlar guldastasi» kitobidan