Sayt test holatida ishlamoqda!
10 Yanvar, 2025   |   10 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:24
Quyosh
07:48
Peshin
12:36
Asr
15:32
Shom
17:16
Xufton
18:35
Bismillah
10 Yanvar, 2025, 10 Rajab, 1446

Shayx Ali Muhyiddin Qoradog‘iy

11.10.2024   3684   2 min.
Shayx Ali Muhyiddin Qoradog‘iy

Butunjahon musulmon ulamolari uyushmasi raisi, Doxa dinlararo muloqot markazi raisi, Qatar universiteti Shariat va islomshunoslik fakulteti professori Shayx Ali Qoradog‘iy 1949 yil Iroq Kurdistonining Sulaymoniya viloyatiga qarashli Qoradog‘ mintaqasida dunyoga kelgan.

Dastlabki ta’limni o‘z yurtidan olgan. Qur’oni karimni to‘liq yodlagach, Sulaymoniya shahriga amakisi Shayx Najmuddin Qoradog‘iy, Shayx Mustafo Qoradog‘iy va boshqa bir guruh olimlardan ilm o‘rganish uchun borgan. So‘ngra Bag‘dodda Shayx Abdulkarim Muhammad al-Modarris va Shayx Abdulqodir Xatib kabi olimlar qo‘lida tahsil olgan. Qoradog‘ mintaqasidan Ali Muhyiddindan tashqari Shayx Abdul Latif al-Kabir, Shayx Muhammad Najib Qoradog‘iy, Shayx Umar Qoradog‘iy, Shayx Mustafo Qoradog‘iy, Shayx Bobo Rasul, Shayx Nuriddin, Shayx Najmiddin, Shayx Zohid Xolid Naqshbandiy singari juda ko‘p ulamolar yetishib chiqqan.

Shayx Ali Qoradog‘iy 1970 yilda Bag‘doddagi Islom institutining bakalavr bosqichini imtiyozli tamomladi. Shundan so‘ng Imomi A’zam kulliyasida o‘qishini davom ettiradi va u yerni ham muvaffaqiyatli bitirib chiqadi. Keyin esa “Al-Azhar” universiteti Shariat va qonun fakultetida ilm olishni davom ettiradi hamda 1980 yilda Qiyosiy fiqh bo‘yicha magistaturani, 1985 yilda esa doktorantura bosqichini imtiyozli tamomlaydi.

“Islom shariati hamda fuqarolik qonunchiligida rozilik asoslari” doktorlik ishida sakkizta fiqhiy mazhab, shuningdek rim, ingliz, fransuz, misr va iroq qonunchiliklari tadqiq etilgan. “Al-Azhar” universiteti olimning mazkur ishini yuqori baholab, uni dunyoning bir necha tillarida chop etishni tavsiya qilgan.

1985 yilda doktor Ali Qoradog‘iy Qatar universiteti Shariat fakulteti o‘qituvchilari safiga qo‘shildi.

1990 yilda ushbu dargohda yordamchi o‘qituvchi, 1995 yilda esa professor unvonini oldi.

Olimning moliya, iqtisod, islom fiqhi kabi yo‘nalishlarda 30 dan ortiq kitoblari, 100 dan ortiq tadqiqotlari mavjud. “Islom banklarining fiqhi”, “Islom sug‘urtasi (takoful)”, “Moliyaviy huquqlar hamda ularning amaliy tadbiqlari”, “Jahon moliyaviy inqirozi: sabablari, oqibatlari – Islom iqtisodiyoti nuqtayi nazaridan yechimlari”, “Biz va boshqalar: Qur’on, sunnat va muvozanat qonunlari nuqtayi nazaridan, tinchlik, urush, ozchilik va ko‘pchilik holatidagi musulmonning boshqalar bilan bo‘lgan munosabati bayoniga asoslangan tadqiqotlar”, “Zakotga doir zamonaviy fiqhiy masalalar”, “Zamonaviy tibbiy masalalar fiqhi”, “Islom iqtisodiyoti”, “Zamonaviy fiqhiy munosabatlar”, Imom G‘azzoliyning “Vasit” va “Ey farzand” asarlari tadqiqi va sharhi shular jumlasidan.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati

 

Boshqa maqolalar

Farzand tarbiyasiga oid 6 oyat

9.01.2025   2856   2 min.
Farzand tarbiyasiga oid 6 oyat

Luqmoni Hakim o‘z o‘g‘illariga qilgan nasihatlari Qur’oni karimda keltiriladi.


Nasihatning eng birinchisi – shikrdan qaytarish.

“Ey, o‘g‘ilcham! Allohga shirk keltirmagin! Chunki shirk ulkan zulmdir” (Luqmon surasi, 13-oyat).

Shirk eng og‘ir zulm, eng qabih jaholat va eng katta gunoh sanaladi.


Nasihatning ikkinchisi – ota-onaning haqqini ado etish.

“Agar ular (ya’ni ota-onang) seni o‘zing bilmagan narsalarni Menga sherik qilishga zo‘rlasalar, u holda ularga itoat etma! Ularga (garchi kofir bo‘lsalarda) dunyoda yaxshi muomalada bo‘lgin” (Luqmon surasi, 15-oyat).

Ota-ona hatto mushrik bo‘lsalar-da, ularga qo‘pol munosabatda bo‘lmaslik talab etiladi.


Nasihatning uchinchisi – Alloh oshkor maxfiy har bir narsa bilib turuvchi Zot.

“Ey, o‘g‘ilcham! Shubha yo‘qki, agar xantal (o‘simligining) urug‘idek (yaxshi yoki yomon amal qilinadigan) bo‘lsa, bas, u (amal) biror xarsang tosh ichida yo osmonlarda yoki yer ostida bo‘lsa, o‘shani ham Alloh keltirur. Zero, Alloh lutfli va ogoh zotdir” (Luqmon surasi, 16-oyat).


Nasihatning to‘rtinchisi – namoz, amri ma’ruf, nahyi munkar va sabr.

“Ey, o‘g‘ilcham! Namozni barkamol ado et, yaxshilikka buyur va yomonlikdan qaytar hamda o‘zingga yetgan (balolar)ga sabr qil!...” (Luqmon surasi, 17-oyat).


Nasihatning beshinchisi – ochiq yuzli, shirin so‘zli, tavoze’li bo‘lish, kibrlanmaslik.

“Odamlarga (kibrlanib) yuzingni burishtirmagin va yerda kerilib yurmagin! Chunki Alloh barcha kibrli, maqtanchoq kimsalarni suymas” (Luqmon surasi, 18-oyat).


Nasihatning oltinchisi – baqir-chaqir qilmaslik.

(Yurganingda) o‘rtahol yurgin va ovozingni past qilgin! Chunki ovozlarning eng yoqimsizi eshaklar ovozidir(Luqmon surasi, 19-oyat).

 

Davron NURMUHAMMAD