Bismillahir Rohmanir Rohiym
Qadim zamonda bir tikuvchi bo‘lgan ekan. U o‘z hamqishloqlariga bir-biridan chiroyli kiyimlar tikib berar ekan. Tikuvchining kichik yoshdagi bir nabirasi bo‘lib, u juda ziyrak, harakatchan bola ekan. U doimo bobosining yonida yurib, uning ishlariga qarashar, har bir qilayotgan ishini diqqat va etibor bilan kuzatib borar ekan.
Kunlarning birida tikuvchi nabirasiga bir hikmatni ta’lim bermoq istabdi. Katta hajmdagi bir matoni keltirib, qaychi bilan uni kesib mayda-mayda bo‘laklarga bo‘libdi. So‘ngra qaychini bir chekkaga uloqtiribdi. Shundan keyin tikuvchi igna olib kelibdi va u bilan kichik-kichik bo‘laklarga bo‘lingan mato parchalarini bir-biriga ulab tika boshlabdi. Natijada chiroyli bir kiyim paydo bo‘libdi. Kiyimni tikib bo‘lgach, ignani boshidagi sallasining bir chekkasiga sanchib qo‘yibdi.
Buni kuzatib turgan ziyrak nabira bobosidan so‘rabdi: “Bobo nima uchun matoni kesib, parchalab bo‘lganingizdan keyin qimmatbaho qaychingizni yerga uloqtirdingiz, ammo tikib bo‘lganingizdan keyin bir chaqa turadigan ignani boshingizdagi sallangizga sanchib qo‘ydingiz?”.
Tikuvchi bobosi javob berdi: “Ey, nabiraginam, agar e’tibor bergan bo‘lsang, qaychi butun bir matoni parcha-parcha qilib bo‘lib tashladi. Ammo, kichkinagina inga o‘sha parchalarni bir-biriga ulab chiroyli kiyim tikdi. Bundan shunday xulosa olish mumkinki, odamlar orasida shunday kishilar bo‘ladiki, ular butun bir jamiyatni o‘rtasiga fitna urug‘ini sochib, ularni bir-biridan ayrib tashlaydi, jamiyatni parchalab yuboradi. Ana unday kishilarning o‘rni oyoq ostida, ular shunga munosib. Ammo, odamlarni birlashtirish, ularni hamjihat qilish yo‘lida sa’y-harakat qiladigan kishilar doimo ardoqlanadi, ularni boshingga ko‘ratsang arziydi. Sen ham doimo odamlarni bir-biriga do‘st, ahil-inoq qiladigan kishilardan bo‘lgin”, dedi.
Homidjon domla ISHMATBЕKOV
Savol: Namozdan keyin imom «Oyatal kursiy»ni boshidan o‘qiganda jamoat qolganini ichida davom ettiradimi yoki boshidan boshlaydimi? Zikrlarni aytishdachi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Namozdan keyin oyatal kursiy va tasbehlarni aytish mustahab amal sanalib, ularni imom ham, jamoat ham o‘qishlari mandub, ya’ni go‘zal va savobli ish hisoblanadi. Shuning uchun imom boshlab berganidan keyin jamoatdagilar ham oyatal kursiyni boshidan o‘qiydilar.
Shuningdek, tasbehlarni 33 tadan aytadilar. Imom ularni ovoz chiqarib boshlab berishining sababi jamoatga aytiladigan zikrni eslatish uchundir.
Payg‘ambarimiz alayhissalom farz namozlardan keyin «Oyatal kursiy»ni o‘qishning fazilati haqida bunday deydilar: “Kim har bir farz namozidan keyin Oyatal kursiyni o‘qisa, keyingi namozgacha Alloh taoloning zimmasida bo‘ladi” (Imom Tabaroniy rivoyatlari).
Boshqa bir hadisi sharifda bunday deyiladi:
“Kim har bir farz namozning ortidan Oyatal kursiyni o‘qisa, uni jannatga kirishdan faqatgina o‘lim to‘sib turadi” (Imom Nasoiy rivoyati).
Namozdan keyin tasbehlarni aytish borasida Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim har namozdan keyin o‘ttiz uch marta Allohga tasbeh aytsa, o‘ttiz uch marta Allohga hamd aytsa, o‘ttiz uch marta Allohu akbar”, desa hammasi to‘qson to‘qqiz bo‘ladi. Yuzinchisida “Laa ilaha illallohu vahdahu laa shariyka lahu lahul mulku va lahul hamdu va huva ala kulli shayin qodiyr”ni aytsa, uning gunohlari dengiz ko‘piklaricha bo‘lsa ham mag‘firat qilinadi”, deyilgan (Imom Muslim rivoyati).
Shunga ko‘ra imom domla “Subhanalloh”, “Alhamdulillah”, “Allohu akbar” deyishi o‘zi uchun hisobga o‘tadi. Jamoatdagi namozxonlar 33 tadan o‘zlari aytishlari kerak bo‘ladi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.