Sayt test holatida ishlamoqda!
23 Yanvar, 2025   |   23 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:20
Quyosh
07:42
Peshin
12:40
Asr
15:47
Shom
17:31
Xufton
18:48
Bismillah
23 Yanvar, 2025, 23 Rajab, 1446
Maqolalar

Rasulullohning ﷺ minbarlari

23.10.2024   3529   2 min.
Rasulullohning ﷺ minbarlari

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam masjidlarida ustun bo‘lib turuvchi xurmo daraxtining yog‘ochlari bo‘lgan. U zot sollallohu alayhi vasallam ushbu yog‘ochlardan birining yonida turib xutba qilardilar. Ba’zan uzoq muddat tik turib qolardilar. Shuning uchun ustida o‘tiriladigan biror narsa yasab bermoqchi bo‘lib, bir ansoriy ayol: “Yo Rasululloh! Mening duradgor qulim bor Sizga minbar yasab beraylikmi?” dedi.

Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Maylin, agar (shuni) xohlasang” dedilar. Minbar yasab berdilar.

Kelasi juma kuni Rasululloh sollallohu alayhi vasallam minbarga chiqmoqchi bo‘ldilar, shunda xurmo daraxti xuddi yosh bola kabi baland ovozda yig‘ladi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam haligi yog‘ochni silab yupatdilar. Shundan keyin tinchlandi.

Hasan Basriy rahmatullohi alayh qachon shu hadisni aytib bersalar: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam yonidan ketganlariga bir yog‘och yig‘ladi-ya, biz yig‘lamasligimiz mumkinmi?” deb, yig‘idan soqollari ho‘l bo‘lib ketardi.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning ushbu minbarlari hijratning sakkkizinchi yili yasalgan.

Minbarning uchta pog‘onasi bo‘lgan. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam xutbada oyoqlarini ikkinchi pog‘onaga qo‘yib minbarning ustida o‘tirganlar.

Keyinchalik Hazrati Abu Bakr roziyallohu anhu xutbada o‘tirganlarida Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga odob yuzasidan ikkinchi pog‘onaga o‘tirib oyoqlarini eng pastki pog‘onaga qo‘yganlar.

Umar roziyallohu anhu ham xutbada o‘tirganlarida birinchi pog‘onaga o‘tirib, oyoqlarini yerga qo‘yib turganlar. Usmon roziyallohu anhuning davrlarida ham shu holat davom etgan.

Keyinchalik Muoviya roziyallohu anhu minbarga pog‘onalar qo‘shdirgan va ularning soni to‘qqiztaga yetgan.

Hijriy 654 yilda sodir bo‘lgan masjid yong‘inida minbar ham kuyib ketdi.

Hijriy 658 yilda Yaman podshohi Malik Muzaffar tomonidan yasattirilgan minbar o‘rnatilgan. Ammo keyinchalik yana bir necha marta boshqa-boshqa minbarlar qo‘yilgan.

Hijriy 998 yilda Sulton Murod III Usmoniy tomonidan yuborilgan minbar Masjidi Nabaviyga qo‘yilgan oxirgi minbar sanaladi. Minbar marmardan yasalgan bo‘lib, go‘zal naqshlar bilan bezatilgan, tepasida to‘rtta ustunli qubbasi ham bor.

Minbarning eshigi ham bo‘lib, eshigidan tashqarisida uchta, ichkarisida to‘qqizta pog‘onasi bor. Hozirda ushbu minbar Masjidi Nabaviyda Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning minbarlari o‘rnida turibdi.

Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Uyim bilan minbarimning orasida jannat bog‘laridan biri bor. Minbarim esa hovuzimning ustidadir”, deganlar (Imom Buxoriy rivoyati).

Alloh taolo barchamizga jannat bog‘laridan bir bog‘ bo‘lgan muborak Ravzada takror-takror ibodat qilish baxtiga muvaffaq qilsin.

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Kechirimli bo‘lishning salomatlikka ta’siri!

21.01.2025   9612   2 min.
Kechirimli bo‘lishning salomatlikka ta’siri!

MUAMMO

Olimlarning fikricha adovat yoki kek saqlab yurish inson salomatligi uchun zararli bo‘lib, yurak-qon tomir va immun tizimining buzilishiga, bosh hamda bo‘g‘imlar og‘rig‘iga olib keladi. Bundan tashqari insonda depressiya, xavotir, jizzakilik kabi muammolarni keltirib chiqarar ekan.

 

TADQIQOT

Doktor Maykl Berri o‘zining “Saratonni davolash” nomli kitobida bunday yozadi: “Darhaqiqat, kechirimli va saxovatli bo‘lish inson salomatligiga ijobiy ta’sir qiladi. Ilmiy tadqiqotlarda, asabiy taranglik, gina-adovat saqlashlik ovqat hazm qilish va qon aylanish tizimiga salbiy qilishi va bu – saraton kasalligini keltirib chiqarishi aniqlangan”.

 

NIMA QILISH KЕRAK?

Psixologlar bunday holatdan chiqib ketishning yo‘li inson kechirimli bo‘lishga harakat qilishi kerakligini ta’kidlashadi. Kechirimli bo‘lish insonlar o‘rtasidagi yaxshi munosabatlarni ta’minlashga hamda uni mustahkamlashga ko‘mak beradi.

Ammo ayrimlar kechirimli bo‘lish qo‘lidan kelmasligidan shikoyat qiladi. To‘g‘ri, kechirimli bo‘lish ancha qiyin ish bo‘lsada, ammo uni o‘zlashtirish mumkin.

Kechirimlik insonga ruhiy yengillik beradi, bandani ich-ichidan kemirayotgan illatlar: xafagarchilik, nafrat, adovatga barxam berishga yordam beradi. Shuning uchun kechirimli bo‘lishga harakat qilish inson salomatligi uchun nihoyatda foydalidir.

 

BIR OYAT

Alloh taolo bunday marhamat qiladi: “Yaxshilik bilan yomonlik barobar bo‘lmas. Sen yaxshilik bo‘lgan narsa ila daf’ qil. Ko‘ribsanki, sen bilan orasida adovati bor kimsa xuddi sodiq do‘stdek bo‘lur. Unga faqat sabr qilganlargina erishur. Unga faqat ulug‘ nasiba egasi bo‘lganlargina erishur” (Fussilat surasi, 34-35-oyatlar).

Demak, yomonlik qilgan insonga yaxshilik bilan javob qaytarish sabrli va oliyjanob mo‘minlarning xulqi ekan.

 

HADIS

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytadilar: “Qiyomat bo‘lganida nido qiluvchi: “Insonlarni kechiruvchi kishilar qani? Robbingiz huzuriga keling va ajringizni oling”, deb nido qiladi.

 

XULOSA

Demak, baqirib yoki jizzakilik qilib, asabiylashgan inson bu bilan qarshisidagi odamga zulm o‘tkazayotganini emas, eng avvalo o‘z salomatligiga putur yetkazayotganini unutmasin! Bu go‘yoki zahar ichgan odam uning ta’siri boshqa insonga yetishini kutishga o‘xshaydi...

Davron NURMUHAMMAD