Shu yil 22 oktyabr kuni Parij shahrida YUNЕSKO Bosh qarorgohida bo‘lib o‘tgan YUNЕSKO Ijroiya kengashining 220-sessiyasi yig‘ilishida "Sun’iy intellekt odob-ahloqi sohasidagi ilmiy tadqiqotlar uchun Abu Rayhon Beruniy nomidagi YUNЕSKO-O‘zbekiston mukofotini ta’sis etish to‘g‘risida"gi qaror YUNЕSKO Ijroiya kengashiga a’zo-davlatlar tomonidan bir ovozdan ma’qullandi, deb xabar qilmoqda "Dunyo" AA muxbiri.
Mazkur mukofotni ta’sis etish tashabbusi O‘zbekiston Prezidenti tomonidan ilgari surilgan edi. Shuningdek, 2023 yil 25 avgustida O‘zbekiston Prezidentining "Abu Rayhon Beruniy nomidagi YUNЕSKO - O‘zbekiston xalqaro mukofotini ta’sis etishni qo‘llab-quvvatlash to‘g‘risida"gi qarori qabul qilindi.
Mukofot sun’iy idrok sohasida odob-axloq, inklyuzivlik va madaniy xilma-xillikni rag‘batlantirishi ko‘zda tutilgan. Shu bilan birgalikda, u jahon tamadduniga ulkan hissa qo‘shgan buyuk mutafakkir va qomusiy olim Abu Rayhon Beruniyning ilmiy-ma’rifiy merosini xalqaro darajada chuqur o‘rganishga bo‘lgan qiziqishni oshirish va keng targ‘ib qilishga ham xizmat qiladi.
Beruniy nomidagi xalqaro mukofot O‘zbekiston va YUNЕSKO o‘rtasidagi tobora rivojlanib borayotgan hamkorlik aloqalarida yangi sahifa ochib, nafaqat YUNЕSKO doirasida, balki butun BMT tizimi doirasida ham sun’iy intellektning odob-ahloq qoidalariga muvofiq rivojlanishiga va undan foydalanishga ko‘maklashuvchi hamda ushbu sohadagi ilmiy yutuqlar va xalqaro hamkorlikni rag‘batlantirishga qaratilgan birinchi xalqaro mukofot hisoblanadi.
Mukofot har ikki yilda bir marotaba uchta g‘olibga sun’iy intellekt odob-ahloqi bo‘yicha tadqiqotlarni rivojlantirishga hissa qo‘shadigan, bu sohadagi ilmiy hamkorlikni rag‘batlantiradigan va sun’iy intellekt axloqiy tamoyillarining amaliy qo‘llanilishini namoyish qiladigan aniq loyihalar va tashabbuslar uchun taqdim qilinadi. G‘oliblar pul mukofoti, sertifikat hamda medal bilan taqdirlanadilar.
Beruniy nomidagi mukofotga nomzod sifatida YUNЕSKOga a’zo barcha davlatlardan alohida shaxslar, ilmiy-tadqiqot institutlari, boshqa muassasalar va nohukumat tashkilotlar tomonidan ko‘rsatilishi mumkin. G‘oliblar sun’iy intellekt sohasida katta tajriba va mavqeyga ega mustaqil xalqaro hakamlar hay’ati tavsiyasi asosida aniqlanadi.
Abu Rayhon Beruniy nomidagi YUNЕSKO-O‘zbekiston mukofotining dastlabki g‘oliblarini taqdirlash marosimi 2025 yil noyabr oyida Samarqand shahrida o‘tkaziladigan YUNЕSKO Bosh konferensiyasining 43-sessiya doirasida tashkil etish rejalashtirilgan.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Bir g‘aroyib ilmiy tadqiqotda olimlar soliha xotinning uydagi saodatga kuchli ta’sir qilishini isbotladilar. «Nikoh va oila» jurnalida chop etilgan ma’lumotda tadqiqotchilar hayotdagi baxtning siri juftida ekanini aniqlashdi. Tadqiqotchilar bir nechta erkaklarni sinab ko‘rdilar va er-xotinlik saodatida ayolning asosiy roli borligini aniqladilar. Xotin erini maqtasa, bu erning hayotda baxtiyorligidan dalolat beradi. «Er-xotin munosabatlaridagi nomutanosiblik ayollarning odatda erlariga hissiy va amaliy yordamni qanday ko‘rsatishi bilan bog‘liq, aksincha emas», deydi tadqiqot hammuallifi Debora Karr. — Baxtsiz turmush qurgan erkaklar, ularning umumiy farovonligini oshiradigan er-xotin munosabatlaridan foyda olishlari mumkin. Binobarin, soliha juft bu dunyoda saodatning asosiy sababchisi ekanligini ilmiy haqiqat tasdiqlaydi.
Buni sevikli Payg‘ambarimiz sollallohu alyhi vasallam allaqachon ta’kidlab qo‘yganlar. U zot sollallohu alayhi vasallam shunday marhamat qildilar: «Dunyo matodir. Dunyo matosining eng yaxshisi soliha ayoldir» (Imom Muslim rivoyati).
Mo‘min insonning bu dunyoda o‘ziga madadkor, hayotiga baxt va rohat kirib kelishiga sabab bo‘ladigan soliha jufti bo‘lishi, bu dunyodagi eng yaxshi saodat turi ekanligini yuqoridagi hadis ta’kidlamoqda. Bu bugun olimlar kashf etgan haqiqatdir. Bizga Islom ne’matini bergani uchun Alloh taologa hamdu sanolar bo‘lsin.