Sayt test holatida ishlamoqda!
21 Iyun, 2025   |   25 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:50
Peshin
12:30
Asr
17:40
Shom
20:03
Xufton
21:42
Bismillah
21 Iyun, 2025, 25 Zulhijja, 1446

Musibat yetganda aytilsa, Alloh rozi bo‘ladigan so‘zlar

06.11.2024   3795   2 min.
Musibat yetganda aytilsa, Alloh rozi bo‘ladigan so‘zlar

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Alloh taolo bunday marhamat qiladi: «Sizlarni bir oz xavf-xatar, ochlik bilan, mol-mulkka, jonga, hosilga talafot yetkazish bilan sinaymiz. Musibat yetganda «Barchamiz Allohnikimiz va barchamiz yana O‘ziga qaytamiz», degan sabrli zotlarga xushxabar beringki, ularga Robblaridan salavotlar va rahmat bor. Ana o‘shalar hidoyat topganlardir» (Baqara surasi, 155-157-oyatlar).

Biror musibat yetganda «Barchamiz Allohnikimiz va barchamiz yana O‘ziga qaytamiz», desangiz, uchta narsaga erishasiz: Alloh sizga salavot aytadi, ya’ni sizni mag‘firat qiladi; Allohning rahmatiga erishasiz, bu rahmat bu dunyoda musibatning qayg‘usini yengillatsa, oxiratda esa marhamat bo‘ladi; hidoyat yo‘lini anglab, to‘g‘ri yo‘ldan yuradigan hidoyatli bandalardan bo‘lasiz, chunki Alloh taolo sizni ana shu musibatga sabr qiladigan afzal yo‘lga to‘g‘rilab qo‘yadi.

«Barchamiz Allohnikimiz va barchamiz yana O‘ziga qaytamiz» degan jumlani aytish istirjo’ deyiladi. Istirjo’ aytish tufayli rahmatga erishganlarga eng yorqin misol – Ummu Salama onamiz roziyallohu anhodirlar.

Ummu Salama roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning «Biror musulmonga musibat yetsa, Alloh buyurganidek, «Innaa lillaahi va innaa ilayhi rooji’uun. Allohumma’jirniy fiy musiibatiy, vaxlif liy xoyron minhaa» (Barchamiz Allohnikimiz va barchamiz yana O‘ziga qaytamiz. Allohim, musibatim uchun menga ajr bergin, uning o‘rniga undan yaxshisini nasib qilgin) desa, Alloh uning o‘rniga undan yaxshisini beradi», deganlarini eshitgan edim. Erim Abu Salama vafot qilganida «Istirjo’ aytsam, Alloh undan yaxshisini beradi. Ammo Abu Salamadan yaxshiroq musulmon bormi? Axir u Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning huzurlariga hijrat qilgan birinchi xonadon bo‘lsa», dedim. Ammo Nabiy sollallohu alayhi vasallamga itoat qilib, ixlos bilan istirjo’ aytaverdim. Bir kuni Hotib ibn Abu Balta’a menga sovchi bo‘lib keldi. So‘rasam, uni huzurimga Rasululloh sollallohu alayhi vasallam yuborgan ekanlar! Nima deyishimni bilmay, «Mening emizikli chaqalog‘im bor-ku. Buning ustiga, men rosa rashkchiman», dedim. U zot: «Qizingning haqqiga duo qilamiz, Alloh uni behojat qiladi. Allohga duo qilaman, rashkni ham ketkazar», debdilar. Shunday qilib, Alloh taolo Abu Salamaning o‘rniga menga Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning o‘zlarini nasib qildi» (Imom Ahmad, imom Muslim rivoyati).

Abdulloh Abdulmu’tiy, Huda Sa’id Bahlulning
“Qulog‘im senda qizim” kitobidan G‘iyosiddin Habibulloh, Abdulhamid Umaraliyev tarjimasi.

Boshqa maqolalar
Maqolalar

Imomning qiroati kifoya

20.06.2025   2423   1 min.
Imomning qiroati kifoya

Hanafiy mazhabida imomga iqtido qiluvchi imom orqasida xoh jahriy namozda, xohi maxfiy namozda qiroat qilmaydi.

Bunga dalil Payg‘ambarimiz alayhissalomning so‘zlaridir: «Kimning imomi bo‘lsa, bas, imomning qiroati uning ham qiroatidir», deb aytganlar.

Mana shunga sahobai kiromlar ham ijmo’ qilishgan. Yana bir hadisda Payg‘ambarimiz alayhissalom dedilar: «Qachon qiroat qilinsa, bas, jim turing!»  Imom Muslim rivoyati.

Abu Hanifa va Abu Yusuf roziyalohu anhumlar nazdida: Imomga iqtido qilgan kishining qiroat qilishi makruh bo‘ladi, bundan murod makruhi tahrimiydir.

Chunonchi, Hazrati Ali karramallohu vajhahu bunday deganlar: «Kimki imom orqasida qiroat qilsa, batahqiq, sunnatni xato bajaribdi!»

Shunday ekan imomga ergashuvchi har bir namozxon imomga iqtido qilib ergashdimi, imomni qiroatini eshitishi va sukut saqlab jim turishi kerak bo‘ladi. Shunda ado etiladigan ibodatlar mukammal, bexato bo‘ladi.

Hanafiy mazhabining masalasiga binoan, fiqhiy matn kitoblari ko‘rsatmasiga amal qilgan holda barcha namozlarda imom orqasida muqtadiy jim turishi talab etiladi. Aks holda, makruhi tahrimiy ishni qilib qo‘yish mumkin.

Abdug‘affor Nishonov,

Pop tumani "Soy" jome masjidi imom-xatibi

Manba: @Softalimotlar

MAQOLA