Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Havorijlardan biri Hasan roziyallohu anhuning otasi Aliy ibn Abu Tolib roziyallohu anhuga suiqasd qilib, uni zaharli qilich bilan yaralagan edi. Hasan roziyallohu anhu otasining «Nega yig‘layapsan?» degan savoliga: «Siz dunyoning oxirgi va oxiratning birinchi kunidasiz», deb javob berdi. Aliy ibn Abu Tolib roziyallohu anhu uni yig‘idan to‘xtashga buyurdi. Keyin bir qancha maslahatlar berishini, ularni yodda saqlashi kerakligini, shunday qilsa, har doim foyda olishini aytdi. Hasan roziyallohu anhu: «Ular nima, ota?» degach, quyidagilarni bayon qildi:
«Eng katta boylik aqldir. Eng katta qashshoqlik ahmoqlikdir. Eng katta johillik takabburlikdir. Eng katta ustunlik go‘zal axloqdir. Men senga maslahat beraman: ahmoqlar bilan do‘stlashma, chunki ahmoq senga yordam bermoqchi bo‘ladi, lekin senga zarar yetkazadi. Yolg‘onchilar bilan ham do‘stlashma, chunki ular uzoqni yaqin, yaqinni esa uzoq qilib ko‘rsatadi. Ziqnaga ham yaqinlashma, chunki ziqna senga kerak bo‘lgan narsani eng muhtoj bo‘lib turgan paytingda bermaydi. Yomon odamlar bilan do‘stlashmaslikni maslahat beraman, chunki yomon odam seni arzonga sotadi».
Ushbu suhbatdan keyin Aliy ibn Abu Tolib roziyallohu anhu hijriy 60 yil (milodiy 661 yil)da shahid bo‘ldi. Hazrati Aliy roziyalloxu anhu xalifalik davrida Baytulmoldan juda oz maosh olardi. U kishi musulmonlarga: «Sizlarning mulkingizdagi haqqim kuniga ikki tovoq taomdir», der edilar. U o‘z mol-mulkidan juda ko‘p daromad olgan bo‘lsa-da, butun boyligini kambag‘al va nochorlar uchun sarflar, oilasi esa dag‘al kiyim va arpa non bilan kifoyalanar edi. Hazrati Aliy o‘z boyligidan shaxsiy manfaati uchun deyarli foydalanmasdi, boshqalarga saxovatli sahobiy edi. Bu masalada o‘g‘illari Hasan va Husayn roziyallohu anhumo ham ota izidan borishgan.
«Millioner sahobalar» kitobidan
MuslimShosh.uz