Misrda Xalil degan bir bo‘yrachi inson bo‘lgan ekan. Bilamizki, hozir bo‘yra kabi narsalar ishlatilmaydi. Oldingi vaqtlarda bo‘yradan joynamoz sifatida foydalanishgan. O’sha vaqtlarda kunning issig‘ida yerga solib namoz o‘qishgan.
Bo‘yrachi Xalil bo‘yradan joynamoz to‘qib o‘tirib, har kuni masjidga kelayotgan namozxonlarni kuzatar ekan. Joynamoz topolmagan, qiynalib qolgan bir namozxonni ko‘rsa, to‘qib qo‘ygan bo‘yrasidan bittasini olarkan-da, o‘sha namozxonga sovg‘a qilib yuborarkan. Odamlar xursand bo‘lib, bo‘yrani olib ketarkan. Xalil savobli ishida bardavom bo‘libdi. U bir kuni tush ko‘ribdi. Tushida umurtqasidan tok-uzum daraxti o‘sib chiqqanmish. Mevasidan odamlar yermish, uzum aslo tugamasmish. Xalil bu tushni bir necha marta ko‘ribdi. Bundan ajablanib, ulug‘ bir shayxning yoniga boribdi. Bo‘lgan voqeani aytib, tushining ta’birini so‘rabdi. Shayx:
- O‘g‘ling bormi? deb so‘rabdi.
- Ha, 2 yoshli o‘g‘lim bor.
- Shu o‘g‘lingni Azharga ber, o‘sha yerda o‘qisin, debdi shayx.
- Xalil xo‘p, deb shayxning aytganini qilibdi. 8 yoshida o‘g‘li qori bo‘libdi.
Dunyoda birinchi bo‘lib qiroatini tasmaga, ya’ni yozuvga tushirgan qori shu inson bo‘lgan. Bu inson imom Hafsning Osimdan qilgan rivoyatini boshdan oyoq chiroyli bir holatda o‘qib bergan, 55 yil Qur’oni Karimga xizmat qilgan, dunyoning ko‘p qismida qiroatlari bilan mashhur bo‘lgan Mahmud Xalil Xusoriy edi. Allohning mehribonligini qarangki, otaning qilgan bir yaxshiligini farzandi orqali bildirib qo‘ydi.
Alloh karim Zot. Har qanday ishni qiladigan bo‘lsak, oz bo‘lsa-da, oz demaydi.
Aslida ismi Mahmud bo‘lgan bu inson hozir butun dunyoga otasining ismi Xalil bilan mashhur. Kichik bo‘lsa ham, Alloh roziligi yo‘lida qilgan ehsonning mukofotini Buyuk zot berib qo‘ydi. Kimki xolis yaxshilik qilsa, mehribon va rahmli Zot albatta, uni mukofotlaydi.
Xoh ulug‘ olim bo‘lsin, xoh sarkarda bo‘lsin, qo‘yingki barcha buyuk zotlar siz-u bizga o‘xshagan oddiy insonlarning farzandlari bo‘lgan!
TII 4-kurs talabasi Sirojiddinov Muhammadali
1. Duo qilish. Bu kun qilingan duolar eng afzal duodir.
Solihlardan biri aytadi: "Allohga qasam! Arafa kuni biror duo qilsam, bir yil o‘tmasidan turib uni xuddi yorishgan tong kabi amalga oshganini ko‘rdim".
O‘tgan solihlar ehtiyojlari uchun qiladigan duolarini arafa kuniga saqlab qo‘yishar edi. Qanchadan qancha orzu-umidlar va duolar arafa kunida ijobat qilingan.
2. Ushbu duoni ko‘p qilish. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Duolarning yaxshisi arafa kunidagi, men va mendan oldingi nabiylarning “Laa ilaha illallohu vahdahu laa shariyka lahu, lahul mulku va lahul hamdu va huva ’ala kulli shayin qodiyr”, deb aytgan duosidir”, dedilar.
3. Allohdan do‘zaxdan panoh so‘rash. Bu kundan ko‘ra do‘zaxdan ko‘p ozod bo‘ladigan kun yo‘q. Nabiy sollallohu alayhi vasallam aytdilar: “Arafa kuni, Alloh bandalarni do‘zaxdan ko‘p ozod qilganchalik boshqa biror kun yo‘q!”.
4. Takbiri tashriq aytish. Bu kunning bomdod namozidan boshlab takbir aytiladi. “Allohu akbar! Allohu akbar! Allohu akbar! Laa ilaha illallohu vallohu akbar! Allohu akbar va lillaahil hamd”.
5. Ro‘za tutish. Bu kun tutilgan ro‘za ikki yillik gunohlarga kafforot bo‘ladi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Arafa kunining ro‘zasi undan oldingi va undan keyingi yillardagi gunohlarga kafforot bo‘ladi deb Allohdan umid qilaman”, dedilar (Imom Muslim rivoyati).
Arafa kuningiz muborak bo‘lsin. Alloh taolo sizni bu kunning fazilatlaridan to‘liq bahramand etsin.
Davron NURMUHAMMAD