Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Xadicha onamiz vafot etganidan keyin ham Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning u kishiga bo‘lgan muhabbatlari so‘nmadi. Agar Xadicha onamizning qarindoshlaridan biror kishi u zotning oldilariga kelsa, hol-ahvol so‘rab, unga g‘amxo‘rlik qilardilar. Xadicha onamizning eng qiyin damlarda u zot sollallohu alayhi vasallamga ko‘rsatgan katta yordamlarini har doim zikr qilardilar. Ba’zan Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam Xadicha onamiz haqida yaxshi gaplarni gapirsalar, Oisha onamiz rashk qilgan paytlari ham bo‘lardi. Oisha roziyallohu anhoning rivoyat qilishicha, Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam Xadicha onamizni esga olsalar, uni maqtab, haqqiga istig‘for aytishdan charchamas edilar.
Bir kuni Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam Xadicha onamizning mehribonligi haqida gapirib qoldilar. Oisha onamiz ham o‘sha yerda edi. U kishi o‘zlarini tuta olmay: «Doim Xadicha haqida gapirasiz. Lekin Alloh sizga o‘sha keksa kampirning o‘rniga yoshroq va go‘zalroq ayollarni berdi», dedilar.
Bu gapdan Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning qattiq g‘azablanganlarini ko‘rgan Oisha roziyallohu anho pushaymon bo‘lib, o‘ziga-o‘zi: «Yo Robbim! Rasulingni g‘azabi bosilsin, men bundan keyin Xadichani yomonlik bilan tilga olmayman», dedilar. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam Oisha onamizning ahvolini ko‘rib:
«Yo‘q, Alloh menga undan yaxshisini bermadi. Allohga qasamki, hamma kufrda bo‘lgan bir paytda u menga iymon keltirdi. Hamma meni inkor qilgan paytda meni tasdiqladi. Alloh taolo undan menga farzandlar ato etdi», dedilar.
Shundan so‘ng Oisha onamizdagi Xadicha onamizga nisbatan rashk hissi butunlay yo‘qoldi. Oisha roziyallohu anho aytgan gaplaridan xijolat bo‘lib: «Ey Allohning Rasuli, sizni payg‘ambar qilib yuborgan Allohga qasamki, bundan buyon Xadicha haqidagi xotiralaringizni bizga aytib berishingizni xohlayman», deya Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning ko‘ngillarini oldilar.
«Millioner sahobalar» kitobidan
Saudiyalik bir shifokor ayol hikoya qiladi: "Muhammad ismli yoshi taxminan o‘ttizlarda bo‘lgan bir yigit qabulimga keldi. Uning yonida onasi bor edi — u undan qochmoqchi bo‘lar, u esa uni bag‘riga bosardi.
Onasi ro‘molini uloqtirardi, u esa qaytadan joyiga to‘g‘irlab qo‘yardi. Uning qo‘llarini tishlar, tirnardi, yuziga tuflardi — u esa jilmayardi.
Onasi shifoxonaga kirdi-yu, ro‘molini uloqtirib, aqli yo‘q majnun odam kabi kulib, shifokorning stoli atrofida yugurib aylana boshladi.
Shunda men so‘radim:
— Bu kim?
— Onam, — dedi u.
— Unga nima bo‘lgan?
— Ular shu hollarida, aqlsiz tug‘ilganlar, — dedi u.
— Unday bo‘lsa, siz qanday tug‘ilgansiz?
— Bobom ularni otamga olib bergan ekanlar, shoyad farzandli bo‘lar deb. Otam bir yildan so‘ng uni taloq qilgan ekanlar. Onam menga homilador bo‘lgan ekanlar. So‘ng men tug‘ilganman.
— Qachondan beri ularga qaraysiz, parvarish qilasiz?
— O‘n yoshimdan beri. Ularga ovqat tayyorlayman, qarayman. Uxlamoqchi bo‘lsam, chiqib ketib qolsalar qidirib yurmayin deb oyog‘imni oyoqlariga bog‘lab uxlayman...
— Nega bugun bu yerga olib keldingiz?
— Ularning qon bosimlari yuqori, qandli diabet kasallari bor.
Onasi kulib:
— Kartoshka ber, — dedi.
U berdi. Onasi yuziga tufladi. U kulib, yuzini tozaladi.
Shunda men so‘radim:
— U sizga ona ekanini biladilarmi, sizni taniydilarmi?
— Yo‘q, vallohi, men o‘g‘lilari ekanimni bilmaydilar. Lekin Yaratgan Robbim biladiki, u zot mening onamdirlar.
Onasi qarab turib:
— Ey o‘g‘lim, sen yolg‘onchisan! Nega meni Makkaga olib bormayapsan? — dedi.
U esa:
— Payshanba kuni olib boraman deb aytmadimmi, onajon? Payshanba kuni boramiz — dedi.
Men so‘radim:
— Uning zimmasidan (aqli joyida emasligi sabab) soqit bo‘lsa, Makkaga olib borish kerakmi?
U javob berdi:
— Opa, onam bilan Robbimning huzuriga hisobda turganimizda: “Muhammad, nega meni Makkaga olib bormagan eding?” — deyishini xohlamayman.
Men Robbimga qarata: “Robbim, men onamni yelkamda opichlab ko‘tardim, tavof qildirdim, zamzam ichirdim, Ka’baga qaratib qo‘ydim”, deyishni xohlayman.
Yana: “Allohim! Garchi ularning aqllari bo‘lmagan bo‘lsada, mening onam ekanlarini albatta Sen bilguvchisan!”, deyishni istayman”, dedi.
Men jim bo‘lib qoldim, ko‘zim yoshga to‘ldi. So‘ngra unga:
— Onangga ko‘rsatgan bu ehtiroming uchun Alloh senga ajru mukofotlar ato etsin! Bugungiday ota-onaga yaxshilik qilishni ko‘rmaganman.
U esa javob berdi:
— Men bu ishimni (kuni kelib) farzandlarim ham menga shunday muomala qilishlari umidila qilapman. Chunki birrul volidayn (albatta qaytadigan) qarzdir".