Sayt test holatida ishlamoqda!
10 Yanvar, 2025   |   10 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:24
Quyosh
07:48
Peshin
12:36
Asr
15:32
Shom
17:16
Xufton
18:35
Bismillah
10 Yanvar, 2025, 10 Rajab, 1446
Maqolalar

Tahoratdagi foydalar

22.11.2024   9682   3 min.
Tahoratdagi foydalar

Qo‘lni bo‘g‘imgacha yuvish foydalari

Ma’lumki, biz tahoratni ikki qo‘limizni yuvishdan boshlaymiz. Buning ko‘plab foydalari bor. Inson qo‘li bilan turli narsalarni ushlaydi, o‘zgalar bilan qo‘l berib ko‘rishadi. Mana shu narsa bakteriyaning tarqalishi va uning ko‘payishiga sabab bo‘ladi. Qo‘l orqali yuqadigan kasalliklarga ich terlama, dizenteriya (ichburug‘) va gastrit kabilarni misol qilib keltirish mumkin.

Islomda qo‘lni pokiza saqlash, tirnoqlarni vaqtida olib, ozoda bo‘lib yurish har bir mo‘min-musulmonning qat’iy vazifalaridan sanaladi.

Qo‘l yuvilganda, barmoq uchlaridan nur chiqib, qo‘l atrofida doira hosil qiladi. Buning natijasida bizning ichki energiyamiz harakatga keladi va qo‘llarimiz toza, chiroyli ko‘rinish kasb etadi.

Og‘izni chayish (mazmaza) foydalari.

Tahoratda avval qo‘llarni yuvishning foydasi juda ko‘p. Agar qo‘llar yaxshilab yuvilmasa, bakteriyalar og‘iz orqali oshqozonga o‘tib, kasallik keltirib chiqaradi.

Og‘izni pok tutish ham muhim ahamiyatga ega. Unga havo, oziq-ovqat va boshqa sabablar bilan turli zararli moddalar tushadi. Agar bular vaqtida tozalanmasa yoki misvok bilan poklanmasa, og‘izda ko‘plab kasalliklar, jumladan, milk va tish kasalliklari kelib chiqadi.

Tahoratda misvok ishlatish sunnati muakkada bo‘lib, bu narsa tibbiy nuqtayi nazardan ham foydalidir.

Zamonaviy ilmiy kashfiyotlar misvok haqida quyidagi xulosalarga keldi:

– arok daraxtidan olinadigan misvok tarkibida ko‘p miqdorda ftorid bo‘lib, bu modda tish chirishining oldini olishda katta ahamiyatga ega;

– misvok emal va milklarga zarar bermagan holda tishlarni muvaffaqiyatli tozalaydi va oqartiradi;

– misvok tarkibidagi tabiiy antiseptiklar og‘izdagi zararli mikroorganizmlarga qiron keltiradi;

– misvok tarkibidagi ftor moddasi tishlarning kariyesga yo‘lqishining oldini oladi;

– xlor moddasiga ega bo‘lgani sababli tishlardan turli rang va dog‘larni ketkizadi;

– oshlovchi kislota (dubil’naya kislota) milkni kasalliklardan saqlaydi;

– xlorid moddasi har xil toshma va dog‘larning ketishiga yordam beradi;

– misvok tarkibidagi silikat moddasi tishlarni oqartiradi;

– misvokdagi ba’zi moddalar og‘iz saratoni va chirishning oldini oladi;

– farfor moddasi tishni chirituvchi bakteriyalardan himoya qiladi;

– misvokdagi xushbo‘y yog‘ so‘lak ajralib chiqishini (salivatsiya ) ko‘paytiradi va natijada kserostomiya  kasalligining oldi olinadi;

– misvok umumiy shamollashning oddiy davosidir;

– gingivit  kasalligini kamaytiradi;

– arok daraxti ekstrakti bilan og‘iz chayilsa, og‘izdagi bakteriyalar 75% gacha kamayishi o‘z tasdig‘ini topdi. Misvok bilan tozalaganda ham shu natijaga erishiladi;

– milk qonashining oldini oladi;

– Misrda olib borilgan izlanishlarda ma’lum bo‘lishicha, misvok bilan og‘iz tozalangach, uning qoldiqlari ikki kungacha (!) bakteriyalarni o‘ldirish xususiyatini saqlab qolar ekan;

 

Odilxon qori Yunusxon o‘g‘li 

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Siz kutayotgan kun hech qachon kelmaydi

10.01.2025   1625   2 min.
Siz kutayotgan kun hech qachon kelmaydi

G‘am-qayg‘usiz hayotni kutib yashayotgan qizga «Siz kutayotgan kun bu dunyoda hech qachon kelmaydi», deb aytish kerak.

Alloh taolo «Biz insonni mashaqqatda yaratdik», degan (Balad surasi, 4-oyat).

Bu hayot – g‘am-tashvishli, azob-uqubatli, mashaqqatli hayotdir. Mo‘min odam buni juda yaxshi tushunadi. Bu dunyoda qiynalsa, azob cheksa, oxiratda albatta xursand bo‘lishini biladi. Inson mukammal baxtni faqatgina oxiratda topadi. Shuning uchun ulug‘lardan biriga «Mo‘min qachon rohat topadi?» deb savol berishganda, «Ikkala oyog‘ini ham jannatga qo‘yganida», deb javob bergan ekan.

Allohning mehribonligini qarangki, oxirat haqida o‘ylab, unga tayyorgarlik ko‘rish hayotni go‘zal qiladi, qayg‘ularni kamaytirib, uning salbiy ta’sirini yengillatadi, qalbda rozilik va qanoatni ziyoda qiladi, dunyoda solih amallarni qilishga qo‘shimcha shijoat beradi, musibatga uchraganlarni bu g‘am-tashvishlar, azob-uqubatlar bir kun kelib, bu dunyoda bo‘lsin yoki oxiratda bo‘lsin, baribir yakun topishiga ishontiradi. Oxirat haqida o‘ylab, faqat solih amallar qilishga intilish insonni baxtli qiladi.

Anas ibn Molik roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: «Kimning g‘ami oxirat bo‘lsa, Alloh uning qalbiga qanoat solib qo‘yadi, uni xotirjam qilib qo‘yadi, dunyoning o‘zi unga xor bo‘lib kelaveradi. Kimning g‘ami dunyo bo‘lsa, Alloh uning dardini faqirlik qilib qo‘yadi, parishon qilib qo‘yadi, vaholanki dunyodan unga faqat taqdir qilingan narsagina keladi».

Alloh taolo faqat oxirat g‘ami bilan yashaydigan (oxirat haqida ko‘p qayg‘uradigan, har bir amalini oxirati uchun qiladigan) qizning qalbini dunyoning matohlaridan behojat qilib qo‘yadi. Qarabsizki, bu qiz har qanday holatda ham o‘zini baxtli his qiladi, hayotidan rozi bo‘lib yashaydi. Xotirjamlikda, osoyishtalikda, qanoatda yashagani uchun istamasa ham qo‘liga mol-dunyo kirib kelaveradi. Zero, Alloh taolo oxirat g‘amida yashaydigan, shu bilan birga, hayotiy sabablarni ham qilish uchun harakatdan to‘xtamagan kishining rizqini kesmaydi, uni ne’matlariga ko‘mib tashlaydi.

Ammo Alloh taolo bor g‘am-tashvishi dunyo bo‘lgan qizni faqirlar qatorida qilib qo‘yadi. Bunday qiz mol-dunyoga ko‘milib yashasa ham, o‘zini faqir, bechora his qilaveradi. Natijada dardi yangilanaveradi, dardiga dard qo‘shilaveradi, fikrlari tarqoq bo‘lib, iztirobga tushadi. Afsuski, shuncha yelib-yugurgani bilan faqat dunyoning ne’matlariga erisha oladi, oxiratda nasibasi bo‘lmaydi.

Abdulloh Abdulmu’tiy, Huda Sa’id Bahlulning
“Qulog‘im senda qizim” kitobidan G‘iyosiddin Habibulloh,
Abdulhamid Umaraliyev 
tarjimasi.