Sayt test holatida ishlamoqda!
21 May, 2025   |   23 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:22
Quyosh
04:59
Peshin
12:25
Asr
17:28
Shom
19:44
Xufton
21:15
Bismillah
21 May, 2025, 23 Zulqa`da, 1446

Eng go‘zal ismlar Allohnikidir (3-maqola)

25.11.2024   3005   4 min.
Eng go‘zal ismlar Allohnikidir (3-maqola)

Bismillahir Rohmanir Rohiym

الوَاحِدُ

67. Al-Vahid.

Yagona, bitta. U zot zotida ham, sifatlarida, ishlarida ham yagonadir.


الصَّمَدُ

68. As-Somad.

Hech kimga hojati tushmaydi, barchaning hojati Unga tushadi.


القَادِرُ

69. Al-Qodir.

Cheksiz qudrat sohibi. U zot har bir narsaga qodirdir. Har bir ish unga osondir.


المُقْتَدِرُ

70. Al-Muqtadir.

Juda ham qudratli.


المُقَدِّم

71. Al-Muqaddim.

Oldinga suruvchi. U zot xohlagan shaxs va narsani xohlagan shaxs va narsasidan oldinga suradi.


المُؤَخِّر

72. Al-Muaxxir.

Orqaga suruvchi. U zot xohlagan shaxs va narsani, xohlagan shaxs va narsasidan orqaga suradi.

 

الأَوَّلُ

73. Al-Avval.

U hamma narsadan avval, ya’ni, barcha mavjudotlar yo‘qligida Alloh bor edi.


الْآَخِرُ

74. Al-Oxir.

Hamma narsa yo‘q bo‘lib ketganda ham, Uning o‘zi qoladi.

 

الظَّاهِرُ

75. Az-Zohir.

Uning mavjudligi oshkor, ochiq-oydindir. U hamma narsadan zohir-ustundir.


الْبَاطِنُ

76. Al-Botin.

Ko‘zlar ko‘rolmaydigan; barcha yashirin narsalarni biluvchi.

 

77. Al-Voliy.

Barcha narsani boshqaruvchi. Himoya qiluvchi


المُتَعَالِي

78. Al-Muta’oliy.

Qudrati, ulug‘ligi har narsadan ulug‘; har narsani bo‘ysundiruvchi


البَرُّ

79. Al-Barr.

Yaxshilik qiluvchi.


التَّوَابُ

80. At-Tavvob.

Bandalarni tavbaga yo‘llovchi va ularning tavbasini qabul qiluvchi.


المُنْتَقِم

81. Al-Muntaqim.

Zolim va osiylarni jazolovchi.


العَفُوّ

82. Al-Afuvv.

Afv qiluvchi.


الرَّؤُوفُ

83. Ar-Ra’uf.

O‘ta mehribon.


مَالِك المُلْك

84. Molikul mulk.

Koinotdagi barcha mulkning yagona egasi.


ذُو الجَلاَل و الأِكرَام

85. Zul jalol val ikrom.

Koinotdagi barcha mulkning tanho egasi.


المُقْسِط

86. Al-Muqsit.

Adolati ila mazlumlarga nusrat va zolimlarga jazo beruvchi.


الجَامِع

87. Al-Jomi’.

Odamlarni qiyomat kuni jamlovchi.


الغَنِيُّ

88. Al-G‘aniy.

Behojat. Uning hech kimga va hech narsaga hojati tushmaydi.


المُغْنِي

89. Al-Mug‘niy.

Behojat qiluvchi. U zot o‘z bandalaridan xohlaganini behojat qilib qo‘yadi.


المَانِع

90. Al-Moni’.

Xohlagan bandasini boylikdan mahrum etuvchi. Asraguvchi.


الضَّار

91. Az-Zorr.

Xohlaganiga zarar qiluvchi.


النَّافِع

92. An-Nofi’.

Manfaat beruvchi.


النُّور

93. An-Nur.

Munavvar, nurli etuvchi.


الهَادِى

94. Al-Hodiy.

Hidoyat qiluvchi.

البَدِيع


95. Al-Badiy’.

Narsalarni yo‘qdan yaratuvchi

البَاقِي


96. Al-Boqiy.

Mangu, boqiy qoluvchi. U doimiy bordir.


الوَارِثُ

97. Al-Voris.

Mavjudotlar yo‘q bo‘lganda ham boqiy qoluvchi Zot.


الرَّشِيد

98. Ar-Roshiyd.

To‘g‘ri yo‘lga yo‘llovchi.


الصَّبُور

99. As-Sobur.

O‘ta sabrli. Gunohkorlarni azoblashga shoshilmaydi.

Davron NURMUHAMMAD

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Tavakkul qanday qilinadi?

21.05.2025   464   2 min.
Tavakkul qanday qilinadi?

Musulmon kishi har bir ishida Alloh taologa tavakkul qiladi. Zero, Alloh taolo tavakkal qiluvchilarni yaxshi ko‘radi. Bu haqda Alloh taolo bunday marhamat qiladi:“(Biror ishga) azmu qaror qilsangiz, Allohga tavakkul qiling. Zero, Alloh tavakkul qiluvchilarni yaxshi ko‘radi” (Oli Imron surasi, 159-oyat). Ushbu oyat tafsirida: “Allohga tavakkul qilish ulug‘ fazilat. Ammo tavakkul, Alloh iroda qilganidek, to‘g‘ri holda bo‘lishi kerak. Ba’zi kishilar tavakkulni yaxshi anglashmaydi. O‘ylamay, urinmay, chora-tadbir ko‘rmay, sabablarini axtarmay, ko‘r-ko‘rona turishni tavakkul deb tushunuvchilar bor.
 

Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamning Uhud urushida qilgan tavakkullarini olaylik. U zot mushriklar askar tortib Uhudga yetib kelganlarini eshitib, tezda musulmonlarni yig‘ib, kengash o‘tkazdilar. O‘zlari birinchi bo‘lib Hujrai saodatga kirib, ustma-ust ikkita sovut kiyib chiqdilar. E’tibor bering – Allohga tavakkul qiluvchilarning eng ulug‘i, peshvosi bo‘lgan zot urushga ketayotib bir emas ikkita sovut kiyib chiqdilar! Odamlarni jihodga targ‘ib qildilar. Manzilga tezroq, osonroq va tinchroq eltuvchi yo‘lni biladigan odamni topib, unga yo‘l boshlashni topshirdilar. Yetib borganlaridan keyin dushmanning kuch-quvvatini yaxshilab hisob-kitob qildilar. So‘ng o‘z jangchilari bilan birma-bir tanishib, hammani joy-joyiga qo‘ydilar. O‘ng qanot va chap qanotlarda kimlar bo‘lishini belgilab, reja tuzdilar. Xullas, urushga zarur bo‘lgan chora-tadbirlarni ko‘rdilar. Ammo Allohga tavakkul qilishlari bu ishlardan ayri emasdi.


Tavakkul bularning barchasini bog‘lab turadigan bir ip misoli. U har bir ishda, chora-tadbirda Allohni vakil deb e’tiqod qilishdir. Afsuski, ko‘pchilik tavakkulni harakatsizlik, urinib ko‘rmaslik bilan bog‘liq holda tushunadi. Ba’zilar Allohga tavakkul qildim, deb harakat qilishlari kerak bo‘lgan ishlarni ham qilishmaydi. Bu esa dangasalik, xolos.


Payg‘ambar alahissalom davrlarida bir kishi kelib: “Yo Rasululloh! Tuyamni bog‘laymi yoki erkin qo‘yib, tavakkul qilaymi?” deb so‘radi.  Payg‘ambar alayhissalom: “Bog‘lab qo‘yib, undan keyin tavakkul qil” dedilar (Imom Termiziy rivoyati).


Alloh taolo barchamizni O‘ziga tavakkal qiladigan bandalari qatorida qilib, ikki dunyo saodatiga musharraf etsin!


Ruhiddin Akbarov,

O‘zbekiston musulmonlari idorasi

Qashqadaryo viloyati vakilligi xodimi

 

O'zbekiston yangiliklari