Bismillahir Rohmanir Rohiym
1. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: "Yaxshi so‘z sadaqadir", dedilar (Imom Buxoriy rivoyati).
2. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: "Har bir yaxshilik sadaqadir", dedilar (Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyati).
3. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: "Yo‘ldan aziyat yetkazovchi narsalarni olib tashlash sadaqadir", dedilar (Imom Bayhaqiy rivoyati).
4. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: "Birodaring yuziga tabassum bilan qarashing sadaqadir", dedilar (Imom Termiziy rivoyati).
5. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: "Yaxshilikka buyurib, yomonlikdan qaytarish (amru ma’ruf va nahiy a’nil munkar) sadaqadir", dedilar (Imom Termiziy rivoyati).
6. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Yo‘lidan adashganga yo‘l ko‘rsatish sadaqadir", dedilar (Imom Termiziy rivoyati).
7. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: "Chelagingdagi suvdan birodaringni chelagiga quyib berishing sadaqadir", dedilar (Imom Termiziy rivoyati).
8. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: "Ko‘zi ojiz kishiga yordam berishing sadaqa", dedilar (Imom Termiziy rivoyati).
9. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: "Ko‘ringanga salom berish sadaqadir", dedilar.
10. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: "Salomga alik olish sadaqadir", dedilar.
11. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: "Kim birodarining oldiga zimmasidagi haqni ado etish uchun yurib borsa, har bir qadamiga sadaqa yoziladi", dedilar.
12. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: "Alloh azza va jallani zikr qilish sadaqadir", dedilar.
Davron NURMUHAMMAD
Inson hayotida eng qimmatbaho ne’matlardan biri vaqtdir. U nihoyatda tez o‘tadi, biror narsaga bog‘lab, to‘xtatib, ortga qaytarib bo‘lmaydi. Har lahza inson umridan bir bo‘lakdir. Shuning uchun vaqtni samarali o‘tkazish, uni qadrlash har bir aqlli inson uchun juda muhim.
Har insonga bir umr berilgan. U yillar, oylar, kunlar, daqiqalar bilan hisoblanadi. Bir soat bekorga ketsa, umrimizdan bir qism bekor ketgan bo‘ladi. Ko‘pincha biz "ertaga qilib qo‘yaman", "keyinroq boshlayman" deya o‘zimizni aldab qo‘yamiz. Aniq reja asosida hayot kechirish, har bir kunni maqsadli va mazmunli o‘tkazish vaqtdan unumli foydalanishning asosiy yo‘lidir. Ilm o‘rganish, mehnat qilish, sog‘liqqa e’tibor qaratish, oila va yaqinlarga vaqt ajratish — bularning bari vaqtning to‘g‘ri taqsim qilinishi bilan bo‘ladi.
Tan olish kerak, zamonaviy texnologiyalar, ijtimoiy tarmoqlar va axborot oqimi vaqtimizni o‘g‘irlab, bizni chalg‘itmoqda. Lekin ayb o‘zimizda. Ba’zan keraksiz narsalarga soatlab vaqt sarflaymiz, keyin esa "vaqtim yetmadi" deb shikoyat qilamiz. Shuning uchun ham hayotda "nimalar muhim, nimalar esa vaqt sarflashga arzimaydi" degan savolga aniq javob topib olish lozim. Vaqtga e’tiborli inson – mas’uliyatli insondir. U har bir vazifani o‘z vaqtida bajaradi, orzulari sari qat’iyat bilan intiladi va hayotini nazorat qila oladi.
Islom dinida ham vaqtga alohida ahamiyat berilgan. Qur’oni karimdagi Asr surasida Alloh taolo asr (vaqt)ga qasam bilan insonning zararda ekani ta’kidlagan. Bu esa vaqtning beqiyos ekanini yana bir bor yodga soladi. Faqat iymon keltirgan va yaxshi amallar qilgan, bir-birlariga Haq (yo‘li)ni tavsiya etgan va bir-birlariga (mana shu Haq yo‘lida) sabr-toqat qilishni tavsiya etgan zotlargina najot topishi aytilib, ulgurib qolishga da’vat etilgan. Demakki, vaqtni to‘g‘ri sarflay olgan insongina yutuqqa erishadi. Hayotimizdagi har bir daqiqa – bebaho xazina. Undan oqilona foydalanib qolish kerak, azizlar.
Abdulvohid ISAQOV,
Namangan shahridagi
“Miryoqubboy Mirhakimboy”
jome masjidi imom xatibi