Savol: Guvohlarsiz nikohdan o‘tganmiz. Shu nikohimiz to‘g‘ri bo‘lganmi? Agar noto‘g‘ri bo‘lgan bo‘lsa, nima yo‘l tutishimiz kerak?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Nikohda guvohlarning bo‘lishi shartdir. Bu haqida Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar:
لَا نِكَاحَ إلَّا بِشُهُودٍ
“Nikoh faqat guvohlar bilan durust bo‘ladi” (Imom Bayhaqiy rivoyati).
Shunga ko‘ra, agar nikoh guvohlarsiz, ya’ni kamida ikki erkak yoki bir erkak va ikki ayolning guvohligisiz o‘qilgan bo‘lsa, uni guvohlar huzurida qaytadan o‘qish lozim bo‘ladi.
فِي مَآلِ الْفَتَاوَى لَوْ تَزَوَّجَ بِغَيْرِ شُهُودٍ ثُمَّ أَخْبَرَ الشُّهُودَ عَلَى وَجْهِ الْخَبَرِ لَا يَجُوزُ إلَّا أَنْ يُجَدِّدَ عَقْدًا بِحَضْرَتِهِمْ .
“Maolil-Fatovo kitobida yozilishicha, bir kishi guvohlarsiz nikohlansa, so‘ng guvohlarga bu haqida xabar bersa, durust bo‘lmaydi. Faqat nikohni guvohlar huzurida yangidan o‘qitsa, shundagina nikohi durust bo‘ladi” (“Al-Bahr ar-Roiq” kitobi). Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi
Cavol: Kollejda o‘qib yurgan vaqtlarimda ba’zan avtobusdan yo‘lkirani bermasdan tushib ketardim. Bu ishning og‘ir gunoh ekanini anglab yetdim. Buni qanday to‘g‘rilasam bo‘ladi? Taxminiy hisoblab, sadaqa qilsam bo‘ladimi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Siz bu ishingiz uchun avvalo istig‘for aytib, tavba qilasiz. To‘lamagan yo‘lkiralaringizni taxminiy hisoblaysiz hamda o‘zingiz foydalangan avtobuslar boshqarmasidan yo‘lkiralar to‘lanadigan hisob raqamlari bo‘lsa, qarzlaringizni shunga o‘tkazib qo‘yasiz va shu bilan zimmangizdagi yukdan qutilasiz, inshaalloh. Agar ularda bunday imkoniyat bo‘lmasa, sadaqa qilib yuborasiz.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.