Sayt test holatida ishlamoqda!
11 Iyun, 2025   |   15 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:05
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:38
Shom
19:59
Xufton
21:37
Bismillah
11 Iyun, 2025, 15 Zulhijja, 1446

Ko‘z tegishidan qanday saqlanish mumkin?

11.12.2024   5678   5 min.
Ko‘z tegishidan qanday saqlanish mumkin?

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Banda Alloh taoloni zikr qilish bilan ko‘z tegishidan o‘zini saqlashi mumkin. Fotiha, oyatul kursi, ixlos, muavvizatayn ya’ni falaq va nos suralarini o‘qib yurish, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam o‘rgatgan duolarni qilish tavsiya etiladi. U zot alayhissalom avvalo o‘zlariga, so‘ngra Hasan va Husayn nabiralariga:

أعِيذُكُمَا بِكَلِمَاتِ اللهِ التَّامَّةِ مِنْ كُلِّ شَيْطَانٍ وَهَامَّةٍ وَمِنْ كُلِّ عَيْنٍ لاَمَّةٍ

U’iyzukuma bikalimatillahit tammati min kulli shaytonin va hammah va min kulli ’aynin lammah, duosini o‘qib: Bu duo otangiz Ismoil va Is'hoq alayhimussalomning panoh tilaydigan duolari, deb aytar edilar (Imom Buxoriy rivoyati).

Demak, kimki Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sunnatlariga muvofiq sura va duolarni o‘qib yurishga odatlansa, odamlarning yomon ko‘z va nazarlaridan himoyalangan bo‘ladi.

Shuni unutmangki! Har bir insonning o‘zi bilmagan holda boshqalarga ko‘zi tegishi mumkin. Chunki faqat “Mashaa Alloh” yoki “Barakalloh” deganlardan boshqa har bir insonning ko‘zi tegib qoladi. Hatto o‘z yaqiningizga ham o‘zingiz bilmagan holda ko‘zingiz tegish mumkin.

Shuning uchun, banda o‘zini hayrtaga soladigan biror narsani ko‘rib qolganida “Mashaa Alloh” yoki “Barakalloh” deb Alloh taoloni zikr qilishni unutmasligi lozim.

Alloh taolo Qur’oni karimda bunday marhamat qiladi: «Bog‘ingga kirganingda: “Allohning xohlagani, Allohdan boshqada quvvat yo‘q”, desayding» (Kahf surasi, 39-oyat).

Hatto bir odam o‘zining bog‘iga kirganida bog‘ning chiroyligidan hayratlanib “Masha Alloh” deyishni unutsa, o‘ziga-o‘zi ziyon yetkazib qo‘yadi. Shuning uchun har bir inson o‘zida, oilasida yoki biror narsada uni hayratga soladigan ishni ko‘rganida “Masha Alloh”, “Barakalloh” deb aytishni esdan chiqarmasligi lozim.

Ko‘z tegishidan saqlanishning yo‘llaridan biri bu – banda ko‘z tegishi va odamlarning hasadiga duchor bo‘lmaslik uchun imkon qadar diqqatni jalb qiladigan ishlardan o‘zini saqlashi lozim.

Shuningdek, haddan tashqari ko‘z tegishidan qo‘rqavermaslik, hamma narsadan shubha qilavermaslik, shaytonning vasvasalariga uchmaslik kerak. Har bir ishning o‘z mezoni bor. Buning uchun ko‘z tegishiga butkul be’tibor, beparvo bo‘lmaslik va haddan tashqari shaytonning vasvasasiga uchib, chuqur ketmaslik darkor.

Ko‘z tegishini muolaja qilishning ikki yo‘li bor

Birinchisi, agar sizga kimning ko‘zi tekkanini bilsangiz ko‘zi tekkan odam tahorat olishi lozim. Yuqoridagi rivoyatda kelganidek Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Omir ibn Robi’aga tahorat qilishni buyurganlar. Keyin Omir qo‘llari, tirsaklari, tizzalari, oyoq atroflari va izorining ichini yuvib, so‘ng o‘sha yuvingan suvini Sahlning ustidan quygan. Shunda Sahl ibn Hunayf hech qanday zarar ko‘rmagandek yurib ketgan.

Demak, banda kimning ko‘zi tekkanini bilsa, undan tahorat olishini so‘rashi lozim ekan. Shunda so‘raluvchi aslo g‘azablanmasligi, “Yo‘q, men senga hasad qilmaganman, mening ko‘zim tegmaydi” deb aytmasligi kerak. Chunki ba’zan inson o‘zi bilmagan holda, hatto, hasad qilmaganida ham ko‘zi tegishi mumkin.

Ikkinchi yo‘l – agar kimning ko‘zi tekkanini bilmasangiz, unda fotiha, oyatul kursi, ixlos va muavvizatayn suralarini qayta-qayta o‘qish kerak.

Jabroil alayhissalom Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning huzurlariga kelib: “Bemor bo‘ldingizmi?” deb so‘raganida u zot alayhissalom: “Ha”, deganlar. Shunda Jabroil alayhissalom: “Bismillahi urqiyka. Min kulli shayin yu’ziyka. Min sharri kulli nafsin av aynin hasidin Allohu yashfiyka. Bismillahi urqiyka”, deb aytganlar (Imom Muslim va Imom Termiziy rivoyati).

Bu Jabroil alayhissalomning Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bemor bo‘lgan vaqtlarida shifo so‘rab qilgan duolaridir. Bundan tashqari ulamolar bemor bo‘lganda Qur’oni karimdagi ushbu oyatlarni o‘qishni tavsiya qilganlar:

“So‘ng takror-takror nazar sol, nazar senga istaganini topa olmay, horib-charchagan holda qaytadir” (Mulk surasi, 4-oyat).

“Va kofirlar zikrni eshitayotganlarida seni ko‘zlari bilan toydirmoqchi bo‘ldilar va, albatta, u jinnidur, derlar. Holbuki, u butun olamlarga eslatmadan o‘zga narsa emas” (Qalam surasi, 51-52-oyatlar).

Aslida Qur’oni karimning har bir oyati mo‘minlar uchun shifodir. Lekin yuqoridagi oyatlar aynan ko‘z tegishi bilan bog‘liq kasalliklarni davolashda samarali sanaladi. Ularni har inson o‘ziga, farzandlariga o‘qib yurishi lozim.

Shu o‘rinda bir muhim masalaga ham to‘xtalib o‘tsak. Inson aslo folbin, kohin, sehrgar, arrofning oldiga bormasligi shart. Chunki ular Alloh taolo va Uning Rasuli qaytargan amallarni qiladilar. Ularga ishonish og‘ir gunohdir. Shuning uchun, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ularning oldiga borishdan qattiq qaytarganlar.

Tonggi va tungi zikrlarni qilishni ham unutmang. Chunki bu ko‘z tegishidan saqlanishning eng samarali yo‘llaridan biridir.

Alloh taolodan Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga ergashimizga, u zotning sunnatlariga amal qilishimizga tavfiq berishini, yomon ko‘zdan, hasadchilarning hasadidan, inson va jinlarning yomonligidan asrashini so‘raymiz.

Davron NURMUHAMMAD

Boshqa maqolalar

Rasululloh ﷺning oxirgi haj va xutbalari

04.06.2025   5287   4 min.
Rasululloh ﷺning oxirgi haj va xutbalari

Ummatga qilingan so‘nggi vasiyat


“Hajjatul vado’” ya’ni “Vado xutbasi” lug‘atda “Vidolashuv xutbasi”, “xayrlashuv, ayriliq xutbasi-xitobi” degan ma’nolarni bildiradi.

Hijriy o‘ninchi yilning 9 zulhijja oyida (milodiy 632 yil 8 mart) Payg‘ambarimiz alayhissalom so‘nggi haj ibodatini ado etganlarida xutba qilganlar. Unda Makkada jami 124 ming musulmon to‘plangan edi.

U zot alayhissalom Qasvo degan tuyalariga minib, Arafot vodiysida ummatga so‘nggi vasiyatlarini bayon etganlar. Bu xitob faqat o‘sha joyda to‘plangan hojilargagina emas, balki qiyomatga qadar keladigan butun insoniyatga qaratilgan.

 

Payg‘ambarimiz alayhissalom ummatga bunday vasiyat qildilar:

“Ey insonlar! So‘zimni yaxshilab tinglang... Bu yildan so‘ng sizlar bilan bu yerda yana ko‘rishish-ko‘rishmasligimni bilmayman.

 

Ey insonlar! Buguningiz qanday ham muqaddas kun, bu oylar qanday ham muqaddas oy, bu shahar (Makka) qanday ham muqaddas bir shahar bo‘lsa, Robbingiz bilan ko‘rishgunga qadar qonlaringiz, mollaringiz, obro‘larinigiz ham ayni shaklda muqaddasdir va bir-birlaringizga haromdir!

Ey sahobalarim! Ertaga Robbingizga ro‘para bo‘lib va bugungi holingiz haqida javob berursiz. Mendan so‘ngra eski zalolatlarga qaytib, bir-biringizning bo‘yningizga urmangiz!...

Ey insonlar! Ayollaringizga yaxshi muomala qilishingizni va Allohdan qo‘rqishingizni tavsiya qilaman. Chunki ular amringiz ostidadir. Siz ularni Allohning bir omonati o‘laroq oldingiz va ularning nomuslarini va iffatlarini Alloh oldida so‘z beraroq halol etingiz.

Yaxshi bilingki, sizning ayolingizda haqqingiz bo‘lganidek, ularning ham sizda haqlari bor.

Ey mo‘minlar! So‘zimni tinglang. Yaxshi tushinib oling. Batahqiq Robbingiz birdir. Otalaringiz ham bittadir. Alloh huzurida eng xayrligingiz, Allohdan eng ko‘p qo‘rqqaningizdir.

Arablarning ajamdan, ajamning esa arabdan, oq irqlining qora irqlidan, qora irqlining oq irqdan hech qanday ustunligi yo‘qdir. Ustunlik yolg‘iz taqvodadir.

Ey insonlar! Allohdan qo‘rqing, rahbar qilib ustingizga burni, qulog‘i kesik bir qulni saylab qo‘ysa, Allohning Kitobi ila hukm etgani qadar uni tinglang va unga itoat eting!

Ey insonlar! Sizga bir omonat qoldirayapman-ki, uni mahkam ushlasangiz yo‘lingizdan adashmaysiz! U omonat Allohning Kitobi va payg‘ambarining sunnatidir.

Ey mo‘minlar! Allohdan qo‘rqing! Besh vaqt namozingizni o‘qing! Ramozon oyidagi ro‘zalaringizni tuting!

Mollaringizning zakotini bering! O‘zlaringizdan bo‘lgan amr sohiblariga itoat eting-ki, Robbingizni jannatiga kirursiz.

Ey insonlar! Haddan oshishlikdan saqlaning. O‘tgan ummatlarning halokatining sababi, dinlarida haddan oshish edi.

Bu sanadan so‘ngra yana siz bilan bu yerda ko‘rishish-ko‘rishmasligimni bilmayman.

Ey insonlar! Ertaga men xaqimda sizdan so‘raganlarida nima deysiz? Risolatni yetkazdimmi? Ilohiy vazifani ado qildimmi?”, dedilar.

Bunga butun as’hobi kirom shunday javob berdilar: “Albatta, qasam ichamizki siz Allohning xabarini tablig‘ etdingiz, vazifani bajardingiz. Bizga tavsiya va nasihatda bo‘ldingiz. Hammasiga shohidlik beramiz!”

 

Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam muborak ko‘rsatgich barmoqlarini samoga ishorat qildirib, jamoatga boqib bunday dedilar: “Shohid bo‘l Robbim! Shohid bo‘l Robbim! Shohid bo‘l Robbim!”.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam vidolashuv xutbasini yakunlagach, Alloh taolo quyidagi oyatni nozil qildi:

Bugungi kunda Men sizning diningizni mukammal qilib berdim. Sizga ne’matimni batamom qildim. Va sizga Islomni din deb rozi bo‘ldim (Moida surasi, 3-oyat).

Nabiy alayhissalom vado hajidan qaytishda yo‘lda xastalandilar. Xastaliklari 13 kun davom etdi. Hijriy 11 yili robi’ul avval oyining dushanba kuni Oisha onamizning xonalarida muborak ruhlarini Allohga topshirdilar va o‘sha joyda dafn qilindilar...

Sollallohu alayhi vasallam

Davron NURMUHAMMAD