Joriy yilning 18 iyul kunidan “Yangi O‘zbekistonning fidoyisi bo‘lib, ma’naviyat targ‘ibotchisiga aylanamiz” tashabbus doirasida yurtimizda ma’naviy-ma’rifiy targ‘ibot tadbirlari keng quloch yoydi.
E’tiborlisi, hayot tajribasiga ega hoji ota, hoji onalarning targ‘ibot ishlarini olib borish, shukronalik hissini yanada kuchaytirish va daxldorlik tuyg‘usini oshirishga qaratilgan tadbirlarni tashkil etish borasidagi fidoyiliklari o‘z samarasini bermoqda.
Xususan, shu yilgi hoji ota va hoji onalar imom-xatib va mahalla faollari bilan birga mahallalarda istiqomat qiluvchi ijtimoiy himoyaga muhtoj, boquvchisini yo‘qotgan, notinch, ajrim yoqasida turgan hamda moddiy va ma’naviy ko‘mak zarur bo‘lgan oilalar holidan xabar olib, qimmatli va’z-nasihatlar bilan ularning ko‘ngillariga iliqlik olib kirish barobarida xayriya va ehsonlar ulashmoqdalar.
Oilaviy nizolarni bartaraf etish, ajrim yoqasidagi oilalarni yarashtirish, noto‘g‘ri yo‘lga kirib qolgan yoshlarga to‘g‘ri yo‘l ko‘rsatish kabi masalalar ijobiy hal etilayotgani quvonarli holdir. Mazkur tashabbus doirasida ishsiz fuqarolar ishga joylandi, uyi ta’mirtalab bo‘lganlarning xonadonlari obod qilindi. Ehtiyojmand oilalarga moddiy yordam ko‘rsatilib, oziq-ovqat mahsulotlari taqdim etildi.
Bu ishlarga hududiy hokimliklar, O‘zbekiston musulmonlar idorasi, Din ishlari bo‘yicha qo‘mita, O‘zbekiston mahallalari uyushmasi bosh-qosh bo‘lib, Respublika ishchi guruhi tomonidan mahalla raislari, faollari, imom-xatiblar, hojilarga mahallalarda amalga oshiriladigan tadbirlar bo‘yicha doimiy tushuntirish ishlari olib borildi.
Shuningdek, 11103 nafar hojilar o‘z mahallalaridagi ijtimoiy himoyaga muhtoj, profilaktik hisobda turuvchi, kam ta’minlangan, boquvchisini yo‘qotgan, notinch oila, ajrim yoqasida turgan fuqarolarga biriktirish ishlari tashkil etildi.
Biriktiruvga asosan, 18 iyul – 4 dekabr kunlari Qoraqalpog‘iston Respublikasida 1889 ta, Andijon viloyatida 5811 ta, Buxoro viloyatida 2144 ta, Jizzax viloyatida 6144 ta, Navoiy viloyatida 874 ta, Namangan viloyatida 6700 ta, Samarqand viloyatida 9001 ta, Sirdaryo viloyatida 1361 ta, Surxondaryo viloyatida 1797 ta, Toshkent viloyatida 2058 ta, Farg‘ona viloyatida 2066 ta, Xorazm viloyatida 4165 ta, Qashqadaryo viloyatida 4217 ta, Toshkent shahrida 5116 ta, jami 53 343 ta tadbirlar o‘tkazildi.
Hududlarda 11103 ta hojilar ishtirokida 313 138 ta fuqarolar holidan xabar olinib, mahalla raislari, imom-xatiblar bilan birgalikda suhbatlar tashkil etildi.
Mahallalardagi kam ta’minlangan, boquvchisini yo‘qotgan, ehtiyojmand oilalarga mahalla va hojilar tomonidan 3 mlrd. 238 mln. 541 ming so‘m miqdoridagi moddiy yordam, 3 mlrd. 682 mln. 635 ming so‘m miqdoridagi oziq-ovqat mahsulotlari taqdim etildi.
Shuningdek, 4818 marta tinchlik qadri va shukronilik, 3318 marotaba yoshlar tarbiyasi, illatlarga qarshi kurash, 2697 marotaba ilm-ma’rifatga targ‘ib, 3565 marotaba yot g‘oyalarga qarshi kurash, 7462 marotaba oilaviy janjal va ajrimlar yo‘nalishlarida ishlar olib borildi.
Shu kunga qadar, umum hisobda 53 343 ta tadbirlar o‘tkazilib, unga 313 138 nafar fuqaro qamrab olindi.
Mazkur xayrli tashabbus doirasidagi ishlar davom etmoqda.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Savol: Saharlik qilish qanday amal?
Javob: Saharlik qilish mustahab amaldir. Saharlik qila olmagan kishi subhi sodiqdan to quyosh botguncha hech narsa yeb-ichmasdan ro‘za tutsa, ro‘zasi durust bo‘laveradi. Ramazon ro‘zasi bo‘lsa ham, nafl ro‘za bo‘lsa ham.
Savol: Bilmay subhi sodiqdan keyin taomlansa, ro‘za durust bo‘laveradimi?
Javob: Yo‘q, durust bo‘lmaydi. Ro‘za subhi sodiqdan quyosh botguncha Alloh taologa qurbat hosil qilish niyatida yeb-ichish va jimo’ qilishni tark qilishdir. Kishi hali subhi sodiq kirmadi, degan o‘yda saharlik qilsayu, subhi sodiq kirib bo‘lgan bo‘lsa yoki quyosh botib bo‘ldi, degan xayolda iftorlik qilib yuborsayu, quyosh hali botmagan bo‘lsa, uning zimmasiga o‘sha kun ro‘zasining qazosi lozim bo‘ladi, kafforat emas.
Savol: Saharlikning oxirgi vaqti qachon?
Javob: Subhi sodiq kirishi bilan saharlik vaqti tugab, ro‘za vaqti boshlanadi. Ikkisining o‘rtasini ajratib turadigan uchinchi bir vaqt yo‘q. Saharlik o‘z vaqtida bo‘lgani afzal. Lekin subhi sodiq kirgan-kirmagani borasida ikkilanadigan darajada kechiktirish makruh.
Savol: Xalq orasida yuradigan «oq ip bilan qora ip ajramaguncha», «kesak otsa ko‘rinmaguncha saharlik qilsa bo‘ladi» degan gaplar to‘g‘rimi?
Javob: Oyati karimada saharlik borasida kelgan «oq ip bilan qora ip» jumlasida odamlar o‘ylaganidek haqiqiy oq va qora iplar emas, balki «kun bilan tun» nazarda tutilgan. Bir sahobiy bu haqda so‘raganida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam oyatdagi oq va qora ipdan murod haqiqiy oq va qora ip emas, balki kun bilan tun ekanini aytganlar.
Kesak otsa ko‘rinish-ko‘rinmasligi tunning yorug‘ yoki qorong‘uligiga bog‘liq. Lekin hozirgi kundagidek barcha joyda elektr chiroqlar, soatlar mavjud zamonda subhi sodiq kirgan-kirmaganini bu kabi yo‘llar bilan aniqlash to‘g‘ri natija bermaydi.
«Mo‘minning qalqoni» kitobidan