Tavof qilish asosan haj yoki umra ibodati vaqtida Ka’ba atrofida yetti marta aylanish bilan ado qilinadi. Bundan tashqari vaqtlarda ham Masjidul Haromda bo‘lgan ziyoratchilar tavof bilan mashg‘ul bo‘ladilar, chunki tavof Ka’ba yonida bo‘lgan inson uchun namozga teng ibodatdir. Ushbu ibodat soat mili aylanishiga teskari shaklda amalga oshiriladi.

Bu bir nechta ilmiy sabablar bilan muvofiq keladi:

1. Qon inson tanasida soat miliga teskari yo‘nalishda aylanadi;
2. Atom elektronlari yadro atrofida soat miliga teskari yo‘nalishda harakatlanadi;
3. Oy o‘z o‘qi atrofida soat miliga teskari yo‘nalishda aylanadi;
4. Yer o‘z o‘qi atrofida soat miliga teskari yo‘nalishda aylanadi;
5. Yer Quyosh atrofida soat miliga teskari yo‘nalishda aylanadi;
6. Quyosh sistemasi sayyoralari Quyosh atrofida soat miliga teskari yo‘nalishda aylanadi;
7. Quyosh va butun quyosh tizimi galaktikada soat miliga teskari yo‘nalishda harakatlanadi;
8. Barcha galaktikalar fazoda soat miliga teskari harakatlanadi.

Bundan ma’lum bo‘ladiki, biz ham Ka’bani tavof qilganimizda butun olam bilan bir yo‘nalishda harakatlanamiz.

Biz ham Ka’ba atrofida Odam alayhissalomdan tortib Muhammad sollallohu alayhi va sallamgacha bo‘lgan barcha payg‘ambarlar tavof qilgan tarzda aylanamiz.

Po‘latxon Kattayev,
TII Hadis va Islom tarixi fanlari kafedrasi katta o‘qituvchisi.