Sayt test holatida ishlamoqda!
26 Iyul, 2025   |   1 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:36
Quyosh
05:13
Peshin
12:35
Asr
17:36
Shom
19:50
Xufton
21:19
Bismillah
26 Iyul, 2025, 1 Safar, 1447

Kechasi ko‘chada yurishning zararlari

13.12.2024   5133   2 min.
Kechasi ko‘chada yurishning zararlari
Ibn Umar roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Agar odamlar yolg‘izlikda nimalar borligini men bilganchalik bilganlarida edi, birorta ham otliq tunda yolg‘iz yurmasdi”, dedilar (Imom Buxoriy rivoyati).

Ushbu hadisi sharifda Rasululloh sollalloh alayhi vasallam kechasi yolg‘iz yurishdan qaytarmoqdalar. Chunki uning bir qancha zararlari bor, ammo odamlar ularning hammasini ham anglab yetmaydilar. Shu sababli, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam insonlar bilmagan yomonliklarni bilganlari uchun undan ogohlantirmoqdalar.

Bugungi kunda ota-ona nazorati va e’tiborisiz qolgan juda ko‘plab yoshlarning ushbu hadisga amal qilmay, kechasi bilan ko‘chalarda, kafe-bar, internet klublarda sang‘ib yurishlari, tongga qadar vaqtlarini behuda va bekorchi ishlarga sarflashlari kuzatilmoqda.

Eng xavfli va ayanchli jihati – yarim tunda bunday ko‘cha daydishlarning oxir-oqibati turli jinoyatlar, qotilliklar, mushtushzo‘rliklar bilan yakun topmoqda. Qolaversa, turli ruhiy kasalliklarga duchor bo‘lganlarning aksariyati aynan bemahalda ko‘chada sang‘ib yurganlar tashkil etishini unutmaslik kerak.

Shuningdek, tunni bekorchilik bilan o‘tkazish inson salomatligi uchun ham jiddiy zarar ekanini ta’kidlab o‘tish lozim. Buyuk Britaniya olimlarining 90 mingga yaqin ko‘ngilli qatnashgan, olti yil davom etgan taqdiqotlari natijasiga ko‘ra soat 2200 dan 2300 gacha bo‘lgan vaqt oralig‘ida uyquga yotish yurak-qon tomir kasalliklari xavfini sezilarli darajada kamaytirishi aniqlangan (European Heart Journal – Digital Health, Volume 2, Issue 4, December 2021, Pages 658–666).

Demak, shariat ko‘rsatmasiga amal qilgan banda dunyo va oxirati uchun foydali bo‘lgan amallarga yaqin, noxush va zararli holatlardan esa uzoq bo‘ladi. Alloh taolo O‘zining roziligini topadigan solih amallarda bardavom qilsin!

Davron NURMUHAMMAD

Boshqa maqolalar

Mo‘miyo iste’mol qilish mumkinmi?

23.07.2025   7650   1 min.
Mo‘miyo iste’mol qilish mumkinmi?

Savol: Mo‘miyo  halolmi? Uni iste’mol qilsa bo‘ladimi?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Ha, mo‘miyo halol va uni iste’mol qilish joiz. Mo‘miyo tog‘ jinsidan sizib chiqadigan quyuq modda bo‘lib, tabobatda qadimdan ishlatib kelingan. Shar’iy jihatdan esa, u tog‘ jinsidan sizib chiqadigan tabiiy modda va zararsiz ekanligi e’tiboridan iste’moli halol hisoblanadi. Zero, dinimizda: “Narsalar aslida muboh (halol)dir”, degan qoida bor.

Bundan ma’lum bo‘ladiki, barcha narsalar inson uchun yaratilgan bo‘lib, ulardan foydalanish halol. Qat’iy dalil sobit bo‘lmagunicha hech bir narsa harom bo‘lmaydi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Alloh kitobida halol qilgan narsa halol, harom qilgan narsa harom, sukut qilgan narsa afv (etilgan)dir. Allohdan ofiyatni so‘ranglar, chunki Alloh esdan chiqarguvchi emas”, deganlar (Imom Abu Dovud rivoyati).

Ya’ni Alloh taolo ba’zi narsalar borasida halol yoki harom, degan hukmni bayon qilmagan. Shuning uchun ham ular mubohlik hukmida qolaveradi. Vallohu a’lam.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.