Sayt test holatida ishlamoqda!
26 Iyul, 2025   |   1 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:36
Quyosh
05:13
Peshin
12:35
Asr
17:36
Shom
19:50
Xufton
21:19
Bismillah
26 Iyul, 2025, 1 Safar, 1447
Maqolalar

Mushriklarni qatl qilishni man qilib yozilgan maktub

14.12.2024   4760   2 min.
Mushriklarni qatl qilishni man qilib yozilgan maktub

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Imom Molik Kufa ahlidan bo‘lgan bir kishidan rivoyat qiladi:

«Umar ibn Xattob roziyallohu anhu o‘zi yuborgan bir lashkar omiliga: «Menga yetgan xabarga ko‘ra, sizlardan ba’zi kishilar ajam kofirni quvar ekan. U toqqa chiqib berkinsa, «nametars» (qo‘rqma), der ekan. Lekin tutib olgach, o‘ldirar ekan. Allohga qasamki, menga kim o‘shandoq qilgani haqida xabar yetsa, albatta, uning bo‘ynini chopaman», deb maktub yozdi».

Qarang-a, qanday oliyjanoblik! Urush vaqti. Bir dushman toqqa qochib, yashirinib oldi. Lekin uni quvib borgan musulmonning yolg‘on va’da berib, dushmanni o‘ldirishga haqqi yo‘q. Agar yolg‘on va’da berib, biror mushrikni o‘ldirsa, u o‘z hukumati tomonidan o‘lim jazosiga hukm qilinadi.

Imom al-Voqidiy va Ibn Asokir Abdulloh ibn Abu Hadrad al-Aslamiydan rivoyat qiladilar:

«Umar ibn Xattob roziyallohu anhu bilan Jobiyaga keldik. U ahli zimmadan bir cholning taom tilanib yurganini ko‘rib qolib, uning kimligini so‘radi. «U ahli zimmadan, yoshi ulg‘ayib, zaif­lashib qolgan», deyildi.

Umar uning zimmasidagi jizyani bekor qildi. Keyin: «Undan jizya olib, zaiflashgan chog‘ida taom tilantirib qo‘ydingizmi?!» deb, Baytulmoldan o‘n dirham nafaqa joriy qildi. Uning oilasi bor edi».

Abu Ubayd va Ibn Zanjavayh rivoyat qiladilar:

«Umar roziyallohu anhu bir qari zimmiy cholning masjid eshigi oldida tilanib turganini ko‘rib qoldi va:

«Senga nisbatan insof qilmabmiz. Yoshliging­da sendan jizya olibmiz. Katta bo‘lganingda seni zoye qilibmiz», dedi. So‘ngra Baytulmoldan unga yetarli maosh joriy qildi».

«Hadis va hayot» kitobining 23-juzidan olindi

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Mo‘miyo iste’mol qilish mumkinmi?

23.07.2025   7569   1 min.
Mo‘miyo iste’mol qilish mumkinmi?

Savol: Mo‘miyo  halolmi? Uni iste’mol qilsa bo‘ladimi?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Ha, mo‘miyo halol va uni iste’mol qilish joiz. Mo‘miyo tog‘ jinsidan sizib chiqadigan quyuq modda bo‘lib, tabobatda qadimdan ishlatib kelingan. Shar’iy jihatdan esa, u tog‘ jinsidan sizib chiqadigan tabiiy modda va zararsiz ekanligi e’tiboridan iste’moli halol hisoblanadi. Zero, dinimizda: “Narsalar aslida muboh (halol)dir”, degan qoida bor.

Bundan ma’lum bo‘ladiki, barcha narsalar inson uchun yaratilgan bo‘lib, ulardan foydalanish halol. Qat’iy dalil sobit bo‘lmagunicha hech bir narsa harom bo‘lmaydi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Alloh kitobida halol qilgan narsa halol, harom qilgan narsa harom, sukut qilgan narsa afv (etilgan)dir. Allohdan ofiyatni so‘ranglar, chunki Alloh esdan chiqarguvchi emas”, deganlar (Imom Abu Dovud rivoyati).

Ya’ni Alloh taolo ba’zi narsalar borasida halol yoki harom, degan hukmni bayon qilmagan. Shuning uchun ham ular mubohlik hukmida qolaveradi. Vallohu a’lam.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.