Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Soib ibn Aqra’ roziyallohu anhu xalifa hazrati Umarga Nahovand jangida shahid bo‘lgan kishilarni sanadi. U taniqli, ko‘zga ko‘ringan kishilarning ismlarini birma-bir aytib bo‘lib, so‘ngra dedi:

– Qolganlar chekka qishloqlardan. Amirul mo‘minin, siz ularni tanimaysiz.

Shunda Umar roziyallohu anhu yig‘ladilar va:

– Umarning tanimasligi ularga zarar bermaydi. Chunki ularni Alloh taniydi, - dedilar.

Imom Zahabiy rahimahullohning «Siyaru a’la min nubalo» kitobida keladi: «Horun Rashidning qo‘shinida yigirma ming mujohid o‘z nomini Allohdan o‘zga hech kim ularni bilmasligi uchun qo‘shin kitobiga yozdirmas, maosh ham olmas edi».

Gapning bog‘liqlik tomoniga kelsak, Usmon ibn Affon roziyallohu anhu qatl qilingan paytda Sa’d ibn Abu Vaqqos roziyallohu anhu sahroda tuyalarini boqib yurgan edilar. U kishining oldiga o‘g‘li keldi. Sa’d roziyallohu anhu uni uzoqdan ko‘rgach, dedilar:

– Allohim! Bu chavandozning yomonligidan Sendan panoh so‘rayman.

Farosatlari ila choparning yomon xabar olib kelayotganini sezganlar. U yetib kelgach, qarasalar, o‘g‘li ekan. U Sa’d roziyallohu anhuga dedi:

– Siz tuyalaringiz bilan yuravering. U yoqda esa odamlar podshohlikni talashib yotishibdi (ya’ni o‘g‘li Sa’d roziyallohu anhuni xalifalikka targ‘ib qilyapti).

Sa’d roziyallohu anhu dedilar:

Maxfiy banda boshqalardan o‘zining yomonliklarini yashirganidek, yaxshiliklarini ham yashiradi. Faqatgina o‘zi bilan Alloh biladigan maxfiy amali bo‘ladi.

Siz qiladigan sadaqani insonlar bilishi kerak emas. Riyo amallarni botil qiladi. Garchi kishida riyo bo‘lmasa-da, sadaqa berayotgani shaxsning qalbiga ozor yetkazib qo‘yishi ehtimoli bor. Kishilarning qalbini to‘ldirish esa, ularning cho‘ntagini to‘ldirishdan oldinda turadi.

Qiladigan har bir yaxshi amalingizni hujjatlashtirib qo‘yishingiz shart emas. Nafsingizga ham ozroq dam bering. Bu ishlarni yozib qo‘yishni Allohga qoldiring. Modomiki, muxlis ekansiz, U zot amalingizni zoye qilmaydi.

Din ishining hisobini Alloh qiladi. Amalimiz ostida ixlos bo‘lsa ajr, riyo bo‘lsa, azob bor... Alloh hech narsani zoye qilmaydi.

Allohdan o‘zga hech kim bilmaydigan kasalligimizga Allohdan o‘zga hech kim bilmaydigan sadaqa bilan shifo so‘raylik.
Qalbingizda in qurib olgan, Allohdan o‘zga hech kim bilmaydigan g‘amga Undan o‘zga hech kim bilmaydigan istig‘for bilan najot istang.
Allohdan o‘zga hech kim bilmaydigan tashvishlaringizga faqatgina Alloh biladigan tungi ikki rakat namozingiz bilan kengchilik so‘rang.
Rizqingiz tor bo‘lsa, kishilarga aytib yurmang. Iffatli bo‘ling. Allohga yashirin istig‘for ayting. Buni hech kim bilmasin!
Yodingizda tuting! Umarning bilmasligi sizga zarar bermaydi. Zero, Alloh sizning barcha holatingizni bilib turibdi!
U Zot o‘zini ko‘z-ko‘z qilmagan bandasini yaxshi ko‘radi.

«Nabaviy tarbiya» kitobi asosida tayyorlandi