Sayt test holatida ishlamoqda!
09 Iyun, 2025   |   13 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:05
Quyosh
04:50
Peshin
12:27
Asr
17:37
Shom
19:58
Xufton
21:36
Bismillah
09 Iyun, 2025, 13 Zulhijja, 1446

Uhud tog‘i

16.12.2024   4106   2 min.
Uhud tog‘i

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Ziyoratchi Uhud tog‘i va Uhud shahidlari qabristonini ziyorat qilishi mustahab hisoblanadi. Uhud shahidlari qabristoni kichik qabriston bo‘lib, u yerda Hamza roziyallohu anhu va boshqa sahobalarning qabrlari bor.

Nabiy sollallohu alayhi vasallam Baqi’ va Uhud shahidlari yotgan qabristonni tez-tez ziyorat qilib turardilar.
Bu qabristonda qilinadigan amallar tartibi Baqi’ qabristonidagi kabidir. Uhud tog‘i fazilatiga kelsak, bu borada bir qancha hadislar mavjud.

Anas ibn Molik roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Uhud tog‘iga qarab: “Darhaqiqat, Uhud bizni, biz uni yaxshi ko‘radigan tog‘dir”, dedilar (Imom Muslim rivoyat qilgan).

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Uhud tog‘ini yaxshi ko‘rardilar. Ibn Hajar rahmatullohi alayhning rivoyatida: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Uhud tog‘ida yurganlarida uning shavqi kelib qimirladi. Shunda ul zot oyoqlari bilan tog‘ni tepib: “Sokin bo‘l, ey Uhud!” dedilar», deyilgan.

Suhayliyning rivoyatida aytiladi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam chiroyli fa’l (yaxshilikka yo‘yib qo‘yish) va chiroyli ismlarni yaxshi ko‘rar edilar. “Ahadiyya” kalimasidan yasalgan ism (Uhud)dan chiroyli ism yo‘q. “Uhud” so‘zidagi harakatlar (harfning osti va ustiga qo‘yiladigan belgilar) raf’dir. Raf’ (bizdagi “u” harfiga to‘g‘ri keladi) so‘zi ko‘tarish, yuksaltirish ma’nolarini anglatadi. Shu lafzdan Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam Ahadning dini qadri baland ko‘tarilishi, oliylikka yuksalishini his qilardilar. Shuning uchun unga bo‘lgan muhabbatlari ham so‘zda, ham ma’noda bog‘langan edi.


Demak, biz ham yuqorida aytilganlardan o‘zimizga kerakli xulosalar chiqarib, qo‘ldan kelgancha hayotimizga tatbiq etib borishimiz lozim. Biz ham har doim aziz insonlar va qadrli narsalarni yaxshi ko‘rishimiz darkor. Bu borada suyukli Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam barchamizga o‘rnak – namunadirlar.

“Umra – ulug‘ amal” kitobidan

Boshqa maqolalar

Hajda tosh nima uchun otiladi?

02.06.2025   5507   1 min.
Hajda tosh nima uchun otiladi?

— Haj vaqtida ziyoratchilarimiz shaytonga tosh otishadi. Tosh nima uchun otiladi?

— Darhaqiqat, haj vaqtida qilinadigan amallardan biri bu – Minoda shaytonga tosh otishdir. Shayton hamma yerda ham bo‘lishi mumkin. Aynan hajda va ma’lum joylarda shaytonga tosh otish, shayton o‘sha vaqt va joylarda Ibrohim alayhissalomga qutqu solganda u zot uni tosh otib quvganlari uchundir. Bunda shaytonga qarshi kurashning ramzi bordir.

Shaytonga tosh otish, avvalo ichdagi shaytonni toshbo‘ron qilish ila boshlanadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday dedilar: “Shaytonga tosh otish va Safo bilan Marva orasida say’ qilmoq, faqat Allohning zikrini qoim qilmoq uchun amr qilingandir”.

Yana tosh otishdan maqsad, shaytonni yomon ko‘rishdir. Tosh otilar ekan, shayton qalbga vasvasa solganida “A’uzubillahi minashshaytonir rojim” (toshbo‘ron qilingan shaytonning yomonligidan Allohdan panoh so‘rayman) ifodasi bilan bartaraf etish lozim.

Mo‘minlar shaytonning har turli fasodlariga qarshi o‘yg‘oq bo‘lishga harakat qilishi zarur. Haj safari asnosida esa vasvasalarga yengilmaslik, sabr qilish va imtihon ekanini tushunib, haj ibodatini mukammal ado etishdir.

Ustoz Muhammad Ayyub Homidov