Musulmonlar Jahon ligasi BMTda Islomofobiyaga qarshi kurash bo'yicha maxsus vakil tayinlanganini olqishladi
Islom hamkorlik tashkiloti axborot agentliklari ittifoqi (UNA-OIC) ma'lum qilishicha, Musulmonlar Jahon ligasi Bosh kotibiyati Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi tomonidan islomofobiyaga qarshi kurash chora-tadbirlari to'g'risidagi rezolyutsiya qabul qilinishini va BMTning Islomofobiyaga qarshi kurash bo'yicha maxsus vakili tayinlanganini olqishladi.
Bosh kotib, Musulmon ulamolari uyushmasi raisi, shayx doktor Muhammad bin Abdulkarim Al-Iso ushbu qaror dunyoda xavotirli salbiy qarash kuchayib borayotgan bir sharoitda juda muhimligini ta'kidlab, “Islom rahm-shafqat, bag'rikenglik, adolat va osoyishtalik dini sifatida tinchlik, poklik, insoniylik, mehr-muruvvat, vatanparvarlik, ilm olishga chaqiruvchi din” ekanini qo'shimcha qildi.
Uyushma ekstremistik g'oyalarga qarshi kurash, tinchlik, birgalikda yashash, din va tsivilizatsiyalar o'rtasidagi o'zaro hurmat va qadriyatlarni rag'batlantirishga qaratilgan har qanday xalqaro sa'y-harakatni qo'llab-quvvatlashini yana bir bor tasdiqladi.
Eslatib o'tamiz, joriy yil 15 mart kuni BMT Bosh Assambleyasi islomofobiyaga qarshi kurash rezolyutsiyasini qabul qildi. Pokiston tomonidan taqdim etilgan hujjatda, jumladan, ushbu masala bo'yicha maxsus vakil tayinlashga chaqirilgan.
Muslimlarga nisbatan zo'ravonlikka qarshi kurashga muvofiqlashtirilgan yondashuvni ham talab qiladigan rezolyutsiyani 113 davlat yoqladi. 44 davlat bu masalada betarafligini bildirdi. Hech bir davlat qarshi ovoz bergani yo'q. Bosh Assambleya Yevropaning bir necha davlati tomonidan taklif qilingan, rezolyutsiya matniga juz'iy o'zgarish kiritish, masalan Maxsus vakil o'rniga Koordinator tayinlash, muqaddas kitobni tahqirlaganga qarshi chora ko'rish to'g'risidagi havolani olib tashlash chaqirig'idan iborat tuzatishlarni qabul qilmadi.
BMT Bosh kotibi Antoniu Guterrish o'z bayonotida odamlarni ajratuvchi, faktni buzib ko'rsatuvchi ritorika butun aholi qoralanishiga olib kelishi, xalqaro hamjamiyat murosasizlik, stereotip va tarafkashlikka qarshi kurashish uchun birlashishi kerakligini uqtirdi.
“Onlayn nafrat so'zlari real hayotda zo'ravonlikni kuchaytiradi”, deya raqamli platformalar nafratni ifodalaydigan kontentni o'zgartirishi, foydalanuvchilarni ta'qibdan himoya qilishi shartligini ta'kidladi.
– Biz aqidaparastlikka qarshi turishimiz, har qanday salbiy ko'rinishlarni yo'q qilishimiz kerak, – ta'kidladi BMT rahbari. – Rahbarlar g'azablantiruvchi so'zni qoralashi, diniy erkinlikni himoya qilishi lozim.
Darvoqe, 15 mart – Halqaro islomofobiyaga qarshi kurash kuni. BMT bu sanani 2019 yil Yangi Zelandiyaning Kraystcherch shahridagi masjidlarga 51 kishining o'limiga sabab bo'lgan hujumlar uyushtirilishi munosabati bilan belgilagan.
Muharrama Pirmatova, O'zA
O‘ng qo‘ling bilan ye!
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
عَنِ ابْنِ عُمَرَ رَضِي اللهُ عَنْهُ ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: إِذَا أَكَلَ أَحَدُكُمْ فَلْيَأْكُلْ بِيَمِينِهِ، وَإِذَا شَرِبَ فَلْيَشْرَبْ بِيَمِينِهِ، فَإِنَّ الشَّيْطَانَ يَأْكُلُ بِشِمَالِهِ وَيَشْرَبُ بِشِمَالِهِ. رَوَاهُ مُسْلِمٌ وَأَبُو دَاوُدَ وَالتِّرْمِذِيُّ.
Ibn Umar roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Qachon birortangiz yesa, o‘ng qo‘li bilan yesin. Qachon birortangiz ichsa, o‘ng qo‘li bilan ichsin. Chunki shayton chap qo‘li bilan yeb, chap qo‘li bilan ichadi», dedilar (Muslim, Abu Dovud, Termiziy rivoyat qilganlar).
Demak, chap qo‘li bilan yeb-ichgan odam Rohmanning amridan yuz o‘girib, shaytonga ergashgan va uning ishini qilgan bo‘ladi.
Shuning uchun bu masalaga katta e’tibor bilan qaramog‘imiz, farzandlarimizga ham o‘rgatmog‘imiz lozim.
عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْأَكْوَعِ رَضِي اللهُ عَنْهُ: أَنَّ رَجُلًا أَكَلَ عِنْدَ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِشِمَالِهِ، فَقَالَ: كُلْ بِيَمِينِكَ، قَالَ: لَا أَسْتَطِيعُ، قَالَ: لَا اسْتَطَعْتَ، مَا مَنَعَهُ إِلَّا الْكِبْرُ، قَالَ: فَمَا رَفَعَهَا إِلَى فِيهِ. رَوَاهُ مُسْلِمٌ.
Salama ibn al-Akva’ roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:
«Bir kishi Nabiy sollallohu alayhi vasallamning huzurlarida chap qo‘li bilan taom yedi. Bas, u zot:
«O‘ng qo‘ling bilan ye!» dedilar.
«Qodir emasman», dedi u.
«Qodir bo‘lmagin! Uni kibrdan boshqa narsa man qilmadi», dedilar u zot. Haligi odam qo‘lini og‘ziga ko‘tara olmay qoldi» (Muslim rivoyat qilgan).
Ushbu hadisi sharifdan dinimizda ovqatlanish madaniyatiga qanchalik ahamiyat berilganligini yorqin ko‘rib turibmiz. Albatta, gap ovqatlanishning islomiy madaniyati haqida ketmoqda. Ovqatlanishning islomiy madaniyatlaridan biri o‘ng qo‘l bilan yeyishdir. Har bir musulmon inson bu muhim ishga alohida e’tibor bilan qarashi lozim. Ba’zi bir kishilar bu islomiy madaniyatga rioya qilmasalar, ularni ogohlantirish kerak.
Ushbu rivoyatning qahramoni ham Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamning huzurlarida ovqatlanishning islomiy madaniyatiga rioya qilmay, chap qo‘li bilan taom yeyishga tutindi. Albatta, Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam bu holga beparvo bo‘lishlari mumkin emas edi. Shuning uchun mazkur odobsiz kishiga ta’lim berib:
«O‘ng qo‘ling bilan ye!» dedilar».
Bunday paytda har qanday odam ta’lim beruvchiga tashakkur aytib, o‘zini o‘nglab olishga urinadi. Odob-axloq taqozosi shu. Ammo haligi odam Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamga tashakkur aytib, o‘z xatosini tuzatib, o‘ng qo‘li bilan taom yeyishga o‘tish o‘rniga:
«Qodir emasman», dedi».
Ya’ni, bu «Ovqatni o‘ng qo‘li bilan yeya olmayman. Chap qo‘lim bilan yeyaveraman», degani edi. O‘zi noto‘g‘ri ish qila turib, unga mehr ko‘rsatib, xatosini to‘g‘rilab qo‘ygan zot Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamga nisbatan bunday betgachoparlik qilgan nobakor har qanday jazoga va qarg‘ishga loyiq edi. Shuning uchun ham Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam ochiq-oydin qilib:
«Qodir bo‘lmagin!» dedilar».
Ya’ni, «O‘ng qo‘ling bilan taom yeya olmasang, bir yo‘la yeya olmay qolgin», dedilar. Hamda u yerda hozir bo‘lganlarga tushuntirish uchun:
«Uni kibrdan boshqa narsa man qilmadi», deb, qo‘shib qo‘ydilar. Ya’ni, u odam yuqoridagi gapni haqiqatda o‘ng qo‘lida nuqson borligi uchun emas, kibr bilan xatosini tan olishdan bosh tortib aytgan edi.
Shuning uchun ham Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam uni duoibad qildilar. U zot sollallohu alayhi vasallamning duolari joyida qabul bo‘ldi.
«Haligi odam qo‘lini og‘ziga ko‘tara olmay qoldi».
Ajab bo‘ldi! Battar bo‘lsin! O‘z foydasini bilmagan, shariat hukmidan ko‘ra o‘zining kibrini ustun qo‘yadiganlar uchun bu ham kam!
Ushbu hadisi sharifdan olinadigan foydalar:
1. Chap qo‘l bilan taom yeb bo‘lmasligi.
2. Birovning chap qo‘l bilan yeganini ko‘rgan odam tanbeh berib, o‘ng qo‘l bilan yeyishini eslatib qo‘yishi kerakligi.
3. Diniy hukmlar bo‘yicha nasihat eshitgan odam mutakabbirlik qilmasligi kerakligi.
4. Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamning duolari darhol qabul bo‘lishi.
«Hadis va hayot» kitobi 16-juz
