Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:
«Abu Jahl: «Muhammad sizning oldingizda yuzini tuproqqa tekkizadimi (sajda qiladimi)?» dedi. «Ha», deyishdi. «Lot va Uzzo bilan qasamki, agar shunday qilganini ko‘rsam, albatta, bo‘ynini oyog‘im bilan bosaman yoki yuzini tuproqqa ishqayman», dedi.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam kelib, namoz o‘qiy boshladilar. Bo‘yinlariga oyog‘i bilan bosadi, deb o‘ylashdi. Ammo birdan u ortiga qaragancha qo‘li bilan yuzini to‘sib qocha boshladi. Shunda unga: «Senga nima bo‘ldi?» deyishdi. «Men bilan uning orasida olovli xandaq bor. Anavilar... qanotlar bor», dedi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Agar u menga yaqinlashganida uni farishtalar parcha-parcha qilib olib ketishar edi», dedilar.
Shunda Alloh azza va jalla – bilmadim, Abu Hurayraning hadisidami yoki unga yetgan narsadami – «Yo‘q! Albatta, inson tug‘yonga ketadi»dan «Yo‘q! Unga itoat etma»gacha nozil qildi va u zotga amr qilgan narsasini amr qildi» (Muslim rivoyat qilgan).
Ulamolar biror bir mazhabga ergashish borasida Quron oyatlari va hadisi shariflardan ishoralar keltirib aytishadiki,«...Agar bilmaydigan bo‘lsangiz, ahli zikrlardan so‘rangiz» (16:43).
Huzayfa roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan rivoyat qilgan hadisda: «Men sizlarning orangizda yana qancha qolishimni bilmayman. Shunday ekan, mendan so‘ng u ikkisi: Abu Bakr va Umarga iqtido qiling» (Termiziy, Ibn Moja, Ahmad), deyilgan.
Imom Muslim «Sahih» asarining sharhlovchisi Imom Navaviy muayyan imomga taqlid qilishning shartligini sharhlab: «Sabab shundaki, mazhablardan birini tanlashga ruxsat berish kishilarni, ular o‘z xohishlariga mos keladigan oson narsaga ergashishiga olib keladi. Ular halol va harom, ruxsat etilgan va man etilgan narsalarning orasidan o‘zlariga mosini tanlaydilar. Bu mazhablar osonlashtirilmagan, tizimlashtirilmagan yoki mashhur bo‘lmagan ilk islom davridan farqli ravishda mas’uliyat tashvishidan ozod qilishga olib keladi. Shular asosida kishi o‘zi qat’iy ravishda amal qiladigan mazhablardan birini tanlashi lozim bo‘ladi», degan .Boshqa manbada: «Bu ummat ijmo qilgan, to‘g‘irlangan, yozib qo‘yilgan to‘rt mazhabdir. Bizning kunimizgacha odamlar unga taqlid qilishib o‘zlarini o‘shandan deb hisoblaydilar. Bunda, ayniqsa, qat’iyatlilik kamaygan, xohishlarimiz ongimizga o‘rnashgan va odamning ahmoqona ehtirosi xuddi fazilat sifatida qaraladigan bugungi kunda, ko‘pgina aniq ustunlik bor», deb yozgan.
Yangi Namangan tumani "Abdulloh ibn Mas’ud" jome masjidi
imom-xatibi Sh.To‘xtabayev