Bismillahir Rohmanir Rohiym
Molik ibn Dinor rahimahulloh bunday hikoya qiladi:
Men Ka’ba atrofida tavof qilayotgan edim. Haj va umra qilayotgan ziyoratchilarning ko‘pligi meni hayratga soldi. Shunda o‘zimcha: «Kimni haji qabul qilindi ekan, borib uni tabriklasam? Kimniki rad etildi ekan, uni taskin bersam», — deb o‘yladim.
Tun bo‘ldi va tushimda bir ovoz: — Ey Molik ibn Dinor! Sen haj va umrachilar haqida so‘raysanmi? Alloh ularning barchasini gunohlarini kechirdi – kattayu kichik, erkagu ayol, qorayu oq ranglisini ham. Lekin bitta odam borki, uning hajini Alloh rad etdi, qabul qilmadi. U odamdan Alloh taolo qattiq g‘azablangan, — dedi.
Bu tush menga qattiq ta’sir qildi. Men butun kecha g‘amga botdim va o‘sha gunohkor odam men emasmanmi, deb xavotir oldim.
Keyingi kecha tushimda yana o‘sha ovozni eshitdim. Lekin bu gal: — U sen emassan, u odam Xurosondagi Balx shahridan. Ismi Muhammad ibn Horun Balxiy, — deyildi.
Ertasi kuni Xuroson qabilalariga borib, Muhammad ibn Horun haqida so‘radim. Ular hayajon bilan: — Voy, sen qanday yaxshi odam haqida so‘rayapsan! U Xurosondagi eng dindor, taqvodor va Qur’onni ko‘p o‘qiydigan insonlardan biri, — deyishdi.
Bu gaplar mening tushimga zid kelardi. Shuning uchun men uni topishni istadim.
— U qirq yildan beri kunduzi ro‘za tutadi, tunlari namoz o‘qiydi va faqat xarobalarda yashaydi. Biz uni Makkaning xarobalarida deb o‘ylaymiz, — deyishdi.
Uni qidirib xarobalarga bordim. Bir payt uni bir devor ortida ko‘rdim. U namoz o‘qib turgan edi. Uning o‘ng qo‘li bo‘yniga bog‘langan, ikki oyog‘iga esa ulkan kishanlar bog‘langan edi.
Mening qadamlarimni eshitib: — Kimsan? - dedi.
— Men Molik ibn Dinorman, — dedim.
— Ey Molik, nima uchun kelding? Agar tush ko‘rgan bo‘lsang, menga aytib ber, — dedi.
Men hijolat bo‘lib: — Aytishdan hayo qilaman, — dedim.
— Yo‘q, menga aytishing kerak, — dedi.
Men tushimni aytib berdim. U uzoq va qattiq yig‘ladi va: — Men oldin juda ko‘p aroq ichar edim. Bir kuni do‘stim bilan mast bo‘lib, uyga qaytdim. Onam tandirda non pishirayotgan edi. Mening mastligimni ko‘rib, menga ovqat olib keldi va: «Bugun Sha’bonning oxirgi kuni. Ertaga Ramazon! Hamma ro‘za tutadi, sen esa mast holda yuribsan! Allohdan uyalmaysanmi?» — dedi.
Mast holda onamni urib yubordim. U menga: «Baloga yo‘liq!» — dedi. Bu so‘zlar mening g‘azabimni keltirdi. Mastlikda uni ko‘tarib, qizib turgan tandirga tashladim. Xotinim buni ko‘rib, meni xonaga qamab qo‘ydi. Tun oxirida mastligim tarqadi. Xotinimdan eshikni ochishni so‘radim. U menga qattiq javob qaytardi. — Nega bunday qilasan? — dedim. — Bu senga oz! — dedi. — Nega? — Onangni o‘ldirding! Uni tandirga tashlab yubording, u yonib ketdi! - dedi.
Men tandirga chiqdim va onamning to‘liq yonib ketganini ko‘rdim.
Shundan keyin butun mol-mulkimni sadaqa qildim, qullarimni ozod qildim. Qirq yildan beri kunduzi ro‘za tutib, kechalari namoz o‘qiyman. Har yili haj qilaman. Har yili senga o‘xshagan bir zot men haqimda shunday tush ko‘radi.
Men uning yuziga qo‘llarimni silkidim va: — Ey badbaxt odam! Sen otashing bilan butun jahonni yoqib yuborishing mumkin edi! — dedim-da, u yerdan ketdim.
Biroq u mening ketishimni his qilib, duo qilardi: — Ey g‘amlarni ketkazuvchi, mushkullarni oson qiluvchi Alloh! Menga rahm qil!
Uyga borib uxladim. Tushimda yana o‘sha ovoz eshitildi: — Ey Molik! Odamlarni Allohning rahmatidan umidsiz qilma! Alloh taolo malaul a’lodan Muhammad ibn Horunga nazar soldi, uning duosini qabul qildi va uning gunohlarini kechirdi. Uning huzuriga borib ayt: Qiyomat kuni Alloh hamma maxluqotni yig‘adi. Zulm qilingan hayvonlarga ham haqi olib beriladi. Onasi bilan uni ham bir yerga jam qiladi va onasining haqini undirib, unga otashidan tottiradi. Keyin esa uni onasi uchun afv etadi.
Homidjon qori ISHMATBЕKOV
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Abu Said Xudriy roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sahobalaridan bir nechtasi safarga chiqishdi. Ular arab mahallalaridan biriga tushib, mehmon qilishini so‘rashdi. Mahalladagilar esa ularni mehmon qilishdan bosh tortishdi. Nogahon, ana shu mahalla oqsoqolini bir narsa chaqib oldi. Unga hamma narsani qilib ko‘rishdi, ammo foyda bermadi. Ba’zilar: «Ana u mehmonlarga boringlar-chi, shoyad, ularda biror narsa bo‘lsa?» deyishdi. Ular borib: «Ey mehmonlar jamoasi, bizning boshlig‘imizni bir narsa chaqib oldi. Hamma harakatni qilib ko‘rdik, ammo foyda bermadi. Sizlarda biror narsa bormi?» deb so‘rashdi.
Mehmonlardan bittasi: «Allohga qasamki, men dam solinadigan bir duoni bilaman. Lekin sizlardan bizni mehmon qilishingizni so‘raganimizda, rad etdinglar. Bizga bu duoning evaziga biror narsa bermasanglar, uni aytmayman», dedi. Ular bir to‘da qo‘y berishga kelishib olishdi. Shunda u sahoba «Alhamdu lillahi Robbil ’alamiyn»ni (ya’ni, Fotiha surasini) o‘qib sufladi. Oqsoqol go‘yo arqon yechilganidek harakatga keldi. Unda biror og‘riq qolmay yurib ketdi. Keyin ular kelishilgan narsani berishdi. Sahobalar: «Uni taqsimlanglar», deyishgan edi, dam solgan kishi: «Nabiy sollallohu alayhi vasallamdan bu to‘g‘rida so‘rab, bizga biror narsani buyurmagunlaricha taqsimlamanglar», dedi. Sahobalar Nabiy sollallohu alayhi vasallam huzurlariga borib, bu voqeani aytib berishdi. Shunda u zot: «Sen uning (Fotiha surasining) shifo ekanini qayerdan bilding? - dedilar, so‘ngra to‘g‘ri qilibsizlar, ularni taqsimlanglar. Menga ham ulush ajratinglar», deb Nabiy sollallohu alayhi vasallam kulib qo‘ydilar».
Imom Buxoriy va Imom Muslim rivoyatlari.
Mana shu imom Buxoriyning rivoyatlari mukammalroqdir.
Boshqa rivoyatda esa: «Fotihani o‘qib, tufugini to‘plab suflab qo‘ydi. So‘ng haligi kishi tuzalib ketdi», deyiladi.
Imom Navaviyning «Al-Azkor» kitobidan