Bismillahir Rohmanir Rohiym
Molik ibn Dinor rahimahulloh bunday hikoya qiladi:
Men Ka’ba atrofida tavof qilayotgan edim. Haj va umra qilayotgan ziyoratchilarning ko‘pligi meni hayratga soldi. Shunda o‘zimcha: «Kimni haji qabul qilindi ekan, borib uni tabriklasam? Kimniki rad etildi ekan, uni taskin bersam», — deb o‘yladim.
Tun bo‘ldi va tushimda bir ovoz: — Ey Molik ibn Dinor! Sen haj va umrachilar haqida so‘raysanmi? Alloh ularning barchasini gunohlarini kechirdi – kattayu kichik, erkagu ayol, qorayu oq ranglisini ham. Lekin bitta odam borki, uning hajini Alloh rad etdi, qabul qilmadi. U odamdan Alloh taolo qattiq g‘azablangan, — dedi.
Bu tush menga qattiq ta’sir qildi. Men butun kecha g‘amga botdim va o‘sha gunohkor odam men emasmanmi, deb xavotir oldim.
Keyingi kecha tushimda yana o‘sha ovozni eshitdim. Lekin bu gal: — U sen emassan, u odam Xurosondagi Balx shahridan. Ismi Muhammad ibn Horun Balxiy, — deyildi.
Ertasi kuni Xuroson qabilalariga borib, Muhammad ibn Horun haqida so‘radim. Ular hayajon bilan: — Voy, sen qanday yaxshi odam haqida so‘rayapsan! U Xurosondagi eng dindor, taqvodor va Qur’onni ko‘p o‘qiydigan insonlardan biri, — deyishdi.
Bu gaplar mening tushimga zid kelardi. Shuning uchun men uni topishni istadim.
— U qirq yildan beri kunduzi ro‘za tutadi, tunlari namoz o‘qiydi va faqat xarobalarda yashaydi. Biz uni Makkaning xarobalarida deb o‘ylaymiz, — deyishdi.
Uni qidirib xarobalarga bordim. Bir payt uni bir devor ortida ko‘rdim. U namoz o‘qib turgan edi. Uning o‘ng qo‘li bo‘yniga bog‘langan, ikki oyog‘iga esa ulkan kishanlar bog‘langan edi.
Mening qadamlarimni eshitib: — Kimsan? - dedi.
— Men Molik ibn Dinorman, — dedim.
— Ey Molik, nima uchun kelding? Agar tush ko‘rgan bo‘lsang, menga aytib ber, — dedi.
Men hijolat bo‘lib: — Aytishdan hayo qilaman, — dedim.
— Yo‘q, menga aytishing kerak, — dedi.
Men tushimni aytib berdim. U uzoq va qattiq yig‘ladi va: — Men oldin juda ko‘p aroq ichar edim. Bir kuni do‘stim bilan mast bo‘lib, uyga qaytdim. Onam tandirda non pishirayotgan edi. Mening mastligimni ko‘rib, menga ovqat olib keldi va: «Bugun Sha’bonning oxirgi kuni. Ertaga Ramazon! Hamma ro‘za tutadi, sen esa mast holda yuribsan! Allohdan uyalmaysanmi?» — dedi.
Mast holda onamni urib yubordim. U menga: «Baloga yo‘liq!» — dedi. Bu so‘zlar mening g‘azabimni keltirdi. Mastlikda uni ko‘tarib, qizib turgan tandirga tashladim. Xotinim buni ko‘rib, meni xonaga qamab qo‘ydi. Tun oxirida mastligim tarqadi. Xotinimdan eshikni ochishni so‘radim. U menga qattiq javob qaytardi. — Nega bunday qilasan? — dedim. — Bu senga oz! — dedi. — Nega? — Onangni o‘ldirding! Uni tandirga tashlab yubording, u yonib ketdi! - dedi.
Men tandirga chiqdim va onamning to‘liq yonib ketganini ko‘rdim.
Shundan keyin butun mol-mulkimni sadaqa qildim, qullarimni ozod qildim. Qirq yildan beri kunduzi ro‘za tutib, kechalari namoz o‘qiyman. Har yili haj qilaman. Har yili senga o‘xshagan bir zot men haqimda shunday tush ko‘radi.
Men uning yuziga qo‘llarimni silkidim va: — Ey badbaxt odam! Sen otashing bilan butun jahonni yoqib yuborishing mumkin edi! — dedim-da, u yerdan ketdim.
Biroq u mening ketishimni his qilib, duo qilardi: — Ey g‘amlarni ketkazuvchi, mushkullarni oson qiluvchi Alloh! Menga rahm qil!
Uyga borib uxladim. Tushimda yana o‘sha ovoz eshitildi: — Ey Molik! Odamlarni Allohning rahmatidan umidsiz qilma! Alloh taolo malaul a’lodan Muhammad ibn Horunga nazar soldi, uning duosini qabul qildi va uning gunohlarini kechirdi. Uning huzuriga borib ayt: Qiyomat kuni Alloh hamma maxluqotni yig‘adi. Zulm qilingan hayvonlarga ham haqi olib beriladi. Onasi bilan uni ham bir yerga jam qiladi va onasining haqini undirib, unga otashidan tottiradi. Keyin esa uni onasi uchun afv etadi.
Homidjon qori ISHMATBЕKOV
Diyorimizga ulug‘ ayyom kirib kelmoqda. Qutlug‘ Iydul Azho vatandoshlarimizni xayru saxovat, mehr-oqibat sari chorlaydi. Bu bayram chin ma’noda odamiylik ayyomi. Insonlarga mehr, o‘ksik ko‘ngillarga shodlik ulashish fursati.
Qalblari himmat va karam ne’matidan bobahra xalqimiz bu muazzam kunlarni boy bermaslik uchun fursatni g‘animat biladilar va savobdan bahramand bo‘lib qolishga harakat qiladilar.
Dinimiz ko‘rsatmalari, shariat hukmlarini ustivor tutgan qodir vatandoshlarimiz qurbonliklar qilib, Haqni rozi qilishga, haqdorlar ko‘nglini olishga intiladilar. Yaratganning rahmati yog‘ilib turgan damlarda duolar mustajob bo‘ladi. Alloh taolo o‘zining kalomida “Parvardigoringiz uchungina namoz o‘qing va qurbonlik qiling”, - deb marhamat qiladi.
Bu borada sarvari koinot sayyidimiz ibratlari o‘rinli. Oila a’zolarimizni yo‘qlash, qo‘shnilar holidan xabar olishda, miskinlarni sevintirish-u, xastalar ahvolidan ogoh bo‘lishda ularning hadisi muboraklari bizga nurli yo‘l, deymiz.
Amallar ko‘p. Ularga beriladigan savoblarning darajasi amalga qarab belgilanadi. Eng savobi ko‘p amal bu farz hisoblansa, boshqalarga yaxshilik ulashish undan keyingi o‘rinda turadigan ulug‘ ibodatdir!
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam muborak hadislarida boshqalarga qilinadigan yaxshilikni farzdan keyingi o‘rinda turishini bayon qilib shunday dedilar: “Farzlarni ado qilishdan keyingi o‘rinda turadigan Allohga eng suyukli bo‘lgan amal bu musulmoning qalbiga xursandchilikni kiritishdir”.
Shuning uchun Shayx Abdulloh Hoshim rahmatullohi alayh qozilikdan kelgan maoshning teng yarmiga shirinlik sotib olib, o‘zlari bilan olib yurar va har doim uchratgan bolaga shirinlikdan berib, uni xursand qilar edilar.
Ulug‘ kunlarda turibmiz. Har damni g‘animat bilishlik, bir birimizga saxovatda ibrat bo‘lishimiz savobli amallar ekanini his qilmog‘imiz lozim. Bu kunda isrofgarchilikdan xoli dasturxonlar yozish, borimizni boshqalar bilan bo‘lishishga intilishimiz darkor. Xayrni, yaxshilikni gunohga almashtirib qo‘ymaslik uchun ham uyg‘oq ko‘ngil bo‘lish talab etiladi.
Bugun muazzam kunlar og‘ushidamiz, dedik. Vatandoshlarimiz ulug‘ safarlarni ixtiyor etganlar. Ayni fursatlarda hojilarimiz Mino, Arofat vodiylarida, Muzdalifada – duolar qabul bo‘ladigan makonlarda, zamonlarda ibodatlar qilib, elu yurtga tinchlik, osoyishtalik so‘ramoqdalar. Bu duolar barakotidan diyorimiz ahliga qancha yaxshiliklar yetishadi, inshaalloh. Ibodatlar huzurini totgan odamlarning qalbi salim, ehsonu, muruvvatda peshqadam bo‘lishlari bu eng katta yaxshilik aslida. Hojilarimiz safar odoblarini tushunib, ulug‘ dargohlardan nasibador bo‘lib qaytadilar. Diyorimizga qaytganlaridan so‘ng esa yoshlarimiz ma’naviyatiga kamarbasta bo‘ladigan, Haq va haqiqat yo‘lida sidqidil xizmat qiladigan xolis Haq xizmatchilariga aylanadilar, degan umidimiz bor. Bunday ulug‘ ziyoratlar insonni qaysi yoshda bo‘lmasin, ezguliklarga xayrixox qiladi. O‘zgalar qalbini tushunishga, vatan va xalq manfaati yo‘lida sa’y-harakatga chorlaydi.
Bu kunlarning Yaratgan dargohidagi o‘rni musharraf. Hayit kechalarida duolar qabul bo‘ladi. Qurbonlik go‘shtlaridan nasibador oilalarga xursandchilik kiradi. Bu ehsonlar ortida ham mehr-oqibat, o‘zaro bag‘rikenglik maqsadi mujassam. Biz bu makonda yasharkanmiz, turli millatlar vakillari yagona O‘zbekistonning fuqarolarimiz. O‘zaro tenglik, adolat hukm surgan yurtda birodarlik, yaxshi qo‘shnichilik an’analarini qadrlab yashamoqdamiz. Mahallalarda hamkorlik bilan obodlik sari yo‘l ochilyapti. Vatanimiz kundan- kunga farovon, xalqimiz turmushi chiroyli bo‘lib boryapti. Bu ne’matlarga shukrona qilish, to‘g‘ri yo‘lda sobitqadam bo‘lish ma’rifatimiz, ma’naviyatimiz kamolidan darak beradi.
Xalqimizga saodat va sano ayyomi – Qurbon hayiti muborak bo‘lsin! Barchamizni Yaratgan xayru xursandchiliklar ustida bardavom qilsin. Vatanimiz tinch, yurtdoshlarimizning oilalari farovon bo‘lsin.
Xolmurod MAMAJONOV,
Farg‘ona shahar “Ummul quro” masjidi imom-xatibi